Polyksena lahdi

Abstract

Polyksena Lahdi, 1994 yılında Çanakkale Müzesi'nin, Gümüşçay ovasındaki tümülüste yaptığıkurtarma kazıları sonucunda açığa çıkarılmıştır. Prokonnesos mermerinden yapılmış olan lahdin, dört yüzükabartmalarla süslüdür. Polyksena Lahdi, 3.32 m. uzunluğunda ve 1.60 m. genişliğinde olup, toplam yüksekliği1.78 m. dir. Lahdin Çatısı İon mimarisi düzeninde yapılmıştır. Lahit kapağında İon kyması kuşağı, dar friz,geisipodes kuşağı ve ikinci bir İon kyması kuşağı bulunmaktadır. İon kymaları mimari açıdan lahdin M. Ö. 500-490 yıllarına ait olduğunu göstermektedir.Polyksena Lahdi, en erken kabartmalı lahit olması açısından büyük önem taşımaktadır. Lahdin I. uzunkenarında, düğüne hazırlık ve düğün seremonisi işlenmiştir. I. uzun kenarın devamı olan I. kısa kenarda, gelinodası sahnesi betimlenmiştir. Burada işlenen konuların ikonografik olarak paralel bir örneği bulunmamaktadır.Lahdin II. uzun ve kısa kenarlarında ise, Troia Kralı Priamos'un kızı Polyksena'nın kurban edilmesi ileTroialıların yas töreni resmedilmiştir. Polyksena'nın kurban edildiği bu sahnenin öncüsü, M.Ö. 570-560 yıllarınatarihlenen bir Tyrrhen amphorası üzerinde bulunmaktadır. Ancak lahitteki şema, Anadolulu sanatçıların bakışaçısıyla bazı farklılıklar göstermektedir. Burada, Tyrrhen amphorasından farklı olarak Troialıların yas töreni dekonuya dahil edilmiştir.Lahitteki kabartmalar, Geç Arkaik Devir heykeltıraşlık eserleri ile karşılaştırıldığında, lahdin plastikaçıdan da M. Ö. 500-490 yıllarına ait olduğu anlaşılmaktadır. Bu kabartmalardaki figürler stilistik olarak İonüslubunda yapılmıştır. Figürlerin giysilerinin işlenişinde ve özellikle kafa yapılarında görülen bazı özellikler,lahdin Kuzeybatı Anadolulu sanatçılar tarafından yapıldığını ortaya koymaktadır.Bu çalışma 210 sayfalık metin ve 50 sayfalık resimden oluşmaktadır. Tezin levha bölümüfigen_cevirici_resim.pdf dosyasında bulunmaktadır.

Polyxena sarcophagus was found by a team from Çanakkale Museum in 1994 duringrescue excavations in a tumulus in the Gümüşçay basin. The four sides of the sarcophagus,which is made of Prokonnessos marble, are decorated with sculptured reliefs. Thesarcophagus is 3.32 m. long, 1.60 m. wide, and 1.78 m. high. The lid of the sarcophagus ismade in the Ionian style. It has an Ionian kyma, a narrow frieze, a geisipodes strip, andanother Ionian kyma on the upper surface. From an architectural point of view, the Ioniankymas show that the sarcophagus belongs to 500-490 B.C.Polyxena sarcophagus is of great significance since it constitutes the earliest exampleof a sarcophagus decorated with reliefs. On one the longer sides of the sarcophagus, thewedding preparations and the wedding ceremony are represented. The room of the bride canbe seen on the adjacent shorter side. The iconographic details of these scenes are unparalleled.On the remaining sides of the sarcophagus, the sacrifice of Polyxena, the daughter of theTroian king Priamos, and the mourning rites of the Troians are depicted. The first depictionsof Polyxena?s sacrifice can be found on a Tyrrhenian amphora dated to 570-560 B.C. It isnoteworthy that the mourning rites of the Troians are not included in this representating nor inany other known depiction of Polyxena?s sacrifice. It is possible to associate the depiction ofthe mourning rites on the sarcophagus examined in this paper with the fact that it was madeby artists of Anatolian origin.Compared with this sculpture products of the Late Archaic Period, the reliefs on thesides of the sarcophagus, with their specific plastic features, confirm the suggestion that thesarcophagus belongs to 500-490 B.C. It can be observed that the figures in these reliefs aresculptured in the Ionian style. Finally, a number of characteristics of the heads and clothes ofthe figures suggest that the sarcophagus was made a production of by artists from NorthwestAnatolia.This subject includes 210 pages text and 50 pages photographs. File of photographswhich is named figen_cevirici_resim.pdf .