Lydia bölgesinde bulunan gladyatör anıtları

Abstract

ÖZET Gladyatör döğüşlerinin kökeni, Î.Ö. 4.yy'da Güney İtalya'da, cenaze törenlerinde `kana karşılık kan1' şeklinde yapılan döğüşlere dayanmaktadır. Bu döğüşler Î.Ö. 3.yy'ın ortasında Etrüskler'den Roma'ya geçmiş ve gerçek kimliğim kaybedip, salt eğlence unsuru olmuştur. Munus adı verilen bu kanlı gösteriler, İ.Ö. 105 yılında yasallaştırılmıştır. Yasallaşurmanın ardından döğüşler antik dünyanın hemen hemen her yerine yayılmış, Î.Ö. 133 yılında Anadolu'da kabul edilmiştir. Î.S. 404 yılında yasaklanmıştır. Lydia Bölgesinde bulunan 21 adet gladyatör anıtı, bölgede döğüşlerin yapıldığım göstermektedir. Çoğunluğu İmparatorluk Dönemi'ne tarihlenen anıtlar, gladyatörlere ve döğüşlere ilişkin aydınlatıcı fikir vermektedir. Bunlar, Lydia'mn sosyal yaşamına bir parça ışık tutmaktadır.

ABSTRACT The origin of gladiator fights are based on the `blod against blod` fights carried on as part of funerals in Sounth Italy dring 4. century BC. The fights are passed to Roma from Etrüsk in 3. century BC They have lost original meanings and become a means of fun. These blodly fights called munus become legal in the year 105 BC. After becoming legal they spread almost over all the antique world, in the year 133 BC. they are accepted in Anatolia and forbitten there in 404 AD. The 21 gladiator monuments found in region Lydia shows that gladyatorial fights are done in this region. The monuments which most of them dated to empire period help to form an opinion about fights and gladiators. They also shed light on social structure of the region Lydia.