XIV-XIX yüzyıl İtalyan seramikleri ile Osmanlı seramikleri arasındaki etkileşimler

Abstract

14. ve 19. yüzyıllar arasında İtalyan şehir devletleri (Floransa, Ceneviz ve Venedik) ile Batı Anadolu Beylikleri ve Osmanlı Devleti, siyaset, sanat ve ticaret alanında birbirleriyle iletişim içerisinde olmuştur. Özellikle Beylikler Dönemi'nden itibaren gerçekleşen önemli ticari faaliyetlerin sonucunda, birçok farklı ürün iki ülke arasında ihraç ve ithal edilmiştir. İhracat ve ithalatta sıkça kullanılan ve kendi dönemlerinin sanatsal özelliklerini en iyi yansıtan ürünler olan seramikler, sanatsal etkileşimin görüldüğü en önemli malzeme olmuştur. Beylikler ve Osmanlı Devleti'nin önemli liman kentleri olan Ayasuluk, Balat, İstanbul ve İzmir'de çok sayıda İtalyan seramiğinin bulunması, Osmanlı Devleti'yle gerçekleşen ticarette ne kadar fazla kullanıldığını ve önemini gözler önüne sermektedir. İki ülke arasındaki bu yoğun ticari faaliyetlerin sonucunda, her iki ülkenin seramik grupları birbirleriyle etkileşim içerisinde olmuştur. Beylikler ve Osmanlı seramikleri, İtalyan seramikleriyle motif, süsleme kompozisyonu, form tipi ve üretim tekniği açısından etkileşim göstermektedir. Bu etkileşim, kimi zaman seramiklerin tamamen taklit veya kopya edilmesiyle, kimi zaman da seramikler taklit edilmeden sadece bazı özelliklerinin alınıp yeni seramik tiplerin ortaya çıkmasıyla gerçekleşmektedir.

Italian city states of Florence, Genoa and Venice had relation with Emirates of Western Anatolia and Ottoman State between 14th and 19th centuries in the field of politics, art and commerce. A number of various products have been imported and exported with both countries as a result of growing commercial activities, especially beginning during the period of Emirates. The pottery has been the main subject of interaction which is being exported and imported and reflecting the artistic features in a best way. A great amount of Italian pottery found in the harbour cities of Ayasoluk, Balat, Istanbul and İzmir shows clearly that Italian pottery was an important commercial product between Ottomans and Italians. As a result of busy trade activities between two countries, pottery workshops of both countries stayed in close contact with each other. The Emirates and Ottoman pottery show similarities with each other from the view of motiv, composing the decoration, type of form and producing technics. This interaction was realized sometimes imitating the pottery completely, or time to time only some elements of them instead of imitate to produce a new type of pottery.