Afganistan`da gençlerin siyasal katılımı

Abstract

Afganistan, etnik gruplarının yapısı açısından farklılık sergileyen bir görünüme sahiptir. Asya'da stratejik bir öneme sahip olan Afganistan tarihin her aşamasında dış güçlerin saldırısına maruz kalmıştır. Büyük güçlerin ve komşularının kesişme noktasında yer alan Afganistan, empoze edilen bu istenmeyen savaşlara katılmak zorunda kalmıştır. Son yarım yüzyıla yakın ülkenin tarihi incelendiğinde, savaşların trajedileri Afganistan halkının geleceğe ait umutlarını yok etmiştir. Afganistan halkı ülkesini savunmak için mücadele verip büyük kayıplar vermiştir. Savaşların da yükünün çoğunluğu gençlere yüklenmiştir. Bir taraftan savaşın döngüsü gençlerin gücüyle döndürülmüş, diğer taraftan savaşın asıl kurbanları onlar olmuştur. Ancak siyasi ve toplumsal konularda gençlere yer verilmemiş ve onların yetenekleri gözardı edilmiştir.Afganistan, nüfusunun çoğunluğunu gençler oluşturduğu halde onların ülke siyasetinde yeri ve payı uzun yıllardan beri göz ardı edilip yok sayılmış, gençlerin önemli olaylardan uzak tutulması ülkenin hem toplumsal hem de ekonomik anlamda kaybına neden olmuştur.Monarşi sistemiyle yönetilen Afganistan'da Mohammad Dawood Han'ın öncülüğünde 1973 yılında bir darbe gerçekleşmiş ve kraliyet son bulup cumhuriyete geçilmiştir. Bu dönemde Afganistan gençleri bütün dikkatini bilim, teknoloji, sanat ve ekonomiye verip sıkı çalışmalar sonucunda birtakım projelere imza atmışlardır. Bazı öğrenciler daha profesyonel eğitim alabilmek için Amerika, Fransa, Almanya, Hindistan ve Sovyetler Birliği'ne burslu olarak gönderilmiş, ancak zamanla başta öğrenciler olmak üzere çoğu gençler Müslüman Kardeşler ve Vahhabilik düşüncesinin etkisinde kalıp rejimi devirmek için birtakım girişimlerde bulunmuştur. Bu ayaklanmalar kısa sürede bastırılmış, bununla beraber Dawood Han kendisine destek veren ve devletin içerisinde giderek güç kazanan komünist ideolojisine yakın olanların etkisini azaltmak istemiştir. Yalnız Kremlin Onun bu düşüncesinin farkına varır varmaz komünist ideolojisini taşıyan Halk ve Parçam fraksiyonlarını birleştirip bir darbe gerçekleştirmiş ve Dawood Han'ı ortadan kaldırmıştır. Böylece Afganistan resmen Sovyetler Birliği'nin işgali altına girmiştir. 1979 yılında Sovyetler Birliği ordusunun Afganistan'a girmesiyle daha önce başlamış olan mücahit grupların küçük ayaklanmaları sonucunda büyük bir devrim meydana gelmiştir. Afganistan halkı on yıl boyunca Sovyetler Birliği'ne karşı savaşmış, tüm savaşların ağırlığı Afganistan gençliğine yüklenmiştir. Afganistan gençliği siyasi olaylardan uzak savaş cephelerinde sömürgeci güçleri topraklarından çıkarmak için savaşlara katılıp nice şehitler vermiştir. Mücadelelerin sonucunda Sovyetler Birliği 1989 yılı Şubat ayında Afganistan'dan çekilirken savaşlar sonucunda geride yakılıp yıkılmış bir ülke bırakmıştır.Sovyetler Birliği'nin yanlısı olan Dr. Najibullah rejiminin devrilmesiyle mücahit örgütler Kabil'e girmiştir. Bu örgütlerin hiçbirinin yeni hükümet kurmaya hazırlığı olmadığı için her bir mücahit grubu Kabil'in bir bölgesini işgal ederek kendi kurallarını uygulamaya çalışmıştır. Çok geçmeden gruplar birbirleriyle iktidar mücadelesine girişmiştir. Mücahit grupların güç manevrası sırasında genel olarak Afganistan'ın ve özellikle Kabil'in kontrolü için çok sayıda savaş meydana gelmiştir. Çoğu gençlerden oluşan beş milyon insan ülkesini terkederken savaşlarda iki milyon insan hayatını kaybetmiştir. Bu durumdan memnun olmayan Afganistan halkı yeni bir kurtarıcı ararken Taliban örgütü 1994 yılında Afganistan'ın güney kenti olan Kandehar'da ortaya çıkmıştır. Taliban örgütü doğrudan Pakistan'ın yardımıyla hızlı bir şekilde ülkenin çoğu illerini ele geçirmiştir. Taliban 1996 yılında Kabil'i ele geçirip İslam Emirliğini kurmuştur. Başta gençler olmak üzere Afganistan halkına hayat çekilmez duruma gelmiştir. Taliban'ın idaresi altında yaşayan gençlerin hiçbir siyasi ve toplumsal faaliyet yapma hakları olmamıştır. Taliban'ın ele geçirdiği her bölgenin kız okulları kapatılmıştır. Koyduğu kurallara kimsenin karşı çıkma hakkı olmamıştır. Karşı çıkanlara ölümle karşılık verilmiştir. Bu dönemde de Afganistan gençlerinin çoğu ya öldürülmüş ya da eğitimden ve diğer insani haklardan uzak tutulmuş ve yaşamlarını sürdürebilmek için yurt dışına çıkmak zorunda kalmışlardır.Asya'da gerilimi giderek artan bir strateji oyununun sonucunda yine uluslararası gündemin üst sıralarında yer alan Afganistan, 11 Eylül 2001 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin ikiz kulelerinin El-Kaide örgütü tarafından saldırıya uğraması sonucunda NATO üyesi ülkelerin harekete geçip Afganistan'a girmesiyle demokratik bir topluma geçiş dönemi başlamıştır. Bu dönemde Afganistan gençleri kendi geleceklerini şekillendirmek için devlet organları, siyasi partiler, dernekler, vakıflar, sivil toplum kuruluşları, medya ve diğer toplumsal ve siyasal alanlarda ciddi anlamda rol oynamaya başlamıştır. Afganistan'ın 11 Eylül sonrası kuşağı bir ümit ve eğitim kuşağı olmuştur. 11 Eylül sonrası nesli köşelerden toplumun merkezine doğru ilerleyen bir kitle haline gelmiştir. Meclisten, il meclislerine kadar cumhurbaşkanlığı dairelerinden bakanlıklara kadar medyadan diğer sivil toplum kuruluşlarına kadar tüm alanlarda genç yüzleri görmek bu toprakların ümit dolu bir geleceğe sahip olabileceğinin bir göstergesi olarak düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Siyaset, Demokrasi, Katılım, Siyasal Katılım, Gençlik.

Afghanistan has an appearance that differs in terms of the structure of its ethnic groups. Afghanistan, which has a strategic importance in Asia, has been exposed to attacks by foreign forces at every stages of history. Afghanistan which takes place at the crossroads of great powers and neighbors has had to participate in these unwanted imposed wars. When the history of the last half a century was examined, it is seen that the tragedies of wars destroyed the future hopes of Afghanistan people. The people of Afghanistan struggled to defend their country and gave huge losses. The majority of wars burdens are also borne by the youth. On one hand, the war cycle has been turned by power of young people and on the other hand they are the main victims of the war. However, young people have not been involved in political and social issues and their abilities have been ignored.Although the majority population of Afghanistan has been constituted of young people, their place and share in country politics has been ignored for a long time. Young people have been kept away from important events and this caused both social and economical loss in the country.In Afghanistan, led by the monarchy system, a coup has been staged by Mohammad Dawood Khan in 1973 and therefore the kingdom has been ended and the republic has been replaced instead. In this period of time, young people in Afghanistan gave a lot of attention to science, technology, art and economy, and as a result of their hard work, they carried out a number of projects. Some of students have been sent to the United States, France, Germany, India and the Soviet Union as scholarships in order to receive more professional education. However, over time most young people, especially students have been influenced by Ikhvanul Muslimin (Muslim Brotherhood) and Wahhabism and have made some attempts to overthrow the regime. These revolts were suppressed in a short time along with Dawood Khan. He wanted to reduce the influence of those who were close to the communist ideology and gained strength within the state by supporting him. However, Kremlin recognized this idea and united the Khalgh and Parchment fractions which had the communist ideology and made a coup and suppressed Dawood Khan. Thus, Afghanistan has officially been occupied by the Soviet Union.As a result of the small revolts of the Mujahideen groups that had started in 1979 with the entry of the Soviet Union army into Afghanistan, a great revolution has been carried out. The people of Afghanistan fought against the Soviet Union for ten years and the weight and difficulties of all wars was attributed to the youth of Afghanistan. Afghan youth, faraway from political events, has participated in wars and gave so many martyrs in order to remove the colonial powers from their territory. As a result of the struggles, the Soviet Union left Afghanistan in February 1989 and left a land burned down after the wars.Mujahideen organizations have entered to Kabul after overthrowing of Dr. Najibullah regime who was pro-Soviet Union's. Since none of these organizations could form a new government, each group of mujahideen attempted to enforce their own rules by occupying a region of Kabul. The groups had engaged in a struggle with each other for power after a short time. During the power-maneuvering of Mujahideen groups, many wars have been broken out to control Afghanistan generally and Kabul particularly. Five million people that the most of whom were teenagers left their country and two million people lost their lives in wars. While the people of Afghanistan, who were not satisfied with this situation, were looking for a new rescuer, the Taliban organization emerged in 1994 in the southern city of Afghanistan named Kandahar. The Taliban organization, by the help of Pakistan, has quickly seized most of the country states. The Taliban took over Kabul in 1996 and established the Islamic Emirate. Life has become overwhelming for the people of Afghanistan, especially for young people.Young people living under the administration of Taliban have no rights to do any political or social activity. Girls' schools have been closed in every region that has been seized by Taliban. Nobody has the right to be against the rules. Those who opposed it have been given death penalty. During this period, most of the Afghan youth have either been killed or kept away from education and other human rights and therefore had to go abroad to survive.As a result of a growing strategy game in Asia, Afghanistan has become on the top of the international agenda and as a result of Al Qaeda organization attack to the twin towers of the United States on September 11, 2001, NATO member countries entered to Afghanistan and the transition period to democratic society for Afghanistan has begun. During this period, Afghan youth began to play a significant role in shaping their future in state organs, political parties, associations, foundations, non-governmental organizations, the media and other social and political spheres. Afghanistan's post September 11 generation has become a hope and educational generation. After September 11 generation has become a mass moving from the corners through the center of the society. Seeing the young faces in all areas from parliament to county councils, from the presidential chambers to the ministries, from the media to other non-governmental organizations, has been considered as a sign of hope that these lands may have a hopeful future.Key Words: Politics, Democracy, Participation, Political Participation, Youth.