Geleneksel Konya yemeklerinin artırılmış gerçeklik teknolojisi kullanılarak korunması ve arşivlenmesine yönelik bir mobil uygulama modeli örneği

Abstract

Mobil cihazların daha işlevsel hâle gelmesiyle artırılmış gerçeklik kavramı son yirmi yılda önemli derecede gelişme göstermiştir. Teknolojinin hızlı bir şekilde ilerlemesiyle birlikte artırılmış gerçeklik uygulamaları eğitim, spor, sağlık, turizm, mimarî, askerî ve benzeri birçok alanda kullanılmaya başlanmıştır. Her alanda kullanılan bu teknolojinin, dijital ortamda geleneksel yemeklerin korunması ve arşivlenmesi çalışmalarında da kullanılabileceği ve bu sayede geleneksel yemekleri muhafaza ederek zamanın vermiş olduğu tahribatın önüne geçilebileceği düşünülmektedir. Bu durumdan hareketle tez çalışmasında, geleneksel yemeklerin korunmasına yönelik artırılmış gerçeklik destekli bir mobil uygulama geliştirilerek Konya iline ait beş farklı geleneksel yemeğin dijital ortamda muhafaza edilmesi ve arşivlenmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda Konya'da geleneksel restoranlarda yemek yiyen tüketicilere söz konusu uygulama deneyimletilerek nasıl algılandığı da ortaya koyulmaya çalışılmıştır.Çalışma bu kapsamda iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamasında Konya ilinin geleneksel yemeklerinin korunması ve arşivlenmesi üzerine KonyAR adı verilen bir artırılmış gerçeklik mobil uygulaması geliştirilmiştir. Geliştirme aşamasında Unity3D platformu ve Vuforia artırılmış gerçeklik eklentileri kullanılmıştır. Belirlenen üç boyutlu görsellerin konumlandırılabilmesi için işaretleyiciye ihtiyaç duyulmuş ve özel olarak karekod tasarlanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ise ortaya çıkarılan bu mobil uygulama Konya ilinde geleneksel restoranlarda yemek yiyen 15 tüketici üzerinde denenmiş ve mobil uygulamayı kullanan tüketicilerin uygulamaya yönelik görüşleri ele alınmıştır. Araştırmada nitel veri toplama araçlarından yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeler 01.12.2019 – 15.12.2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda araştırmaya katılan katılımcıların büyük çoğunluğunun uygulamayı beğendikleri ve uygulama içerisinde üç boyutlu görsellerin yer almasının şaşırtıcı, ilginç olduğu anlaşılmıştır. Katılımcılar mobil uygulamanın sadece Konya ilini değil diğer illeri de kapsayacak şekilde geliştirilmesi gerektiğini düşünmektedir. Ayrıca yiyecek içecek işletmelerinde artırılmış gerçekliğe sahip bir mobil uygulama ile karşılaşıldığında satın almayı olumlu yönde etkileyeceği ortaya çıkarılmıştır. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar neticesinde oluşturulan mobil uygulamanın yiyecek içecek sektöründe de kullanılabilir olduğu anlaşılmıştır.Anahtar kelime: Artırılmış Gerçeklik, Konya, Geleneksel Yemek, Mobil Uygulama

Thanks to mobile devices becoming more functional over the last twenty year, the concept of augmented reality showed really important progress. As a result of technology advancing faster than ever augmented reality applications is used in the fields of education, sports, health, tourism, architecture, military and many more. This technology that is used in every field can also be used in preserving and archiving traditional foods in a digital environment. It is thought that process of storing traditional foods may prevent damage caused by over time. Therefore in this thesis work, in order to protect traditional foods an augmented reality application is developed for the purpose of preserving and archiving Konya province's five different traditional foods in a digital environment. In the meantime, application is experienced by customers who are eating in traditional restaurants of Konya with the purpose of understanding how the application is perceived.Therefore work consist of two phases. In the first phase, a mobile augmented reality application named KonyAR is developed to preserve and archive Konya province's traditional foods. In the development phase, Unity3D platform and Vuforia augmented reality tools are used. In order to be able to arrange the position of the selected 3d models a pointer was needed and special QR Code is designed. In the second phase of this work, the mobile application that is developed is tested on 15 customers who are eating in traditional restaurants of Konya and their reviews about the mobile application are taken into account. In this research one of the ways of collecting qualitative data, semi-structured interview method is used. Interviews took place on the dates of 01.12.2019 – 15.15.2019. At the end of the study, the majority of the participants in the research expressed that they liked the application and find it interesting and surprising seeing 3d images inside the application. Participants think that this application shouldn't only cover Konya but it should be developed in a way that will cover also the other provinces. On the other hand, the research showed that when a customer encounter with an augmented reality application in the facilities that sell a variety of food and drinks it encourages buying positively. As a result of this research, it is understood that this mobile application can be used in the food industry.Keywords: Augmented Reality, Konya, Traditional Food, Mobile Application