TRT-1 ve Show TV televizyonlarının ana haber bültenlerindeki siyasi haberlerin kamuoyu oluşturmadaki rolü

Abstract

TEZ ÖZETİ Televizyon haber bültenlerindeki siyasi haberlerin kamuoyunu yönlendirmede belli bir etkisi olduğu yadsınamaz. Bu etkiye ilişkin tartışmalar genellikle, kurumun, belli bir siyasi düşünce doğrultusunda taraflı haberler yayınladığı görüşünde odaklanmaktadır. Tartışmaların bir diğer yönü de, haberlerdeki taraflılığın daha geniş kapsamlı bir durumu ifade ettiğini vurgulamaktadır. Burada sözü edilen taraflılık, klasik anlamda bir siyasi taraflılık değildir. Sözkonusu olan, özellikle demokaratik sistemlerde, siyasi taraflılığı da demokratik bir unsur olarak tanımlayıp, içine alan ve böylece mevcut kültürel-ideolojik yapıyı olumlayıp, yeniden üreten bir `yapısal` yanlılıktır. Bu yapısal yanlılık, çoğu kez belli bir toplumsal kimlikle gelişen ve haberi iletenler kadar, onu alanların da sahip olduğu bir yanlılığı ifade eder. Bununla birlikte, siyasi haberler daha çok, haber kaynağı olarak başvurulan ve toplumda güç sahibi olan kişi ve kurumların söylemlerini içermekte ve kamuoyunun oluşturulmasında bu söylemleri ön plana çıkarmaktadır. Siyasi haberlerde, mevcut değerleri zedeleyecek konuların gündeme gelmesinden özenle kaçınılmakta, bu değerlere karşı olanlar olumsuzlanmakta ve tartışmalar belirli çerçeveler içinde sınırlanmaktadır. Böylece var olan toplumsal ve kültürel yapı onaylanmakta ve yeniden üretilmektedir. Burada haberi oluşturan muhabirden, gündeme oturtan eşik bekçilerine, haber kaynaklarından, kurumu denetleyen mekanizmalara ve izleyicilere kadar tüm faktörler, yapısal yanlılığı sağlayıcı unsurlar olarak yer almaktadır. Bu anlamda özel ve kamusal kanalların siyasi haberleri, içerik açısından aynı temel değerleri savunmakta; var olan farklılıklar ise sunum düzeyinde kalmaktadır.

ABSTRACT The fact that the political news in television has a certain effect to public opinion can not be rejected. The arguments about this effect are usually focused on the idea that the channals give sided news on behalf of a certain political ideology. Another facet of the discussions, the points to the bias in the news which express a brooder aspect of situation. The bias mentioned here is not a structural political bias in classical meaning. Actually it is also the bias, particularly in democratic systems, which defines and includes the political bias as a democratic element and thus approves and reproduces the pressent cultrual ideological structure. This structural bias many times means the bias that develops together with a special social identity and is owned as much by the ones who take the news as the ones who express it. Nevertheless political news more often implicates the opinions of the powerful men in the society that are taken as a saurce of the news and these are the opinions in fact which are effective in creating the public opinion. In the political news, it is avoided to bring the topics which may injure the commen public values; the onces that object to these volues are criticized and the arguments are confined to limits. The present social and cultural structure is supported and reproduced in this way. All the factors including the carrespondent who makes the news, the gate keepers, the mechanisms controling and spectators take part in providing the structural bias. In this sense, the political news of both private and public television channels defend the same fundamental values from the point of their content; the differences on the other hand, stay only as expressions.