Üseyd b. Hudayr`ın hayatı ve İslâm târihindeki yeri

Abstract

Hicretten sonra Medine'de İslâm'a hizmeti, Ensâr içerisinde İslâm'a girişteki önceliği, bunun yanı sıra Evs kabilesinin reisi oluşu, siyasi, askeri, sosyal, kültürel ve idarî hayattaki faaliyetleri, Rasûlüllah'a olan sevgisi, sahâbe arasındaki yeri ve hakkında yapılmış bir araştırma olmayışı bizi bu çalışmaya sevk etti. Bu yüzden araştırmaya ` Üseyd b. Hudayr'ın Hayatı ve İslâm Tarihindeki Yeri` adı verildi.Meşhur künyesi Ebû Yahya olan Üseyd b. Hudayr, birinci Akabe Bey'ati'nden sonra Müslüman oldu ve ikinci Akabe Bey'ati'ne katılarak on iki Nakîb'den biri olarak seçildi. Hz. Peygamber ve Hulefâi Râşidin'den olan Ebû Bekir ve Ömer döneminde yaşadı. Hz. Peygamber döneminde askeri alandaki faaliyetlerin yanında idari, sosyal ve kültürel hayatta faaliyet gösterdi. Bu bağlamda sancaktarlık, müsteşarlık, imamlık, öğretmenlik ve kâtiplik görevlerinde bulundu. Ebû Bekir'in halife seçilmesinde etkin rol aldı. Ömer'in istihlâfında istişâre heyetinde bulundu. İdari, sosyal ve kültürel alandaki görevlerine Ebû Bekir ve Ömer döneminde de devam etti.Araştırma, bu çalışmanın konusu olan Üseyd b. Hudayr özelinde yürütüldü. Rivayetler nakledilirken gereksiz bilgi vermekten kaçınmakla beraber araştırmada insicamın sağlanması bakımından siyak ve sibak özet geçildi. Araştırmayla doğrudan ilgili olmayan fakat konu bütünlüğünü sağlayan bilgi, tanım ve anekdotlar, dipnotlarda verildi. Araştırmayla doğrudan ilgili olmayan ancak olaylar esnasında söylenegelen şiir ve sözlerin de adresleri dipnotlarda verildi. Araştırmamızı ilgilendiren, bunun yanında tercihen zayıf olduğu düşünülen ya da öyle olduğu bizzat kaynak eserin müellifi tarafından bildirilen rivayetler de dipnotlarda verildi.Anahtar kelimeler: Sahâbe, Bey'at, Künye, Nakîb, Sancaktar, Kâtip, Öğretmen.

His serving for Islam in Madina after Hegira, his initially accepting Islam within Ansar, being the leader of the Evs tribe besides this, his activities in the political, military, social, cultural and administrative lives, his sympathy to the Prophet, his place among the sahabe (companion) and having no research made about him has brought us into this study. Therefore, the study is named as `The Life of Useyd b. Hudayr and His Place in the History of Islam`.Useyd b. Hudayr, whose famed identity is Ebû Yahya, became Muslim after the first Akabe homage and selected to be one of the twelve deputies joining in the second Akabe homage. He lived in the period of Ebu Bekir and Omar who were from the Prophet and Hulefâi Râşidin. Besides his activities in the military arena during the Prophet's period, he was active in administrative, social and cultural lives. In this context, he held office in being flag-bearer, undersecretariat, imamate, teaching and clerkship jobs. He played an effective role in the election of Ebu Bekir to be the Caliph. He participated in the consultation meetings during the recommendation of Omar. He carried on his servicing in the administration, social and cultural filed during the period of Omar and Ebu Bekir.The research has been executed in the privacy of Useyd b. Hudayr, who is the topic of this study. Although avoiding to give trivial information while narrating the rumors, the previous andpost summaries are given in terms of ensuring coherence in the study. The information, description and anecdotes which are not directly related to the study, but ensure integrity with the topic are given in the footnotes. The addresses of poems and sayings which are not directly related to the study, but uttered during the instances are also given in the footnotes. The narrations which concern our study and beside this, preferably considered to be bare or informed by the author of the resource work in person are also given in the footnotes. Keywords: Sahabe (Companion), Homage, Identity, Deputies, Flag-bearer, Clerkship, Teaching.