XIX. yüzyıl ortalarında Beydağ (Balyambolu) kazasının sosyal ve ekonomik yapısı

Abstract

TÜRKÇE ÖZET İzmir iline bağlı Beydağ (Balyambolu) ilçesinin tarihi antikçağa kadar uzanmaktadır. Beydağ'ın bilinen ilk ismi `Palaiapolis` olup, Helen dilinde `eski kent` anlamına gelmektedir. Beydağ'ın ismi 15 yüzyıla ait belgelerde ise Balyambolu olarak geçmektedir. İdari statüsü de köydür. 17.yüzyıla ait olan Evliya Çelebi Seyahatnamesi' nde Beydağ kaza statüsüne sahip bir yerleşim yeri olarak görülmektedir. 1844(1260) yılı Balyambolu kazasına ait, incelediğimiz temettuat defterlerinde Beydağ 15 köyden oluşmaktadır. Bu köylerden 12 tanesi Beydağ'ın kuzeye bakan yamaçlarında olup, 400-500 metre yüksekliktedir. Diğer 3 köy ovada ve Küçük Menderes Nehri'ne yakın yerde kurulmuştur. Bu bölgenin coğrafi özellikleri kazada dikili tarımın daha yaygın olarak yapılmasına neden olmuştur. Balyambolu'da en çok incir, kestane ve ham ipekten gelir sağlanmaktadır. Hayvancılık ise kazada önemli bir ekonomik faaliyet değildir. Burada yük ve binek hayvanları taşımacılık ve tarımsal faaliyetlerde kullanılmak için yetiştirilmektedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık ise ailenin ancak süt ve et ihtiyacını karşılamak için yetiştirilmektedir. Kazada tarımla ilgili işlerde uğraşanlar nüfusun çoğunluğunu teşkil etmekte; onu esnaf ve tüccar izlemektedir. Esnaf ve tüccarın da kendi arazilerinde tarım yaptığı göz önüne alınırsa tarımın Balyambolu'da önemi anlaşılır.

SUMMARY: The History of Beydağ District which is bound on İzmir has extended an antique time. The first name of known of Beydağ is `Palaiapolis`, this name comes to mean `old city` in Helen language. The name of Beydağ has pasted as Balyambolu in the document of the fifteenth century. The statue of administration of this place is a village. In Evliya Çelebi Seyahatnamesi which belongs to seventeenth century, Beydağ has been seen a place which has the statue of district. We investigated in income note-books (temettuat defterleri), in which it belongs to the district of Balyambolu in 1844, Beydağ has become of the fifteen villages. The twelve of this villages are in the north slopes of hill of Beydağ and they are height 400- 500 meters. Other three villages are on the grassy plain and the next the Küçük Menderes River. The geographical features of this region are caused to make extensively agriculture in this district. It is supplied income from figs, chestnuts and silken in Balyambolu. The animal husbandry isn't important economical activity in the district. In there, the load and the getting on animals are grown to employ transportation and agricultural activities. The big head and small head animals have been grown to ensure for necessity meat and milk of family. Workers who work in agricultural jobs have become the numbers of the population. The tradesman and merchant have traced to these. If it was thought that the tradesman and the merchant would do agricultural activities in their lands, the importance of agricultural is intelligible in Balyambolu.