Mar Bayciyev`in hayatı ve eserleri

Abstract

142 TÜRKÇE ABSTRACT (en fazla 250 sözcük): (TÜBİTAK/TURDOK'un Abstrakt Hazırlama Kılavuzunu kullanınız.) ÖZET Mar Baycıyev, Kırgızistan'da tanınmış yazarlarından biridir. Aynı zamanda M. Baycıyev hem dramaturg hem sinema senaryo yazan olarak da tanınıyor. Bu çalışmamızın amacı Mar Baycıyev'i Türkiye'de tanıtmaktır. Çalışmamızın `Giriş` bölümünde modern Kırgız Edebiyatı'm ve Mar Baycıyev' in eserlerini Türkiye'de daha iyi anlatabilmek için modern Kırgız Edebiyatı'mn ortaya çıkışı ve gelişmesi hakkında bilgi verdik. Küçük yaşlarından itibaren içinde yaşadığı acı olaylar, ailesine ve kendisine Stalin döneminde vurulan `rejim düşmanı` damgası, halk arasında bu sebeple aşağılanma, Mar Baycıyev'in daha o yıllarda sosyal, siyasî, ahlâkî problemler üzerinde düşünmesini sağlamış, ileride yazarlık faaliyetinde bu fikir jimnastiği onun sıradan bir rejim yazan olmasına mani olmuştur. Hayatım öğrenciliğinden itibaren çalışarak kazanması ona zengin bir hayat tecrübesi verdi. Moskova'da Rusçasını ilerlettiği gibi, bu dil vasıtasıyla dünya edebiyatım da belirli ölçüde tamdı. Eserlerini yazarken tıpkı Cengiz Aytmatov'da olduğu gibi zengin Kırgız ve Türkistan kültüründen geniş ölçüde yararlandı. Mahallî ve millî değerleri, insanî boyuta taşımada büyük beceri gösterdi. O, inşam küçük düşüren, insanlık onurunu zedeleyen tavır ve düşüncelerden nefret eder. Cehalet' e, yalana, riyakârlık ve dolandıncılığa, yaltaklığa bütün eserlerinde karşı çıkar. Kahramanlanm sevgi, aşk, merhamet, sadakat, sorumluluk gibi meziyetlerle donatır. Partinin basmakalıp, klişe insan tiplerine, aldatıcı ütopyalanna ustaca karşı çıkmıştır. Sovyet döneminde yasaklanan eserleri, şimdi ona ün ve şeref kazandıny or. Kırgız edebiyatı günümüzde yüksek bir başanya ulaşmışsa, sinema ve tiyatromuz dünya çapında eserler verebilmişse, bunda Cengiz Aytmatov ve Mar Baycıyev gibi yazarlann da büyük emeği olmuştur. Bu araştırmamızda Mar Baycıyev hakkında Türkiye'de ilk bilimsel araştırmayı yapmanın çetinliklerini de yaşadık. Tezimizin Mar Baycıyev'i Türkiye'de tanıtmada kendi ölçüsünde yararlı olması bizi memnun edecektir.

143 İNGLİZCE ABSTRACT fen fazla 250 sözcük): ABSTRACT Mar Bayciyev is one of the famous writers in Kyrgyzstan. He is also known as a gramaturg and script writer. Our aim in this thesis let him introduce in Turkey. İn `introduction` we gave information about the coming up and developing of Modern Kyrgyz Literature to tell clearly about the Modern Kyrgyz Literature and works of Mar Bayciyev. Mar Bayciyev started to think about social, political and moral problems very early age because he always has been in sorrow since his childhood and in Stalin's period he and his family were called as `enemy of regime` so they were humiliated in public. These are effected his writing and prevented him to be `writer of regime`. He has earned his life by working since his schooldays. İt has gave him good experience of life. He has improved his Russian when he was in Moscow and he started to read world literature. İn his writings he did use rich Kyrgyz and Türkistan culture widely like Chingiz Aytmatov did. He was very successful carrying out national values to the humanbeings very well. He hates some kinds of behaviours and thoughts which reducules people and gives harm to their honor. He is oppose to ignorance, lie, deceving in all his works. He does make his heros full of virtues such as love, pity, loyality and responsibility. He has against to cliche, stereotype humanbeings which regime wants to produce. Forbidder essays of him in Soviet period make him famous and give him honor now. if Kyrgyz literature has reached big success and Kyrgyz theatre and cinema contributed to the world there is big efforts of Chingiz Aytmatov and Mar Bayciyev. İn our research we had some difficulties because it was the first scientific research about Mar Bayciyev in Turkey. We would be glad that our thesis will be usefull to introduce Mar Bayciyev in Turkey in it's limite.