Özbek çocuk folklorunda türler

Abstract

Bu çalışmada, bir topluluğun ortak yaşam tarzı anlamına gelen folklordan beslenerek varlığını sürdüren ve çocuk folkloru adı ile anılan sahanın Özbek folkloru içerisindeki yeri ve durumu değerlendirilmiş, bu kapsamda ?Özbek Çocuk Folklorunda Türler? konusu incelenmiştir. Tez çalışmamız, Türk boylarının folklor hazinesinin en güzel örneklerinden birini temsil eden Özbek folklorunun bünyesinde olgunlaşıp yaşayan çocuk folklorunun, bu sahada vücuda gelmiş otuzdan fazla türün ve bu türler altında üretilip icra edilen folklor malzemelerinin tanıtılması amacıyla hazırlanmıştır.Çalışmada, çocuk folkloru üzerine yapılan çalışmaların nitelik ve nicelik bakımından yeterli olgunluğa ulaşmadığı dikkate alınarak çocuk folkloru sahasında Türkiye ve Özbekistan'da yapılan bilimsel çalışmalar tanıtılmış, çocuk folklorunun kapsamı, özellikleri, tanımı, üretici ve icracıları, türleri ve Türk boylarında çocuk folkloruyla çocuk folkloru türlerinin durumu hakkında da çeşitli değerlendirmelerde bulunulmuştur.Böylece; Özbek çocuk folklorundaki türler konusundan hareketle folklorda çocuğun yeri ve çocuk için folklorun ne anlama geldiği, çocuğun folklor üretim ve icrasındaki rolü, çocuk folklorunun genel folklor içerisindeki yeri gibi noktalar aydınlatılmaya çalışılmış, Özbek çocuk folkloru ve bu sahadaki türler-ürünler üzerinden, Türk kültürünün engin ve aydın birikimine dikkat çekilmek istenmiştir.

In this study, the field of `children's folklore`, which is nurtured by the folklore-meaning the common lifestyle of a society-was evaluated in terms of its place and status in the Uzbek folklore, and with this scope, the subject matter ?Genres of Uzbek Children?s Folklore? was analysed. This thesis study was composed in order to present the children?s folklore, which has grown and lived by the help of the nourishment of Uzbek folklore, itself being one of the finest examples of the Turkish folklore repertory. The study also analyses more than thirty genres that came into existence under children?s folklore, and the means that have been used to perform these various genres of children?s folklore.With regards to the fact that studies in children?s folklore have matured neither in quality nor in quantity, scientific researches about children?s folklore in both Turkey and Uzbekistan were provided in the study, and some evaluations were made on the scope of children?s folklore, on its features, description, producers and performers, genres and the status of children?s folklore in Turkish clans.Thus, by moving from the subject of ?Genres of Uzbek Children?s Folklore?, such questions as the position of the children in folklore, what folklore means to the children, the role of the children in both producing and performing the folklore, and the position of children?s folklore in the common folklore were attempted to be illuminated; and via the Uzbek children?s folklore and the genre-productions in this field, the vast accumulation of Turkish culture was attempted to be pointed out.