Necip Tosun`un öykülerinde yapı ve tema

Abstract

Necip Tosun, 90 kuşağı öykücülerindendir. İlk öyküsü `Yangın` 1983'te Aylık Dergi'de yayımlanır. 30 yılı aşan bir edebî hayata sahiptir. Bu süre içerisinde dört öykü, üç inceleme-deneme, altı eleştiri, bir söyleşi türünde eser oluşturmuştur. Toplamda on dört eserle Türk edebiyatında yerini alır.Tosun'un hayatı, eserleri ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilen bölüm, Tosun'un edebî kişiliğini ortaya koyar ve onun öykülerinin içeriği hakkında bilgi verir. Özellikle Tosun'un öykülerini yazarken çevresindeki kişi ve olaylardan etkilendiği görülür. Zorlu hayat koşulları öykülerinde anlatmak istediklerine yansımıştır. Edebî çevresinde Cahit Zarifoğlu, Nuri Pakdil, Rasim Özdenören vb. gibi yazarların olması onun öykü anlayışı üzerinde etkili olmuştur. Yazarın öykülerinde temanın ele alındığı bölümde incelenen öykü kitaplarında geçmişe özlem, intihar, ölüm, kaçış, yalnızlık, öncesi ve sonrasıyla 12 Eylül'de yaşananlar, pişmanlık, karamsar bir mekân: kasaba, varoluş, kendisiyle yüzleşme, dava adamlığı ve dostluk, ölüm korkusu, umut ve arayış temaları tespit edilmiştir. Karamsarlığı ele alan temaların çoğunlukta olduğu anlaşılmıştır. Yazarın bu tercihi kendisinin ve arkadaş çevresinin olumsuz yaşantısıyla ilgilidir.Öykülerin yapı bakımından incelendiği bölümde daha çok erkeklerin kahraman olarak seçildiği, öykü zamanının çoğunlukla bir gün olduğu ve sosyal zamanın ise yine belirsiz olduğu belirlenmiştir. Bunlarla birlikte yazar kapalı mekânları açık mekânlara göre daha fazla kullanmıştır. Bu durum öyküde anlatmak istediklerinden kaynaklanmaktadır. Bazı öykülerinde duyusal mekânlardan faydalandığı görülmektedir. Anlatıcı ve bakış açısı bakımından tahlil yaptığımız öykülerde yazar ben/biz anlatıcı ve bakış açısı, sen/siz anlatıcı ve bakış açısı, ilahî anlatıcı ve bakış açısı, gözlemci anlatıcı ve bakış açısı ve çoğul anlatıcı ve bakış açısından faydalanmıştır. İlahî anlatıcı ve bakış açısı ve ben/biz anlatıcı ve bakış açısı en çok kullandığı anlatıcı ve bakış açısı çeşitleridir.Öykülerdeki dil ve üslubun irdelendiği bölümde Tosun'un dilde ayrıntıcı, zengin bir kelime birikimine sahip olduğu, genelde kısa cümleler kurduğu ve sade dili benimsediği anlaşılmaktadır. Üslup bakımından öyküler ele alındığında Tosun'un psikolojiyi yansıtma noktasında başarılı olduğu, karşılıklı konuşmalarla duygu yansıtımı yaptığı ve sinematografik anlatımı yeğlediği görülmektedir. Yazar anlatım tekniklerinden mektup, laytmotif, iç konuşma, iç çözümleme, bilinç akımı, otobiyografi, özetleme, geriye dönüş, tasvir ve büyülü gerçekçiliği kullanmıştır.Anahtar Kelimeler: Necip Tosun, Öykü, tema, yapı, dil ve üslup, Aylık Dergi

Necip Tosun is one of the storytellers from 90's. His first story `Yangın` was published in Aylık Dergi. He has a literary life for over 30 years from 1983 to present. He takes part in Turkish literature eith 14 works; four stories, three structure and essays, six criticism and literary discourse. On chapter, which has given information about N.Tosun's life, shows his literary personelity and also gives information about his stories themes. Especially its seems that N.Tosun has been effected from the people and events around him. While he was writing his stories. His stories reflects his hard life conditions. Having some authers like Cahit Zarifoğlu, nuri Pakdil, Rasim Özdenören around him became efective on his literaray comprehension.While analyzing his story books nostalgia, suicide, death, escape, loneliness pre and post experiences of 12th September regret a pessimistic village, existence, confrontation fear of death, hope and pursuit themes has been detected. It's been understood from the thesis that the theme of pessimism is predomincited. This prefer of author is related to himself and his social circles's negative lifes.On the chapter which stories grammatically analyzed the author chose man characters mostly and the time of stories formed only e day and social time time of it's related to the 12th September 1980 and part of that day. Also, he used indoors instead of outdoors. It's relates to a desire of narrating. It seems that he used sensual places in his stories. While analyzing from the point of view and narrator, the author used me/us narrator and point of view, and you narrator and point of view, observer narrator and point of view, divine narrator and point of view and plural narrator and point of views. Mostly he preferred divine narrator and point of view and me/us narrator and point of view in his stories. On the chapter which language and style of writing semtinized. It appears that he has detail oriented on language and also he has well repertoire of words. Generally, it appears that he makes short sentences and he uses simple language. When we deal with his style he is succesful with reflecting his psychology. He uses cinematogrraphic expression instead of reflecting senses on dialogues. He uses letters, leitmotiv, interior monologue, internal analyzing, stream of consciousness, autobiograpy, summerizing, flashback, description, magical realizm as a writing technique.Key words: Necip Tosun, Story, theme, structure, language and wording, Aylık Dergi.