Sermaye Piyasası Hukukunda alım satıma aracılık faaliyetlerinde yatırımcının korunması

Abstract

Sermaye piyasası hukukunda ikincil piyasalarda alım satım işlemi yapmak isteyen yatırımcılar doğrudan işlem yapamamaktadırlar. Yatırımcılar, alım satıma aracılık faaliyetine yetkili bir yatırım kuruluşuyla aracılık çerçeve sözleşmesi imzalayarak, yatırım kuruluşlarının müşterisi olarak faaliyette bulunabilmektedirler. Yatırım kuruluşları, yatırımcı adına ve hesabına ya da kendi adlarına yatırımcı hesabına işlem yapmaktadırlar. Yatırımcının verdiği talimatlar çerçevesinde, yatırımcıya ait sermaye piyasası araçlarını ya da nakdi üçüncü kişilerle kurulan hukuki ilişkilerde yatırımcı adına veya hesabına kullanmaktadırlar. Yatırım kuruluşlarının yatırımcılara ait bu sermaye piyasası araçlarını ya da nakdi izinsiz kullanmaları veya işleme sokmaları, hileli işlemlerde bulunmaları, yatırımcılardan alacakları komisyonun daha yüksek olması amacıyla gereksiz alım satımlarda bulunmaları, yatırımcıların verdikleri talimatlara aykırı davranmaları, yatırımcılara bilgi vermekten kaçınmaları gibi birtakım yatırımcı haklarını zedeleyici faaliyetlerde bulunması söz konusu olabilmektedir. Bu hukuka aykırı faaliyetler sonucu yatırımcılar zarar görebilmektedir. Çalışmamızda, yatırım kuruluşlarının bu hukuka aykırı faaliyetlerine karşı yatırımcının korunmasına yönelik düzenlemeler ve çözüm yolları incelenmiştir.

Investors who are willing to trade in secondary markets, according to capital markets law, cannot trade without an intermediary. Investors must sign a brokerage agreement with an authorized intermediary and be clients of that intermediary to trade. Intermediaries carry out trading activities on behalf of or for account of investors. Intermediaries trade in accordance to investors' orders and use investors' capital markets instruments or cash in legal transactions with third parties, on behalf of or for account of investors. While trading, intermediaries can engage in illegal activities such as unauthorized using or trading of investors' capital markets instruments or cash, committing fraudulent acts, unnecessary trading for excessive commission fees, acting against client orders, avoiding to provide information to clients; and thus violate investors' rights. Investors can face material loss due to those illegal activities. In this study, we examine regulations and solutions for investor protection against such illegal activities of intermediaries.