Türk hukukunda münhasır distribütörlük sözleşmesi (bölgesel koruma içeren satım ve dağıtım sözleşmesi)

Abstract

Münhasır distribütörlük sözlesmesi, anlasma konusu malların, belirli bir cografi bölgededagıtımının ve satısının, üretici tarafından, bagımsız bir tacir olan distribütöre münhasıranbırakıldıgı, çerçeve niteliginde sürekli öyle bir sözlesmedir ki, bu amaç için üretici, distribütörünbölgesinde aktif satıs yapmama ve mamullerin tamamını veya bir kısmını sözlesme süresinceyalnız münhasır distribütöre gönderme yükümlülügünü üstlenmektedir. Buna karsılık münhasırdistribütör ise, sözlesme konusu malları üreticinin çıkarlarını gözeterek dagıtma, mallarınsürümünü arttırıcı faaliyetlerde bulunarak kendi ad ve hesabına satma ve teknik servis ilemüsteri hizmetlerini sunma yükümlülügünü üstlenmektedir. Tanımından anlasılacagı üzere,hukuki niteligi bakımından münhasır distribütörlük sözlesmesi, yasa ile düzenlenmeyen,karsılıklı tam iki tarafa borç yükleyen, kendine özgü yapısı olan, sürekli bir baglılık meydanagetiren, çerçeve niteliginde, Rekabet Hukuku bakımından dikey bir satıs ve dagıtımsözlesmesidir. Münhasır distrübütörlük sözlesmesi isimsiz sözlesmelerin bir çesidiniolusturmakta ise de, zamanla uygulamada ve farklı kanunlardaki düzenlemelerle bugünkü ismiile anılmaya baslanmıstır. Münhasır distribütörlük sözlesmelerinin, ürün satıslarını arttırmak,markalar arası rekabetin artmasını saglamak ve tüketicinin söz konusu malı daha kolay ve çabukbulmasına imkan vermek gibi, bir çok olumlu yönleri bulunuyor ise de; münhasır distribütörlüksözlesmeleri ancak, `'Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'' hükümlerine aykırı hükümleriçermedigi ve `'Dikey Anlasmalara liskin Grup Muafiyet Tebligi'' tarafından açıkça yasakolarak nitelenmedigi sürece hukuka uygun ve geçerli kabul edilecektir.

The Exclusive Distributorship Agreement is a permanent framework agreement where the rightsof distribution and sale of the goods covered by the agreement in a specified territory is let by themanufacturer to a distributor which is an independent merchant, so that the manufacturerundertakes not to actively make sales within the territory of the distributor and to send all or partof the goods to the distributor only, during the agreement period. On the other hand, theexclusive distributor undertakes to distribute the agreed goods while protecting the interests ofthe manufacturer, to sell such goods on its own name and account by carrying out activities thatcould help increasing the sales and to offer technical and customer services. As it can beunderstood from the definition itself, the exclusive distributorship agreement is a frameworkdistributions and sale agreement with a peculiar structure, not regulated by laws, that createsobligations for both parties which are permanently bound and it is vertical from the point of viewof the Anti-Trust Laws. Though the executive distributorship agreements constitute in fact a typeunnamed agreements, it has gained this actual name within time in business practice and withvarious legal regulations. The exclusive distributorship agreements offers many benefits likeincreasing the product sales, fueling the competition and allowing consumers to find the productsin question more easily and rapidly, they would only be deemed legally valid and in force if theydon?t contain provisions in contradiction with the provisions of the ?Law on the Protection of theCompetition? and provided that they are not prohibited by the ?Block Exemption Communiquéon Vertical Agreements?