Gender, identity, ideology: Discourse of the oppressed in the works of Charlotte Perkins Gilman and Olive Schreiner

Abstract

266 ABSTRAKT Bu çalışmada, Eleştirel Söylem Çözümlemesi yaklaşımı kullanılarak Charlotte Perkins Gilman ve Olive Schreiner adlı yazarların roman (sırasıyla Herland ve The Story of an African Farm) ve öykülerinden (sırasıyla The Yellow Wallpaper ve The Buddhist Priest's Wife) oluşan eserlerine toplumsal cinsiyet ve kimlik açısından bakılmış ve bunların ideolojik yapılan ve sonuçlan üzerinde durulmuştur. 19.yy sonu-20.yy başında gerçekleşen hızlı toplumsal ve kültürel değişim, Teni Kadın' denilen Viktorya döneminin bağımlı ve uysal kadın kavramından farklı bir karakter ortaya çıkartmıştır. Bu radikal yenilik 'kadın' kavramını tanımlayan ve çevreleyen baskın söylemleri de değişmeye zorlamıştır. Kadının deneyimlerini, duygu ve düşüncelerini içeren yeni bir söylem biçimlenmeye başlamıştır. Bu yeni söylem baskın ataerkil söylemin kadın kimliğini erkeğe bağlı olarak tanımlayan ve kadını özel alan olan eve hapseden, kadının bedeninden yola çıkarak kadın/erkek ikilemini yaratan ve kadının 'doğası' gereği erkeğe bağımlı olması gerektiğini savunan ideolojisinden farklıdır. Bu dönemde özellikle kadınlar arasında çok yaygın olan histeri, histerik anoreksi gibi rahatsızlıklar, evlilik ve annelik, aşk ve ölüm gibi konulann baskın söylemin ideolojisi gereği kadının aleyhine kullanılmasından ve kadının toplumsal alanda kendini gerçekleştirmesinin yollarını kapatmasından rahatsız olan Schreiner ve Gilman eserlerinde bunlara değinmişlerdir. Bu çalışmada, Schreiner ve Gilman'ın kadının toplumsal kimliğini olumsuz biçimlendiren bu konulan eserlerinde metaforik olarak kullanıp baskın söylemi bozmak, silmek, yeniden yazmak ve böylelikle örtük ve 'doğal' gibi görünerek geniş kitlelere hitabeden ve hiç sorgulanmadan kabul gören söylemlerin ideolojilerinin 'örtük' işlevini nasıl gözler önüne serdikleri gösterilmiştir.

267 ABSTRACT This study depicts the representation of gender and ideology using the framework of Critical Discourse Analysis in the works of Olive Schreiner and Charlotte Perkins Gilman: Herland, The Yellow Wallpaper and The Story of an African Farm, The Buddhist Priest's Wife respectively. The last decades of the nineteenth century were marked with immense cultural and social change that affected gender relations. The emergence of the New Woman that was thoroughly opposite to the submissive Victorian feminine ideal forced the boundaries of gender relations and their discourses tö change. A new discourse which would accommodate women's experiences emerged. This discourse was in conflict with the dominant patriarchal discourses that defined the woman as submissive and relative, that based the male- female identities on binary relations assigning power to the male while subordinating the female. This unequal relationship caused unequal power distribution among the sexes and was perceived as 'natural' due to the assumption that women were physically less powerful. Gilman and Schreiner dealt with women that were entrapped within the prevalent discourses of hysteria, hysterical anorexia, love-marriage-motherhood, and death and were prevented from the opportunity to realize themselves. In this study, I tried to show how Gilman and Schreiner 'disrupted' and 'denaturalized' these prevalent discourses of disease, matrimony and so forth by revealing the opaqueness of the gender ideology that inscribed the submissive feminine text on women's body which was accepted without questioning.