Genel lise öğrencilerinin meslek seçimi yaparken temel aldığı kriterler

Abstract

Bu çalı?manın amacı, meslek seçimi yapan genel lise öğrencilerinin meslek seçimi yaparken temel aldığı faktörlerin neler olduğunun ortaya konulması ve seçilen mesleğin bireye temel aldığı kriterleri sağlayıp sağlayamayacağının analitik olarak ortaya konmasıdır. Bu çalı?mada ayrıca, öğrencilerin meslek seçiminde göz önünde bulundurdukları kriterlerin cinsiyet ve bölüm ayrımında deği?kenlik göstermediği de istatistiksel olarak ortaya konmu?tur. ?stanbul Anadolu yakası Ümraniye ilçesi lise son sınıf öğrencileri evreni olu?turmaktadır. Bu evrenden Amaçlı Örnekleme Metodu ile seçilen Mevlana Lisesi 11. sınıf öğrencileri üzerinde günümüz gençlerinin meslek seçiminde temel aldıkları kriterlerin neler olduğu ara?tırılmı?tır. Ara?tırmada anket tekniği kullanılmı?tır. Amacına uygun olarak geli?tirilen anket sorularına verilen cevapların verileri, SPSS istatistik programına girilmi?tir. Tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve ikili e?le?tirilmi? örnek t testi (Paired Sample t test) analizleri yapılarak ?u bulgulara ula?ılmı?tır. Analiz sonuçları göstermi?tir ki, öğrenciler genellikle meslek seçimi konusunda rehberlik hizmeti almamakta, mesleki becerilerin belirlenmesine yönelik bilimsel testlere katılmamakta, aile ve çevre de, meslek tercihi konusunda öğrencileri fazlasıyla yönlendirmemektedir. Öğrenciler için meslek seçimini etkileyen faktörler ise, i?sizlik oranının oldukça yüksek olduğu ülkemizin ko?ullarına uygun olarak, i? güvencesi, sosyal güvence ko?ulları, kolay i? bulabilme ve iyi bir maa? olarak sıralanmaktadır. Ancak bu faktörler, öğrenciler tarafından tercih edilen mesleklerin sağlayacağı olanaklara dönü?türülememektedir. Meslek seçiminin doğru bir ?ekilde yapılabilmesi için, öğrencinin ilgi ve yeteneklerini iyi değerlendirmesi bunu yaparken de yetkili kurumlardaki uzmanlardan yardım alması gerekmektedir. Öğrenciler seçmeyi dü?ündükleri meslekte çalı?an ki?ilerle görü?erek daha sağlıklı kararlar verebilirler. Ayrıca mesleklerin sosyolojik analizi her yıl yapılarak öğrenciler bilgilendirilmelidir, meslek seçiminde son kararı öğrenci vermelidir.

Aim of the study is to put which factors are based by students of general high school who are making occupational choice and to state analytically whether selected occupation can provide these factors which are accepted base by students. Also, it was statistically expressed whether or not the factors which are took into account by students as to make occupational choice indicate variability by sex and branch of the students in this study. Senior class students of general high school at Ümraniye district in Anatolia side of ?stanbul constitute mass (universe). It was searched what factors on ocupational choice are based by young people at present upon the students who are selected with one stage sampling method from the universe. Questionnaire method was used in research. Data compiled from answers the questions by purposed built were entered to SPSS package program. Some findings were obtained with One way ANOVA and Paired Smaple t Test. The resuls of the analysis show that students generally don?t take career guidance study on occupational choice, don?t attend scientific test/exam for determination of their career intrests/skills, also aren?t oriented by their parents and circle of teachers, relatives, friends, etc, on career preference. The factors effecting occupational choice for students, which are agreeably to our country job-conditions, are listed in order as job-security, social security conditions, job getting easily and remunerative salary. However, these factors couldn?t be converted into opportunities provided by preferred job. In order to be made a proper ocupational choice, students should consider their interest and their skils, enclosed herein, they should take support from expert at authorized organizations. Students can give better decision on occupational choice by holding intercourse with someone working at the job which they think to prefer. Furthermore, Students should be informed by conducting sociological analysis each year and ultimate decision on occupational choice should be given by student.