Türk modernleşmesinin Osmanlı kökenleri: Sultan II. Abdülhamit Dönemi eğitim konuları

Abstract

Araştırma konusu iki bölümde incelenmeye çalışılmıştır. İlkinde Modernleşmenin Tarihi ve Modernleşme Kavramı başlığı altında, modernleşmenin nasıl ve nerede ortaya çıktığı ve modernleşme kavramı net bir şekilde ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca Türk modernleşmesi ve tarihsel gelişimi ile Osmanlı'nın bu modernleşmeye katkısının ne olduğu araştırılmış, modernleşme sürecinin başladığı ve devam ettiği dönemlerde, modernleşmenin karşısında veya yanında yer alan ya da modernleşmeye yapıcı bir eleştiri tarzı ile yaklaşan, akım ve düşüncelerin ne şekilde tezahür ettikleri incelenmiş, Osmanlı modernleşmesi gibi batı dışı modernleşmeye örnek olarak Japonya ve Rusya modernleşmelerine yüzeysel olarak değinilmiştir.İkincisinde, Osmanlı'da Eğitimi Modernleştirme Çabaları başlığı altında, Osmanlı'da eğitimin modernleşmesinin hangi aşamalardan geçtiği, söz konusu dönem öncesi durumun nasıl olduğu, söz konusu dönemde, eğitim işlerinin nasıl organize edildiği, eğitimin nasıl teşkilatlandırıldığı, yenilenen öğretim yöntem ve teknikleri, kız okullarına bayan öğretmen yetiştirme programları, özürlü çocukların eğitimi ile ilgili atılan ilk adım, mesleki teknik eğitim ile ilgili çalışmalar, yükseköğretimin oluşturulması kapsamında Darülfünun'un kurulması ve bunun yanında da Mülkiye Mektebi, Hukuk Mektebi ve Gülhane Askeri Tababet ve Tatbikatı Mekteplerinin geliştirilmesi, kurulması, özgün sayılabilecek önemli projelerden olan Aşiret Mektebi ve Elsine Mektebi gibi okullar, eğitim düşüncesine ve yatırımlarına etki eden dönemin önemli şahsiyetleri, II. Abdülhamit'in eğitim konusunda ne düşündüğü ve günümüzün eğitim tarihçilerinin, II. Abdülhamit'i eğitim alanında gerçekleştirdiği reformlarla ilgili olarak nasıl değerlendirdikleri hususları incelenmiştir.Ayrıca bu dönem Atatürk'ün yetiştiği dönem olarak özel bir bakış açısıyla da görülmeye çalışılmış, bu konudaki kaynakların yardımıyla da incelenmeye çalışılmıştır.Anahtar kelimeler: Modernleşme, Türk Modernleşmesi, II. Abdülhamit, Eğitim Reformu.

Research subject was tried to be searched in two parts. In the first part of it, under the titles of ?The History of Modernization? and ?The Concept of Modernization?, how and where the modernization appeared and the concept of modernization were tried to be presented clearly. Also, Turkish modernization and historical progress, and what the contributions of Ottoman Empire to this modernization process were searched, in the starting and continuing processes of modernization periods, how trends and thoughts which were against or supported modernization or those which approached to it in a constractive criticism manner appeared were examined, as examples of modernization outside the western, like Ottoman modernization, Japanese and Russian modernization were mentioned superficially.In the second part of the research subject, under the title of ?The Efforts of Modernizing Education in Ottoman Empire ?, in which stages the modernization of education in Ottoman Empire made process, how the situation before the mentioned period was, during this period, how the educational studies organized, how the education constituted, renewed instruction methods and techniques, for girls?s school, programmes of mistress training, the first step related to the education of disabled children, works related to professional technical education, in the forming of higher education, the establishment of Darülfünun and in addition to this, development and establishment of the Civil Service School, Law School and the School of Gülhane Military Art of Medicine and Application, schools such as Tribe School and Elsine School which can be counted among the important original projects, the important people of that period who contributed to the idea and investment of education, what Abdülhamit II thought about education and how current historians of education evaluate Abdülhamit II on his reforms were examined.Furthermore, this period was tried to be seen from a special view of point because of its being the period in which Atatürk lived and it was tried to be explored with the help of sources about this topic.Key Words: Modernization, Turkish Modernization, Abdülhamit II, Educational Reform.