Cumhuriyet Döneminde Türk halk müziği alanında yapılan bilimsel çalışmalar

Abstract

Cumhuriyet Dönemi'ndeki atılımların Tirit Müziği alanındaki yansımaları, Mûsikî İnkılâbı olarak adlandırılmıştır. Bu dönemde Türk Halk Muzip alanında îlk bilimsel çalışmalar ortaya konulmaya başlanmış ve ilk kez 1925 yılında Kütür Müdftrlüğü'nce görevlendirilen Seyfettin - Sezai Asal (Asaf) kardeşler, Batı Anadolu'da derlemeler yapmışlardır. Cumhuriyet Dönemi'nde halk müziği alanında bîr çok yayın gerçekleşmiştir. Cumhuriyet Dönemimde THM alanında ilk notalı yayınlar müzik eğitimi veren Bâri'i-Elhân adlı kurum tarafından 1926 - 193! yılları arasında yayımlanmıştır. Bu dönemde THM alanında gerek kitap gerekse makale düzeyinde işlenen başlıca konular; terminoloji» THM'de ritmik yapı ve usul geleneği, THM'de tonal ve ezgîsel yapı, türkü ve uzun hava türleri, halk dansları, THM'de güfte - beste ilişkisi, âşıklık geleneği ve âşık müziği, Türk halk çalgıları, derlemecilik, halk ezgilerinin çok seslendirilmesi, halk müziğinin eğitimde yer alması, karşılaştırmalı folklor araştırmaları, halk müziğinin köken meseleleridir. Ellili yıllarda gerek derlemecilik gerekse yayınlar önemli bîr dağara kavuşmuştur. Günümüze yaklaşıldıkça müzik eğitim kurumları, konservatuvarlar, Türk Müziği epimi veren kurumlar, üniversitelerin folklor kürsüleri, kültür ve turizm bakanlıkları, folklor konulu kuruluş ve derneklerin de etkisiyle Türk Halk Müziği alanında kitap, dergi, nota gibi yayınlar artmıştır. Doksanlı yılların başından itibaren günümüze yaklaşıldıkça karşılaştırmalı müzik folkloru incelemelerinde özellikle diğer coğrafyalarda yaşayan Türk topluluklarının (Balkanlar, Asya Türk Devletleri) müzik folkloru araştırmalarında artış görülmektedir. Yukarıda sözü edilen gelişmeler Cumhuriyetle başlayıp, günümüze kadar uzayan bir süreçte Türk Halk Müziği alanında yükselen bir grafiğe işaret etmektedir. Bu atılımlar altmışlı yıllardan itibaren bîr süre kesintiye uğramış olmakla beraber son on yıllık dönemde Türk kültürünün tekrar yükselişe geçen başlıca değeri olma özelliğini korumaktadır.

The first two decade after the establishment of the new Republic of Turkey witnesed many reforms instigated by the government (1924 - 1944). In the field of music, such reforms can be observed as well, under the name of `Musical Revolution`, Within this context, Seyfettin and Sezai Asal brothers were assigned to a field collection trip in the Aegean region, in 1925. During these two decades, publications on Turkish folk music were abundant. The Dâr'ül-Elhân (Gateway to Melodies), a city - operated music school in Istanbul, is the first publication of transcribed folk tunes, between 1926 - 1931. The books and articles published during these two decades contain extensive discussions on concepts; on similarities and incompatibilities of, on the one hand, the makam and usul theories in Turkish classical music tradition and on the other hand, the rich rhythmic and modal structures in Turkish folk music; on studies of various genres such as türkü, uzun hava, dance tunes, etc.; on the relationship between lyrics and tunes; on the `âşık` tradition and the music of the âşık; Turkish folk music instruments; on collecting folk music; on harmonizing folk tunes; on using folk music for the purpose of education; on comparative folklore studies; on issues related to the origins of folk muusic. In the fifties, more projects on collecting folk tunes were implemented and the literature became more sizeable. In the later decades as the number of music schools, conservatories, Turkish music conservatories, folklore programs in universities, folklore units within the ministries of Culture and Tourism, folklore associations and clubs kept growing, book, rewiev and music publications on Turkish folk music increased as well. Starting from the nineties, a new trend appeared, that of comparative music folklore, mostly specializing on the musics of Turkic communities living in Asia and the Balkans. They can observe that, in a process started by the new Turkish Republic in the first quarter of the 20 th century and going on in the 21 th century, the importance given to studies and research of the Turkish folk music has followed a rising trend, with a low ebb in the sixties and a strong revitalization in the nineties. In turn, the sixties ushered in a new more pragmatic attitude in approaching the reality of Turkish folk music, that of studying individual local tradition in an isolated manner.