Çizgi filmlerde temsil edilen toplumsal değerler sistemi

Abstract

Günümüz toplumlarda kitle iletişim araçları ve değerlerin rolü ve etkisi göz ardı edilemeyecek kadar önemlidir. Özellikle televizyonun kullanım yaygınlığı ve insanların eğlence anlayışının giderek yaşam biçimlerinde merkezi bir konuma yerleşmesiyle birlikte toplumun dinamiklerinden sayılan değerlerin bu bakış açısıyla incelenmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmanın yapılma nedeni ülkemizde medya-değer ilişkisi alanında bir eksikliğin tespit edilmiş olmasıdır.Çalışma, ?değer?, ?değer oluşumu?, ?dil aracılığıyla değer kavramının dışa vuruluşu?, ?değer tutumları? ve ?değer sistemleri? kavramlarını irdeleyerek disiplinler arası teorik yaklaşımlarla değerler ve medya arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Ayrıca toplumsal değişim sürecinde değerler değişimine ilişkin ifade edilen kuramsal yaklaşımlar aracılığıyla toplumsal yapıda değerler değişiminin nedenleri açıklamaya çalışmaktadır. Aynı zamanda Türkiye'deki sosyolojik, kültürel, ekonomik ve tarihsel gelişimler doğrultusunda egemen olan toplumsal değerler hakkında düşüncelere de yer verilmektedir.Okuyucuya kuramsal bir bakış açısının kazandırılmasının ardından çalışmada günümüzde popüler ve genel akıma dâhil olan, aynı zamanda televizyonda bir'den fazla yayın sezonuna sahip olan?Süngerbob-Kareşort? (Nickelodeon), ?Winx Kulübü? (D Çocuk), ?Family Guy? (CNBC-e) ve ?Simpsonlar? (CNBC-e) adlı çizgi film dizilerinde aktarılan değer sistemleri analiz edilmektedir.Sonuç olarak incelenen çizgi filmlerde değerlerin geniş bir yelpazede aktarıldığı gözlemlenmekte ve bunların kuramsal savlarla birçok noktada örtüştüğü anlaşılmaktadır. Ancak söz konusu aktarım didaktik bir üsluptan ziyade eğlendirmek ve macera dolu bir dünyaya gezintiye çıkmak gibi izleyicinin beğenisini alacak bir biçimde kurgulandığı görülmektedir. Çizgi filmlerde yer alan karakterlerin birçoğu geleneksel, hedonist ve realist değer tipinin özelliklerini taşıdığı tespit edilmektedir. Söz konusu karakterler bu özelliklerinden dolayı sorunlarla başa çıkabilmekte ve izleyicinin gündelik yaşamda karşılaşabileceği sorunları çözebilmesi için ihtiyaç duyduğu değer yönelim modellerini sunmakta ve izleyiciye özdeşleşme fırsatları tanımaktadır.

In today?s world, it is impossible to deny the significance of mass media, its values and its impact on society. As the widespread use of the television increases day by day and as it acquires a central role in people?s idea of entertainment, it becomes necessary to analyze the values that constitute part of social dynamics from this angle. There is still an apparent lack of studies when it comes to the field of media and values. Therefore, the aim of this dissertation is to contribute to the studies that deal with the relationship between media and values.The dissertation analyzes the relationship between media and values by making use of interdisciplinary approaches and by focusing on such notions as ?value?, ?formation of values?, ? expressing values through language?, ?attitudes of value?, ?systems of value? and so forth.After providing the reader with a certain theoretical framework, the value systems in certain animated television series are analyzed in depth. The animated series analyzed in this dissertation are considered to be popular in today?s world, they belong with the main current and have been broadcast for more than one seasons. The series are ?Spongebob Squarepants? (Nickelodeon), ?Winx Club? (D Çocuk), ?Family Guy? (CNBC-e), and ?The Simpsons? (CNBC-e).As a result, it has been observed that in the selected animated TV shows, values are conveyed and/or expressed on a wide spectrum and the way they are conveyed mostly agree with the theoretical claims. However, in the selected TV shows, it is also observed that rather than in a didactic manner, values are expressed in a format that aims to appeal to the audience by entertaining them and by offering to take them into a world of adventures and so on. It has been seen that most of the characters in the series represent the values promoted by conservatism, hedonism and/or realism. These characters are able to tackle their problems thanks to the values attributed to them. In this way, these characters are used to provide the audience with the necessary value patterns they will need in order to cope with their own problems. These characters also supply the audience with possible role models to identify themselves with.