Türk tarihinin kaynakları olarak İskandinav sagaları

Abstract

Viking akıncıları, 9.-11. yüzyıllardaki Viking Çağı'nda Hazar, Bizans, Levant ve İspanya'ya inmişlerdir. Denizcilikte ileri durumda olmaları nedeniyle ve Avrupa nehirlerine uygun tekneleri vasıtasıyla Avrupa'nın içlerine kadar ulaşabilmişlerdir. Bu faaliyetleri sırasında hem akıncı/yağmacı, hem de tüccar kimlikleriyle hareket etmişlerdir. Bu bağlamda İskandinavya'da ele geçen İslam sikkeleri önemli buluntulardır. Rusya'yı kuranların da İskandinavlar olduğu, ortaçağ Rus metinlerinde ifade edilmektedir. Bu hareketli çağın diğer rotaları İngiltere, İzlanda, Grönland ve tartışmalı olmakla birlikte Kuzey Amerika'nın bugünkü Kanada kıyılarıdır. Çoğu 13. yüzyılın ilk yarısında ve neredeyse hepsi İzlanda'da yazıya geçirilen sagalar, konularını genelde -Çağdaşların sagaları dışında- Viking Çağı İskandinavyasından almakla birlikte, köklü bir sözlü gelenekten geldiği için diğer birçok unsurla katışık haldedir. Bunlar mitolojik ve efsanevi hikayelerdir. Çalışmamızda odaklanılan efsanevi ve efsanevi/tarihi unsurlar Türklükle ilgili olanlarıdır. Buna göre Odin, Don nehrinin doğusuna düşen, Turkland denilen anavatandaki Troya şehrinden kalkıp İskandinavya'ya kadar gelmiştir. Turkland dünyanın ortası olarak anılır ve Asya'da yer alır. Metinlerde, buradan yola çıkıp İskandinavya'ya gelenlerin aynı zamanda dillerini de beraberlerinde getirdikleri söylenir. Bunun yanında Odin'in oğlu Yngvi, Türklerin kralı olarak anılır. Geleneksel İskandinav alfabesi olan run harflerinin, bilinen en eski Türk alfabesiyle olan benzerliği de dikkat çekicidir. Alfabe benzerliği, üzerinde durulmaya değer görünmektedir. Zira Odin, efsanevi Turkland'dan başlatılan göçün önderi olmasının yanında yazının da Tanrısıdır.

Viking warriors spread over Khazaria, Byzantium, Levant and Spain during Viking Age of 9.-11. centuries. Due to their advanced sailing technology and fixed boats for European rivers they reached inner lands of continent. While this proceeding they both act as raider/plunderer and business men. In this sense Islamic coins which discovered on Scandinavian land are remarkable. Medieval Russian chronicles indicate that founder of Russia was Scandinavians. Other routes of Viking Age was England, Iceland, Greenland and ?doubtly- Canadian shores of modern age of North America. Almost all of the sagas wrote down in 13. century in Iceland usually contain Viking Age events except of Contemporary sagas. On the other hand because of their oral literature background there are various elements like as mythology and legends. In this thesis focused on these legendary motifs which related to Turkishness. Odin and his people immigrated from Troja City where settled in Turkland mentioned as urheimat in texts to Scandinavia. They had been accept Turkland as ?the middle of the world?. In sagas narrated that they had had their own language when immigration was completed. Besides Yngvi son of Odin also narrated as ?King of Turks?. Similarity between traditional Scandinavian alphabet of runes and archaic Turkish alphabet of Göktürks is remarkable. It seems that similarity worth to seeking. Because Odin who leading person of legendary immigration from Turkland was also Lord of the script.