Mardin Müzesi geç antik çağ kandilleri

Abstract

Kandiller, günlük yaşamda aydınlanmadan, dini törenlerde adak malzemesine, mezarlarda ölü hediyesine kadar birçok alanda insanoğlunun hayatında kullanılmıştır. Kandiller kullanıldıkları dönemin özelliklerini, sanatını, ekonomik durumunu en iyi şekilde yansıtan ve tarihleme konusunda kesin sonuçlar verebilen malzemelerdendir.Mardin Müzesinden seçtiğimiz Geç Antik Çağ'a tarihlenen 106 adet kandil çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Konumuzu oluşturan kandillerin çok az bir kısmı teşhir salonlarında sergilenmekle birlikte büyük çoğunluğu müze depolarında muhafaza edilmektedir. Mardin Müzesindeki kandilleri çalışmamızdaki amaç; kandillerin daha önce çalışılmamış olması, buluntu yeri, tarihi, nitelikleri gibi konularda yeterli bilginin olmaması ve bu eserlerin kataloğunun çıkartılarak daha sonraki yıllarda yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşüncesidir. Kataloğumuzdaki 106 adet kandilden Dara Antik Kenti Kazısı (7), Midyat-Aktaş Mevkii Nekropol Kazısı (8), Mor Yakup Kazısı (1), satın alma (89) yoluyla müzeye kazandırılmıştır. Müzeye satın alma yoluyla kazandırılan kandiller ile Dara Antik kentinde yapılan kazılarda ele geçen kandiller arasındaki gerek form, gerekse süsleme açısından büyük benzerlikler bulunması satın alma yoluyla kazandırılan kandillerin Dara Antik Kenti ve civarından geldiği düşüncesini akla getirmektedir. Çalışmamızda kandiller formlarına göre tipolojilere ayrılarak Tip 1, Tip 2, Tip 3 vb. on üç başlık altında incelenmiş ve katalog bölümü oluşturulmuştur. Değerlendirme bölümünde ise kandiller form, bezeme, teknik vb. bakımdan ülkemiz ve çeşitli ülkelerdeki benzer örnekleriyle karşılaştırılma yapılmıştır. Tüm bu veriler ışığında Mardin Müzesinde bulunan Geç Antik Çağ Kandilleri hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Pişmiş Toprak Kandil, Geç Antik Çağ Kandilleri, Mardin Müzesi, Antik Çağ'da Aydınlatma Araçları, Kandil.

The oil lamps were used in human's life in many areas ranging from lightening in daily life to sacrifice in religious ceremonies, to the gift of the dead in graves. Lamps are from tools that reflect the characteristics, art, economic status of the period that they are used in and give accurate results on dating.Our study consists of 106 oil lamps dated back to the Late Antique Age from Mardin Museum. A few of the oil lamps that were discussed in our study are exhibited in the exhibition halls but the majority of them are kept in the museum warehouses.The aim of our subject is the idea that the oil lamps have never been studied before, there hasn't been enough information about the location, date, qualifications, and catalogues of these works will contribute to the researches to be done in the following years. In this subject, 106 oil lamps were brought to the museum through the excavation of the ancient city of Dara (7), the excavation of the Midyat-Aktaş Mevkii Necropolis (8) and the Mor Yakup Excavation (1) and purchasing (89). In terms of both form and ornament, a great similarity between oil lamps brought to the the museum by purchasing and the ones from the ancient city of Dara suggests the idea that the oil lamps which were acquired by purchasing came from the ancient city of Dara and that area.In our study, oil lamps were classified typologically according to their type under thirteen headings such as Type 1, Type 2, Type 3 etc and the catalog section was formed. In the evaluation section, in terms of form, decoration, style etc., oil lamps were compared with similar samples in our country and other countries. In consideration of all these data, some information was given about Late Antique oil lamps in Mardin Museum.Key Words: Terracotta oil lamps, Late Antique oil lampsi, Mardin Museum, Lighting Tools in Antiquity, oil lamps.