Sanayi kuruluşlarında kendini yöneten takımlar uygulamalarının incelenmesi

Abstract

ÖZET SANAYİ KURULUŞLARINDA KENDİNİ YÖNETEN TAKIMLAR UYGULAMALARININ İNCELENMESİ OZTÜRK, ORAL Ilgın Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Çiğdem LEBLEBİCİ Ekim, 2001 İZMİR Bu çalışma, kendini yöneten takımların (KYT) İzmir'de gıda sektöründe faaliyet gösteren grup şirketlerindeki uygulamalarını inceleyerek, KYT'nin bu şirketler ve çalışanları için kazanımlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmamız iki bölümden oluşmaktadır. Araştırmamızın birinci bölümünde, kurumun 1994-2000 yılları arasında KYT süreci ile ilgili çalışmalarına ait bilgiler ve elde ettiği sonuçlar ele alınmaktadır. İkinci bölümde, KYT'nin başından beri şirkette olup, çalışmalarda farklı roller üstlenen çalışanlara, bir 'post-test' niteliğinde KYT'yi değerlendirmeyi amaçlayan, tarafımızdan geliştirilen bir anket uygulanmıştır. Araştırmamızın ilk bölümünden elde edilen sonuçlara göre, KYT ile üretim birimlerinin ton/adam ve toplam üretim miktarlarında artışlar gerçekleşmiştir. Üretimde yaşanan plansız duruşlar, üretim fireleri azalmıştır. Ünitelerin bakım maliyetlerinde düşüşler kaydedilmiştir. Çalışanların fazla mesaileri azalmış, düzenlenen işbaşı eğitimleri ve rotasyonlar sonucunda çalışanların becerileri arttırılmıştır. Beceri artışıyla çalışanların özgüvenleri ve motivasyonları da artmış, işlerine daha hakim olmaya başlamışlardır.Araştırmamızın ikinci bölümünde uygulanan anketin sonuçlarına göre, KYT'nin kurumsallaşma süreciyle ilgili olarak, çalışanlarca en fazla dile getirilen tema 'Yönetimin KYT hakkında çalışanları bilgilendirmesi' dir. Çalışanlar, KYT'ye geçiş ve sonraki aşamalarında, yönetimin sürekli destek ve tutumla rının önemini belirtmişlerdir. KYT'nin doğrudan ve dolaylı olarak etkilediği faktörler olarak en fazla dile getirilen temalar sırasıyla 'Verimlilik', 'Beceri artışı', 'İşbirliği, yardımlaşma ve iletişimin artması' dır. Çalışanların algıladıkları en temel değişiklik 'Motivasyon, beceri artışı'dır. KYT ile birlikte yaşanan en belirgin sorunlar, 'Eleman sirkülasyonu', 'üretimdeki dönemsel yoğunluklar', 'uzmanlık gerektiren işlerde yetki göçermenin sınırlı olması' şeklinde ifade edilmiştir. Özellikle kıdemli çalışanların, yetki ve unvanlarını kaybetme korkularıyla KYT'nin başında olumsuz tepkiler verdikleri öğrenilmiştir. Key Words: Self - Managing Teams, Self Managed Production Teams, Self Directed Teams.

ABSTRACT A STUDY OF SELF - MANAGING TEAMS PRACTICES IN INDUSTRIAL FIRMS ÖZTÜRK, ORAL Ilgın Ege University Institute of Social Sciences, Master of Science in Social Psychology Thesis Advisor: Assistant Professor Dr. Çiğdem LEBLEBİCİ October, 2001 İZMİR This study focuses organizations located in Izmir, operating in the food industry that have implemented the concept of self-managing teams with an objective to identify the increases in productivity of workers and the company as a whole. This research consists of two parts. First, we analyze recorded data and derived conclusions on self-managing teams for information between the years 1994 - 2000. Second, utilizing a survey we developed, called `post-test` we give particular attention to personnel who have been assigned diverse responsibilities and has worked in self- managing teams in different areas of the business. Looking into the results from the first part, we see: Increased total production and per person values. Decreased unplanned disruptions as well as defects in production. Reduction in plant and equipment maintenance costs. Less amount of overtime worked. Increased productivity and skills of personnel due to training and rotations hence increased self-confidence as well as motivation towards the work being done. In the second part, analyzing the survey mentioned above, we concluded: Employees want to be informed / trained on self-managing teams. Employees need for present and future training regarding the implementation of self-managing teamsdepending on the circumstances. Employees believe they have improved on productivity, skills and teamwork as well as communications consecutively. Employees feel that the most problematic areas of self-managing teams are the rotation of personnel and the need for authority regarding tasks that require specific skills. We also note that, personnel fear the loss of present title and authority due to rotations when self-managing teams are first implemented hence resisting it at the beginning. Key Words: Self - Managing Teams, Self Managed Production Teams, Self Directed Teams.