Yûsuf Efendizâde Abdullah Hilmi Efendini`nin (Ö. 1167/1754) `Necâhu`l-Kârî li-Sahîhi`l-Buhârî` adlı eserinin tahkîki ( ilk yüz varak)

Abstract

Necâhu'l-Kârî alâ Şerhi Sahîhi'l-Buhârî, 18. yüzyıl Osmanlı alimlerinden Abdullah Hilmi Yusufefendizâde'nin Osmanlı medreselerinde müderrislik yaptığı yıllarda Buhârî'nin Sahîh'i üzerine yazdığı en önemli eseridir.Bu eserini, el-Câmi'u's-sahîh'in en meşhur şerhleri olan, İbn Hacer el-Askalâni'nin (ö. 852/1449) Fethu'l-bârî ve Aynî'nin (ö. 855/1451) 'Umdetü'l-kârî isimli eserlerinden büyük ölçüde istifade ederek kaleme almıştır. Bu özelliğiyle Osmanlı döneminde yazılan en önemli şerhtir.Müellif bu şerhte çabasını ve gayretini ortaya koymuş; tam bir emanet ve inayetle, rivayet ve dirayet açısından selefin görüşlerini toplayan ve halefin sözlerini kapsayan bir kitap olarak insanlara sunmuştur. Bu şerh önceki tüm şerhlerin özetini toplayan bir eser mahiyetinde olmuştur. Ayrıca müellif İbn Hacer ve 'Aynî ile birlikte, İbn Batâle ve bunlar dışında itibar edilen şerhlerden nakiller yapmıştır.Yusuf Efendizâde, otuz ciltlik Necâhu'l-Kâri li Sahîhi'l Buhârî isimli eserini yirmi sekiz gibi uzun bir yılda tamamlayıp Sultan I. Mahmud'a takdim ettiği zaman, I. Mahmud kendisine bin altın, bir kat iftihar elbisesi ve bir samur kürk hediye etmesi, müellifimize ve eserine verilen önemi göstermesi bakımından da kıymete hâizdir. Anahtar Kelimeler: Yusuf Efendizâde, İmam Buhârî, Necâhu'l-Kârî alâ Şerhi Sahîhi'l-Buhârî, el-Câmi'u's-sahîh, Şerh,

Necâhu'l-Kârî Li- Sahîhi'l-Buhârî, is the most important written work in the Othoman madrasas on Bukhari's Sahih by one of the 18. century Othoman scholars Abdullah Hilmi Yusufefendizâde while he was working there as a professor.This work had benifited a lot from the known works such as el-Câmi'u's-sahîh which is the most famous commentaries for İbn Hajjar el-Askalâni (d. 852/1449)'s Fethu'l-bârî, and Aynî (d. 855/1451)'s 'Umdetü'l-kârî. This is the most important commentary written during the Ottoman period.The author put forth his efforts and his endeavors in this commentary; a complete entrustment and fidelity, it is a book which gathering the views predecessors' traditions and wisdom and covering the successors' words. This commentary is a work that summarizes all previous commentaries. İn addition to İbn Hajjar and 'Aynî, İbn Batâle, the author cited from other reputable commentaries,. When Yusuf Efendizade completed his thirty-volume Necâhu'l-Kâri li Sahîhi'l Bukhari's work, which lasted for twenty-eight years, and presented it to Sultan I. Mahmud, I. Mahmud gave him a thousand gold, a coat of pride and a sable fur as gift as a sign showing the importance given to our author and his work.Keywords: Yusuf Efendizâde, İmam Buhârî, Necâhu'l-Kârî Li-Sahîhi'l-Buhârî, el-Câmi'u's-sahîh, Commentary