Türk halk oyunlarında kullanılan makyaj

Abstract

ÖZET Bir yüzün güzelliğini, kusurlarını gizleyip estetik açıdan değeri olan özellikleri ön plana çıkarma tekniği olan makyaj, ilkel zamanlardan günümüze kadar bir değişim içerisindedir. İlkel insanlarla ortaya çıkan ilk makyaj; yerleşik toplumların oluşması, tiyatronun ilk zamanlan, sinema ve televizyonun ortaya çıkmasıyla değer kazanmış, hem teknik olarak hem malzeme olarak gelişme göstermiştir. Bu çalışmada günümüz makyajının temelini oluşturan eski makyajlara, malzemelere ve eski usul süslenme biçimlerine bugüne ışık tutması açısından yer verilmiştir. Geleneksel makyaj malzemelerinin çeşitli bitki özlerinden yada madenlerden yapıldığını, araştırmamızın sonunda bugünkü malzemelerin ilkel biçimleri olduğunu öğrendik. Genel olarak bu malzemelerin yüzde yarattığı etki ve iz aynı, fakat yapım aşamasının ve uygulama biçiminin bugünden daha ilkel olduğu anlaşılmaktadır. Sahne sanatlarından biri olan Türk Halk Oyunlarının makyaj tekniğinden yararlanması kaçınılmazdır. Sahneye çıkan her oyuncunun, ışığın yaratabileceği olumsuzluklardan etkilenmemesi, yeni bir karakter yaratmak, oyuna konsantre olabilmek vb. nedenlerden dolayı makyaj yapması gerekmektedir. Bunun sonucunda oyuncu-seyirci faktörlerindeki motivasyon sağlanmış olur. Önemli olan makyajı yapım aşamasında doğru teknikleri ve doğru sıralamayı uygulamaktır. Gerçeğe uygun bir karakter yaratmak oldukça önemlidir. Bunun için iyi bir gözlemci olmak gerekir. Genel olarak makyaj çeşitleri ve uygulama biçimleri çalışmamızın son bölümünü oluşturmuştur.

SUMMARY Make-Up, as a technique to cover the flaws and imperfections or to emphasize the esthetically valuable features, has been in a continuous change ever since the antiquities. Having first been used by the primitive people, make-up has gained importance as nomads have become settled societies, theater and -later on- cinema and television became a part of their culture, and has progressed both in terms of technique and materials. As an attempt of shedding some light on the fundamentals of today's make-up, this study will cover old-time make-up styles and materials and forms of adornment. We have found as a result of our research that the old-time make-up materials are the primitive forms of today's make-up, and that they have been traditionally derived from plants and metal ores. Generally speaking, these materials may have given the similar results, however, production process and application forms are understood to be far more primitive than today's materials. Turkish Folk Dancing is a form of performance art and thus, the use of make-up techniques is an inescapable part of it. Every performer who takesthe stage needs to use make-up to prevent negative effects of lighting, or to create a new character, etc. As a result of this,motivations of performer-audience factors is achieved. The important thing is to use the correct techniques in the correct order while applying the make-up. It is important to create a character appropriately close to reality. One needs to be a good observer in order to achieve this. Make-up varieties and forms of application constitutes the final chapter of our study.