Velilerin özel okul tercihlerini etkileyen faktörler ve özel okulların durumu: Kahramanmaraş örneği

Abstract

Dünyada hızla artan gelişmeler ve küreselleşme, özel sektörün eğitim alanındaki ağırlığını,önemini ve gerekliliğini giderek artırmaktadır. Bunun sonucu olarak da Türkiye'deki özelokulların sayısında önemli artış gözlenmektedir. Türkiye'de özel okullar arasında rekabetoldukça fazladır, bu nedenle özel okullar, eğitim-öğretim etkinliklerinde tercih edilebilirhale gelmek için reklâm, tanıtım, pazarlama, halkla ilişkiler gibi süreçleri etkili kullanmayaçalışmaktadırlar.Özel okullara olan talebin artmasının en belirgin nedenleri; devlet okullarında sunulan eği-tim hizmetlerinin kalite, donanım, insan kaynakları, fizikû imkânlar, uygulanan ders prog-ramları ve nitelikleri gibi yönlerden velileri, öğrencileri ve toplumun genelini yeterincetatmin edici düzeyde olmamasıdır. Ayrıca son yıllarda hükümetlerin teşvik, yönlendirmeçalışmaları, olumlu tutum ve davranışları özel okulların sayısının artmasında etkili olmuş-tur.Bundan yola çıkarak yapılan bu çalışma; özel okul velilerinin okul tercih sürecinde önemverdikleri ve kullandıkları bilgi kaynaklarının neler olduğunun belirlenmesine; dolayısıylaözel okulların iş süreçlerini, kalite politikalarını, kurum stratejilerini, insan kaynakları yö-netimi süreçlerini, yönetici kalitesini, okul hedeflerini gözden geçirerek, sürekli iyileşmeve gelişme çalışmalarına yön verilmesine yardımcı olacaktır.Araştırma, genel tarama modeli esas alınarak yapılmıştır. Çalışmanın evrenini, Kahra-manmaraş ili merkezinde bulunan özel liselerle, bunlara bağlı ilköğretim okulları ve müs-takil özel ilköğretim okullarının oluşturduğu toplam 9 okulda öğrenim gören öğrenci veli-lerinden 235 kişi oluşturmaktadır.Veri toplamak amacıyla, Adil Nohutçu (1999 Y.Lisans tezi) tarafından, ilgili literatür ta-raması ve uzman görüşleri alınarak geliştirilen anket kullanılmıştır. Anket iki bölümdenoluşmaktadır. Birinci bölümde velilerin demografik özellikleri, ikinci bölümde ise velilerinözel okullarda olmasını istedikleri özellikleri içeren 146 soru bulunmaktadır. Bu ankettekisorular 14 alt boyutta toplanmış, bu alt boyutlarla velilerin tercih ölçütleri ve bu ölçütlerinönem dereceleri saptanmaya çalışılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen veriler çizelgeler halinde gösterilmiş olup 14 boyuta iliş-kin bulgular birlikte değerlendirildiğinde, velilerin sırasıyla;⢠öğretmenlerin meslekû becerilerini ortaya koymalarına,⢠okulun yabancı dil öğretim başarısına,⢠öğrencilerin kişilik gelişmelerine ilişkin okulun sağladığı imkânlara,⢠öğrenim sürecinde öğrencilerin başarılı olmasına,⢠okulun temizliğine,⢠okul ücretlerinin ödenmesinde sağlanan kolaylıklara,⢠okul ortamının güvenilir ve mutlu bir ortam olmasına,⢠okulun kütüphane imkânlarına,⢠velilerle iletişime ve iletişim metotlarına,⢠bilgisayar destekli öğretimin yapılmasınadaha fazla önem verdikleri belirlenmiştir.

In today?s world, globalism and new innovations have increased the value and importanceof private sector in education. As a result, there has been a big increase in Turkey?s numberof private schools. Private schools are in competition with each other. They want to beeligible for their educational facilities. To achieve this, they try to use advertisements,promotions, presentations, marketing and human relations effectively.The most important reasons why people choose private schools is that state schools lackright qualifications for education such as quality in teaching, good programs, humanresources and physical environment.This does not satisfy parents and students. Moreover,government?s encouragement and positive approach towards this subject has beeneffective on increasing number of private schools.Regarding these items, this paper will help to establish and quide how parents chooseprivate schools and resources they use as well as private schools? work process, qualitypolicies, institutional strategies, human resources management process, administratorquality, school targets and continuous development facilities.This study employs general scanning method. The neighborhood of the study is 235parents and students from 9 private schools, both primary and secondry , in K.Maraş citycenter.To obtain data, the survey which contains expert counsels and related literature studiesdeveloped by Adil Nohutçu ( 1999, Master?s Thesis) is used. The survey has two parts.The first part employs parents? demographic characteristics. In the second part, there are146 questions about what parents would like to have in private schools. The questions aregrouped into 14 subtitles in order to establish parents? preference criterion andimportance degrees of these criterion.The result of the survey regarding 14 subtitles is shown in tables. The most important fac-tors that parents chose are as follows:⢠Academic talents of teachers⢠Success in teaching foreign languages⢠School?s emphasis on developing good character⢠Students? academic success⢠Cleanliness of school⢠Discount on private school fees⢠A cosy atmosphere and a safe school environment⢠A rich library⢠Effective communication methods for parents⢠Computer-aided educationKey words: parent?s school choice, private school choosing,