Türk fikir gazeteciliğinde değişim: Cumhuriyet ve Radikal gazetelerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET TÜRK FİKİR GAZETECİLİĞİNDE DEĞİŞİM: CUMHURİYET VE RADİKAL GAZETELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Basın tarihinde fikir gazeteciliğinin ayrı bir önemi vardır. Ülkemizde cumhuriyet ile başlayan tarihsel sürece baktığımızda önemli fikir gazeteleri ile karşılaşırız: Cumhuriyet, Akşam, Tercüman gibi. Fikir gazetelerinin toplumsal yapının değişiminde oynadıklan rol yadsınamaz. Belli dünya görüşüne sahip gazeteci ve yazarların çıkardığı gazetelerin ortak paydası sahip oldukları, savunduktan görüş ve fikirler doğrultusunda tavizsiz yayın yapmaktadır. Gazetelerin ticari bir kuruluş olduklan göz önünde tutulduğunda, fikir gazeteleri için kar elde etmekten çok kamuoyunu bilgilendirmek her zaman ön planda tutulmuştur. Tarihsel gelişim sürecine baktığımızda yaşamın her alanına yüz yüze geldiğimiz değişim ve dönüşüm gazete ve diğer iletişim ortamlarında da yaşanmaktadır. Bu süreçte teknolojik ve ekonomik farklılaşma gazete sahipliğinde de radikal bir değişimini beraberinde getirmiştir. 1990'lara gelindiğinde artık sadece gazete sahiplerinden değil medya gruplarından söz edilmektedir. Her medya grubu içinde televizyon ve radyoda dahil olmak üzere çeşitli hedef gruplara yönelik gazeteler yayınlanmaktadır. Bu süreç genel olarak gazetecilik anlayışında da önemli değişimlere neden olmuştur. Fikir gazeteciliği de bu değişimden nasibini almıştır. Bu çalışmada cumhuriyet tarihimiz boyunca yayın hayatım sürdüren tek örnek olarak karşılaştığımız, Türk fikir gazeteciliğinde önemli bir örnek teşkil eden Cumhuriyet Gazetesi ve ona alternatif olarak yayın hayatına başlayan ve medya gruplan içinde üretilen Radikal Gazetesi örnekleri karşılaştırarak fikir gazeteciliğindeki değişim ortaya koymak istenmiştir. 250

ABSTRACT THE CHANGE IN TURKISH OPINION JOURNALISM A Comparative Study of Cumhuriyet and Radikal Newspapers Opinion journalism has had a significant place in the history of press. In Turkey, when we look at the historical process which has started with the formation of republican regime we see some important opinion newspapers, like Cumhuriyet, Akşam and Tercüman, The role played by these newspapers during the course of social changes cannot be denied. The common characteristic of the newspapers published by the journalists and the writers who belong to a certain ideology is to continue their publications without making any concessions to their viewpoints. Newspapers are organized and run as commercial institutions. However, for the opinion newspaper, informing the public has always been more important than making profits. The change in every field of social life have also been experienced in the press and other media industries. The technological and economic changes have brought about radical transformation in terms of press ownership. Since the beginning of the 1990s, there are no longer only newspaper owners but also media groups. In each of these groups there are newspapers together with radio and television channels which target certain audience groups. This has led to crucial changes in the general principles of journalism. Opinion journalism was not exempt from this transformation. This study aims to examine the change in Turkish opinion journalism by comparing two newspapers. One of them is Cumhuriyet, which sets an important case in terms of its long publication life continued throughout the history of Turkish Republic and appears to be so far the only example in terms of its place in the Turkish opinion journalism. The other one is Radikal, which has started its publication with the aim of being an alternative to Cumhuriyet, but has been printed within the large corporate structure of the media companies. 251