Türkiye tarımında pamuğun yeri ve önemi (1923-1950)

Abstract

ÖZET XVIII. yüzyılda ihtiyaçlarını dışarıdan alan bir ülke durumuna gelen Osmanlı Devleti'nde pamuk tarımının ve dokumacılığın geleneksel bilgilerle yapıldığı belirtilmiştir. Kurtuluş Savaşmda askerlerin giyecek ihtiyacı büyük sorun olmuştur. Cumhuriyet yöneticileri, hammaddesi Türkiye'de yetişen ve ithalatta büyük yer tutan dokumaların üretimine öncelik vermiştir. Pamuk üretiminin geçirdiği evreler, pamuklu dokumaların insan hayatındaki yeri ve Anadolu'da pamuk tarımının gelişimi anlatılmaktadır. Cumhuriyet yöneticileri dokuma sanayini ekonomik bağımsızlığın ve ülke savunmasının bir parçası kabul ettikleri belirtilmiştir. Pamuk üretimini geliştirmek için yapılan çalışmalara yer verilmiştir. 1929 ekonomik buhranının Türkiye'ye etkisi ve sanayide yeterli gelişme sağlanamadığından devletçilik uygulamasına geçilmiştir. Birinci Sanayi Planı'ndaki dokuma fabrikalarının pamuk türleri ıslah edilmiştir. II. Dünya Savaşı boyunca Türkiye'nin savaş olasılığına karşı ülkedeki üretimi, tüketimi ve ticareti denetim altına aldığı belirtilmektedir. Savaş sonrası koşullara uyabilmek için dokuma fabrikalarının büyütülerek yenilendiği ve pamuk ekiminin önemini sürdürdüğü anlatılmaktadır. Tarımın makineleşmesinde Marshall yardımından yararlanılmıştır. Sonuç olarak, bir ülkedeki sanayileşmenin birkaç kuşakta gerçekleştiği göz önüne alındığında, Türkiye'nin dokumacılıkta bugünkü konumuyla başarılı olduğu anlatılmaktadır. Tarımda makineleşmeyle pamuk verimi artmıştır. Fakat çiftçinin örgütsüzlüğü ve parasal yönden destekleyecek kuruluşların yetersizliği nedenleriyle sorunlar sürmektedir.

ABSTRAKT In 18 th century, the Ottoman Empire was importing its needs from abroard. Cotton production and weaving were by conventional methods at this stage. During the War of Liberation in Turkey, the insufficient supply of soldiers' clothing caused enormous problems. Consequently, the goverment paid considerable attention to the weaving industry whose raw material was produced in Turkey, and had significant importance in export. This study explores the historical phases of the Turkish cotton industry. Backgraund information outlines the importance of clothing to human life and details the development of cotton production in Anatolia. Goverment recognition of the weaving industry as part of economic independence and national defence led to developments in cotton production. Following the 1929 economic cricis in Turkey and the recession in industry, the state took control of the economy. The First Industry Plan included refinements of the cotton species in Turkey to provide the raw materials of the weaving industry. Due to the possibility of entering to the Second World War, the state, once again, took control of production, consumption and trade in Turkey. Later to conform to post- war conditions, weaving factories were enlarged and improved, and cotton production reformed. Cotton growth continued its importance. The effeccts of aid under the Marshall Plan on agriculture are considered. Taking into account that the process of industrialisation in a country takes several generations, today's level of production by the Turkish weaving industry are successful. The use of machines in agriculture has increased the outcome of the cotton production. However, due to a lack of organisation amongst farmers and insufficient funding, the problems in the cotton industry continue.