Fahruddîn er-Râzî ve Nihâyetu`l-İcâz fî Dirâyeti`l-i‛câz isimli eseri

Abstract

Bu çalışma, Fahruddin er-Râzî ve onun belâgat alanındaki Nihâyetu'l-îcâz fî dirâyeti'l-i'câz isimli eserini konu almaktadır. er-Râzî bu eserde el-Curcânî'nin Delâilu'l-İcâz ve Esrâru'l-Belâga isimli iki temel eserini esas almış, kendi yöntem ve üslubu ile söz konusu bu iki eseri telhis etmiştir. er-Râzî, el-Curcânî'nin bu iki kitapta son derece ayrıntılı ve dağınık bir şekilde ele aldığı belâgat konularını detaylı bir tasnif sistemi ile tanzim etmiş, muhteva bakımından epeyce hacimli olan bu eserleri tek bir kitapta ihtisar etmiştir.er-Râzî'nin bu eseri telif etmekteki gayesi belâgat ilminin usûl ve kurallarını ortaya koyan el-Curcânî'nin belâgat ilmine kazandırmış olduğu bu kıymetli eserlerden daha iyi istifade edilmesine katkı sağlamaktır. el-Curcânî'nin eserlerinde ele alınan belagat konularını belirli bir plan dahilinde yeniden tertip eden er-Râzî, Kur'ân'ın i῾câzını ispatlamaya yönelik bu eseri ile belâgat alanına önemli bir hizmette bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Fahruddîn er-Râzî, Nihâyetu'l-Îcâz, Delâilu'l-İ῾câz, Esrâru'l-Belâga.

This research concerns Fakhraddīn al-Rāzī and his work named Nihāyat al-īcāz fi Dirayeti al-İ῾caz in rhetoric field. He based on two main works called al-Curcani's Dalāil al-icāz and Asrār al-Balāgah in this work and summarized with his own method and style both works being talked about. al-Rāzī regulated the issues of rhetoric that al-Curcani mentioned highly comprehensive and irregularly in his books, with a detailed classification system and compiled these works which are quite extensive in terms of content, in a single book. al-Rāzī's purpose of writing this work is to contribute to be benefited from these precious works gained to the science of rhetoric by al-Curcani who consisted methods and fundamentals of rhetoric. al-Rāzī who reconstructed within a certain plan the issues of rhetoric dealt with in the works of al-Curcani, provided very important service to the science of rhetoric with this work to prove i῾caz of the holy Quran.Key words: Fakhr al-Dīn al-Rāzī, Nihāyat al-Īcāz, Dalāil al-İcāz, Asrār al-Balāgah.