İlköğretim okulu yöneticilerinin yaratıcılık düzeylerinin liderlik davranışlarıyla ilşkisi

Abstract

Yaratıcılık ve liderlik bir yöneticinin temel özelliklerindendir.. `ilköğretimokulu yöneticilerinin yaratıcılık düzeyleri ve liderlik davranışları nedir? Aralarında birilişki var mıdır? Yaratıeılık düzeyleri ve liderlik davranışları kişisel özelliklerine görefarklılaşmakta mıdır?` sorularının cevapları araştırmanın amacını oluşturmaktadır.Bu araştırmada, sonuç çıkarıcı ve tanımlayıcı araştırma modeli kullanılmıştır.Tanımlayıcı yöntem ile;yöneticilerin ilişkiye ve göreve yönelik liderlik davranışları ilebirlikte yaratıcılık düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuç çıkarıcı yöntem ile;yöneticilerin yaratıcılık düzeyleri ile liderlik davranışları arasındaki ilişki, yöneticilerinyaratıcılık düzeyleri ve liderlik davranışları ile demografik özellikleri arasındaki ilişkiortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.Bu araştırmanın evrenini, 2004-2005 öğretim yılında İstanbul ilindeki resmıilköğretim okullarında görev yapan müdür ve müdür yardımcılarının tümüoluşturmaktadır. Örneklemini ise; basit tesadüfi örnekleme `Simple Random Sampling`yolu ile İstanbul ilinin Kağıthane, Şişli, Beşiktaş ilçelerindeki resmi ilköğretim okullarındaçalışan 86 resmi ilköğretim okulunda görev yapan 112 müdür ve müdür yardımcısıoluşturmaktadır. Araştımıada verilerin toplanması için `Kişisel Bilgiler Formu, NeKadar Yaratıcısınız Testi, Liderlik Yönelim Envanteri` kullanılmıştır. Araştırmadaamaçlara uygun olarak t-testi, tek yönlü varyans analizi, Tukey testi, Spirmant Correlationtestleri ile istatistiksel analizler yapılmıştır:İlköğretim okulu yöneticilerinin yaratıcılık düzeyleri ortalama değerin üstündeolduğu görülür. yaratıcılık düzeyi ile kişisel özellikler (cinsiyet, yaş, medeni durum,mezuniyet, kıdem,yayımladığı eser, idari kıdem ve aynı okulda çalışma durumu, ebeveynmezuniyeti ve çocukluğunu geçirdiği yerleşim yeri) arasında kayda değer bir bağlantıbulunamamıştır. Sadece baba mezuniyet durumu ile negatifyönlü bir ilişki bulunmuştur ..İlköğretim okulu yöneticilerinin liderlik davranışlan göreve yöneliktir. İlköğretimokulu yöneticilerinin liderlik davranışları ile cinsiyet, yaş, kıdem, medeni durum,mezuniyet, çocukluğunu geçirdiği yerleşim yeri arasında kayda değer bir bağlantıbulunamamıştır. . İlköğretim okulu yöneticilerinin liderlik davranışlan ile yayımladığıeser, idari kıdem ve aynı okulda çalışma durumu ve ebeveyn mezuniyeti durumuna görefarklılık göstermektedir.İIköğretim okullarında çalışan yöneticilerin göreve yönelik liderlikyöneliminde kıdemine göre artma eğilimi göstermektedir. Eser yayımlayan ilköğretimokulu yöneticilerinin ilişkiye yönelik liderlik eğilimleri artmaktadır. İlköğretim okuluyöneticilerinde babanın eğitimi artıkça, ilişkiye yönelik liderlik annenin eğitimi artıkçagöreve yönelik liderlik eğilimi artmaktadır. 20 ve üstü yıl çalışmış ilköğretim okuluyöneticilerinde göreve yönelik liderlik eğilimleri artmaktadır.İlköğretim okulu yöneticilerinin yaratıcılık düzeyi ile liderlik davranışlan arasındagöreve yönelik liderlik açısından pozitif yönde bir ilişki vardır. Bu sonuca göre göreveyönelik liderlik davranışları benimseyen ilköğretim okulu yöneticileri daha yaratıcıdır.

Creativity and leadership are the basic skills for a manager. The aim of thisstudy is to find out the answers for the questions of `What are the leadership levels andleadership behaviors of the primary school principles? Is there a relation between theseskills? Are the creativity levels and leadership behaviors different for different personalcharacteristics?`. In this study, result finding and descnptive re search model s are used.With descriptive method; it is tried to determine the leadership behaviours of principlesabout relation and task, together with creativity levels of principles. With result findingmethot; it is tried to find out the relations between creativity levels, leadership behavioursand demographic characteristics of principles. The universe of the study is the wholeprinciples and vice principles working at the primary schools in 2004-2005 educationalyear. The saınple was determined by Simple Random Saınpling and consists of the 112principles and vi ce principles working at 86 primary schools in the Kağıthane, Şişli andBeşiktaş districts of IstanbuL. Personnel Data Form, How Creative You are Test andLeadership Tendency Inventory was employed for data collection. In compHance with theaims of the study, analysis were carried out by using t-tests, single way variant analysis,Turkey test, Spirmant Correlation tests.it was seen that the creativity level of the primary school managers are above theaverage. No significant relation has been found between the creativity level and thepersonal characteristics (sex, age, martial statue, graduation, seniority, published artic1es,manageria! experience and the years employed in the same school, parent's educations leveland the place where he/she had hislher childhood). Only a negative relation has been foundwith the father's education level. The leadership behaviors of the primary school managersare task oriented. No significant relationship was found between the leadership behaviorsof the primary school managers and their sex, age, martia! statue, graduation, place wherehe/she has spent hislher childhood. The leadership behaviors of primary school managerschange with seniority, published artic1es, managerial experience and the years spent in thesame school, and the parent's educational level. The leadership skills of the managersworking İn the primary schools oriented on task tends to İncrease with seniority. As theeducation level of a primary school manager increases, the task based leadership tendeneyalso İncreases. Those who have an experience of 20 and more have a higher task basedleadership tendeney. There is a positive relationship on the leadership between thecreativity level of the primary school managers and leadership behavİors. Although thisrelatİon İs less for the leadership, it is in positive direction. Briefly, we can say that thecreatİvity level of the primary school managers increases or decreases in parallel with theircreativity level.