Yönetim muhasebesi uygulamalarındaki değişimin organizasyonel performans üzerindeki etkisi: BİST`ta işlem gören imalat firmaları üzerinde bir araştırma

Abstract

Yönetim muhasebesi uygulamaları, hem performans ölçüm hem de performans artırımda bir araç olarak kullanılmaktadır. İşletme yöneticileri tarafından alınacak kararlar için gerekli olan bilgileri üreten yönetim muhasebesi uygulamaları, işletme içi ve işletme dışı faktörlerden etkilenmektedir.Bu çalışmada yönetim muhasebesi uygulamalarındaki değişimin işletme performansı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla Mat (2010) tarafından yapılan çalışmadaki ölçek ve kurulan model revize edilerek kullanılmıştır. BIST'ta yer alan ve imalat sektöründe faaliyetlerini yürüten toplam 193 firmaya anket formu gönderilmiş ve 72'sinden dönüş olmuştur. Toplanan veriler için genel frekans, tanımlayıcı istatistikler ve ölçeklere ait güvenirlik analizleri SPSS 15 paket programı yardımıyla, doğrulayıcı faktör analizi ile yapısal eşitlik modellemesi AMOS programı yardımı ile analiz edilerek araştırma hipotezleri test edilmiştir. Araştırma sonucunda işletme dışı faktörler olan, rekabet ortamında meydan gelen değişimin organizasyonel stratejideki değişim üzerinde ve ileri imalat teknolojileri uygulamalarında meydana gelen değişimin organizasyonel değişim üzerinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır. İleri imalat teknolojileri uygulamalarında ve rekabet ortamında meydan gelen değişimin ise yönetim muhasebeleri uygulamaları üzerinde etkili olmadığı tespit edilmiştir. İşletme içi faktör olan organizasyonel değişim ve organizasyonel stratejideki değişimin ise yönetim muhasebesi uygulamaları üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Yönetim muhasebesi uygulamalarındaki değişimin ise işletme performansı üzerinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yönetim Muhasebesi, İleri İmalat Teknolojisi, Rekabet Ortamı, Organizasyonel Değişim, Organizasyonel Strateji, Organizasyonel Performans, Yapısal Eşitlik Modeli, AMOS

Management accounting applications are both used for performance measurement and for increasing the organizational performance. It might be stated that management accounting applications which serve as the generator of financial information for decisions to be taken by managers are affected from internal and external factors. In this research effects of changes in management accounting applications on business performance are probed. Dissertation research is based on the previous study managed by Mat (2010) and the research scale of this previous study is modified for the sake of structuring the research model. Questionnaire forms structured within the scope of this study are sent to 193 firms which are operating under the production industry and quoted on the BIST and 72 valid responses are gathered. Frequency analysis, descriptive statistical analysis and confidence interval analysis that belong to research scales are made by means of SPSS 15 software. Confirmatory factor analysis and structural equity analysis are made by means of AMOS software and research hypothesis are tested regarding to these analysis. Research findings revealed that two external factors namely changes in competitive environment and changes in advanced technology applications affect the changes in organizational strategy and organizational change respectively. On the other hand research findings revealed that changes in advanced manufacturing technology applications and changes in competitive environment do not affect the management accounting applications. With respect to organizational changes and changes in organizational strategy, which are evaluated as internal factors, findings revealed that these factors are effective on management accounting applications. Finally it is concluded that changes in management accounting applications are effective on organizational performance. Keywords: Management accounting, advanced manufacturing technology, competitive environment, organizational change, organizational strategy, organizational performance, structural equity modelling, AMOS