11 Eylül sonrası Amerikan filmlerinde Ortadoğulu kimliklerin temsili

Abstract

Orta Doğu bölgesinin tarihsel ve dinsel özelliklerinin yanı sıra, zengin petrol kaynakları ve jeo-politik önemi, 20.yüzyılın süper gücü ABD'nin ilgi ve çıkar alanı içinde yer almasına neden olmuştur. Bu çalışmada, ABD'nin bölgeye olan ilgisi ve politikaları çerçevesinde, özellikle 11 Eylül süreci sonrasında Amerika'da gösterime giren Amerikan filmlerinde Ortadoğulu kimliklerin temsili incelenmiştir. Bununla birlikte, 11 Eylül saldırıları sonrası Ortadoğulu kimliklerin yansıtılmasının daha iyi anlaşılması için, 11 Eylül'den hemen önceki süreçte üretilen bölge ile ilgili filmlerin de çalışma içine alınması gerekli görülmüştür. Bölgede, Amerika'nın kontrolünde ve inisiyatifinde kurulan İsrail devleti ve sonrasında yaşanan anlaşmazlıklar ve savaşların, Ortadoğulu kimliklerin Amerikan filmlerinde, medyasında ve hatta edebiyatındaki temsillerinde son derece etkili olduğu anlaşılmaktadır. 1967 yılındaki Altı Gün ve 1973 Arap - İsrail savaşları, 1979 yılındaki İran İslam devrimi, Birinci ve İkinci Körfez savaşları ABD'nin dolaylı ve doğrudan etkilediği, aynı zamanda etkilendiği süreçleri ortaya çıkarmıştır. Bunlara paralel olarak, Ortadoğulu kimliklerin temsili ya da Amerika tarafından algılanışı genel olarak bir Amerikan tarzı oryantalizm içinde gerçekleşmiş ve medeni olmayan, bedevi, göçebe, ahlaksız, vahşi gibi olumsuz sıfatların yanı sıra terörist vurgusu ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu bağlamda, Not Without My Daughter (Kızım Olmadan Asla 1991), The Siege (Kuşatma 1998) and The Three Kings ( Üç Kral 1999) filmleri 11 Eylül sürecinin hemen öncesi dönem olarak incelenmiştir. Ortadoğulu kimliklerin olumsuz temsiline paralel olarak, doğrudan ya da dolaylı olarak bu filmlerin ortak parametresinde, ABD'nin bölge politikalarının ve müdahalelerinin meşrulaştırıldığı düşüncesi ortaya çıkmıştır. 11 Eylül sonrası ele aldığımız Syriana (2005), Kingdom (Krallık 2007), Traitor (Hain 2008) ve Body of Lies (Yalanlar Üstüne 2008) filmlerinde Ortadoğulu insanların olumsuz temsillerinin özellikle terörizm paradigması içinde ön plana çıktığı görülürken, önceki filmlerde fazla vurgulanmayan ABD'nin politikalarının (aynı zamanda petrol şirketlerinin), dolaylı da olsa eleştirildiğini söylemek mümkündür. Ancak yine de filmlerde verilen mesajlarda, ABD'nin müdahalelerinin kaçınılmaz ve haklı olduğu düşüncesi yer almıştır. Bununla birlikte, terörist, şiddet yanlısı ve kötü Ortadoğulu kimliklerin yanı sıra, işbirlikçi olan iyi kimliklerin de olduğu görülmüştür. Tezde ortaya çıkan bir başka unsur ise Hollywood filmlerinin Pentagon ile yakın işbirliği içinde olduğu ve ABD politikalarının meşrulaştırılmasında etkili olduğu görüşünün ö plana çıkmış olmasıdır. Bu çalışmada kullanılan filmlerin incelenmesinde göstergebilim metodolojisinin kullanılmasının yanı sıra, kültür incelemeleri paradigması içinde yer alan temsil, güç ve ideoloji gibi kavramlardan da yararlanılmıştır.

Together with Middle East region's historical and religious characteristics, the rich oil reserves and geo-political importance of it have caused it to be in the concern and interest sphere of twentieth century?s super power USA .. In this study, representation of Middle Eastern identities in American films, which were especially released after September Eleven process in the US in the context of US? interest for the region and its policies, have been analyzed. Besides, in order to make better sense of representation of Middle Eastern identities after September Eleven attacks, it is considered necessary to include the films into the study which were related to the region and were produced in the period just before September Eleven,. It is understood that State of Israel which was established under control and with initiative of US, and the conflicts and wars experienced in the aftermath revealed that have great impacts on representation of Middle Eastern identities in American films, media and even literature. Six Days War in 1967, 1973 Arab ? Israeli War, Iranian Revolution in 1979, First and Second Gulf Wars have revealed the periods which US affected directly and indirectly and was affected. In paralel with these, representation of Middle Eastern identities or perception of them by America have generally been within American style of orientalism cited together with negative adjectives such as uncivilized, bedouin, nomadic, profligate, brutal; terorrist emphasis have began to come into prominence. In this context, the films Not Without My Daughter (1991), The Siege (1998) and The Three Kings (1999) have been analyzed as the period just before September Eleven. In paralel with the negative representation of Middle Eastern identities, the idea that US' region policies and actions have been legalized directly or indirectly as the common parameter of these films has come in view. When it is seen that negative representations of Middle Eastern identities have come into prominence within terrorism paradigm in the films Syriana (2005), Kingdom (2007), Traitor (2008) and Body of Lies (2008) , it is possible to state that US policies (at the same time policies of oil companies), which were not emphasized much before, have been criticized indirectly. Nevertheless, the messages conveyed by the films, the idea that US involvement are rightful and inevitable have existed. Besides bad, terorist, violence prone Middle Eastern identities it has been seen that there also exists collaborative good identities . Another emerging fact in the thesis has been the view of Hollywood films' being in a close cooperation with Pentagon and being affective in legitimazing US policies, coming into prominence. In the analysis of the films which are used in this study, together with semiotics methodology, it is benefited from notions such as representation, power and ideology.