Turizm alanında bilinçli farkındalık, destinasyon deneyimi ve fayda: İç Anadolu Bölgesi`nde bulunan kültürel mirasları ziyaret eden turistler üzerinde ampirik bir araştırma

Abstract

Günümüz yaşam koşullarının ortaya çıkardığı stres ve buna bağlı gelişen duygu değişimleri bireylerin iş ve sosyal yaşantılarında oldukça etkili olmaktadır. Bilinçli farkındalık, `ânı yaşamak, o anda kalmak, geçmişi ve geleceği düşünmemek` olarak tanımlanmaktadır. Her sektörde olduğu gibi turizm sektöründe de etkisini gösteren bilinçli farkındalık felsefesinin önemine istinaden, kültür turizminin yaygınlaşmasında ve bu turizm çeşidini tercih eden turistler için bir rehber niteliği taşıyan, UNESCO'nun ilan ettiği Dünya Kültürel ve Doğal Mirası Listesi'nde yer alan Göreme Milli Parkı-Kapadokya (Nevşehir), Hattuşa-Hitit Başkenti (Çorum) ve Çatalhöyük Neolitik Kenti'ni (Konya) ziyaret eden 1264 katılımcının bilinçli farkındalık düzeyleri ölçülmüştür. Araştırmanın amacı, bilinçli farkındalık düzeyinin destinasyon deneyimi ve fayda üzerine olan etkisini belirlemektir. Araştırmada, kültürel miras alanlarını ziyaret eden turistlerin, ziyaret edilen alan ile ilgili farkındalık düzeyleri ölçülmüş ve ziyaret ettikleri alan ile duygusal bir etkileşim içerisine girip girmedikleri, alanı ziyareti esnasında ve sonrasında sahip oldukları duygu durumları tespit edilmiştir. Araştırmanın birincil verileri için anket yöntemi kullanılmıştır ve elde edilen veriler, yapısal eşitlik modeli çerçevesinde analiz edilmiştir. Frekans analizi ve fark testlerinin de kullanıldığı bu araştırmanın sonucunda, adı geçen kültürel miras alanlarını ziyaret eden turistlerin bilinçli farkındalık düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Türk katılımcıların bilinçli farkındalık düzeyleri yabancı katılımcılara göre yüksektir. Katılımcıların öğrenim düzeyi ve ziyaret edilen kültür mirasına göre de bilinçli farkındalık düzeyleri anlamlı farklılık göstermektedir. Bu araştırmada, turistlerin kültürel miras alanını ziyareti sonrasında sahip olduğu memnuniyet düzeyi, Türkiye'de turizm alanında ilk kez `Bilinçli Farkındalık Modeli` kapsamında ölçülmüştür.Anahtar Kelimeler: Bilinçli Farkındalık, Turizm, Yapısal Eşitlik Modeli, Kültürel Miras

The stress caused by today's living conditions and the emotional changes associated with this stress are very effective in individuals' work and social lives. Mindfulness is defined as `living the moment, staying in that moment, not thinking about the past and the future`. Regarding the importance of the mindfulness philosophy that shows its influence in the tourism sector as in every sector, the mindfulness levels of the 1264 participants who visited the Göreme National Park-Cappadocia (Nevşehir), Hattuşa-Hittite Capital (Çorum) and Çatalhöyük Neolithic (Konya) which are included in the World Cultural and Natural Heritage List declared by UNESCO, a guide for the popularization of cultural tourism and for tourists who prefer this type of tourism, were measured. The aim of this research is to determine the effect of the mindfulness level on the destination experience and benefit. In the research, the level of mindfulness of the tourists visiting the cultural heritage sites about the visited area was measured and whether they had an emotional interaction with the area they visited, their emotional state during and after the site visit was determined. The survey method was used for the primary data of the research and the data obtained were analysed within the framework of the structural equation model. As a result of this research, in which frequency analysis and difference tests were also used, it has been determined that the mindfulness levels of the tourists visiting the mentioned cultural heritage sites are high. The mindfulness levels of Turkish participants are higher than foreign participants. Mindfulness levels differ according to the education level of the participants and the cultural heritage visited. In this study, the level of satisfaction that tourists have after visiting the cultural heritage site was measured for the first time in the field of tourism in Turkey within the scope of `Mindfulness Model.`Key words: Mindfulness, Tourism, Model of Structural Equations, Cultural Heritage Author' s