Çok derinlikli otomatik depolama ve çekme sistemlerinde depo lokasyon atama optimizasyonu

Abstract

Özellikle son on yılda tedarik zinciri ve lojistik kapsamında gözlemlenebilen paradigmal değişimlerle birlikte, ürün çeşitliliğinin daha da artması, müşteri beklentilerini de etkilemiş, hızlı, güvenli ve uygun maliyetli lojistik hizmetlerine olan ihtiyacı arttırmıştır. Bu durum ile bağlantılı olarak tedarik zinciri içindeki depo noktalarının ise lojistik faaliyetler içerisindeki önemi her zamankinden daha fazladır.Gelen ürünlerin depo içerisinde belirli bir lokasyona atanması ise depolama faaliyetleri açısından en önemli faaliyetler arasında yer almaktadır. Gelen ürünlerin uygun lokasyonlara atanması bir yandan depo içerisinde alan verimliliğini sağlarken, diğer yandan da müşteri ihtiyaçlarına göre gönderilecek ürünlerin toplanmasını kolaylaştırmaktadır. Depolama merkezlerinde ürün atama işlemleri, nihai veya ara kullanıcıya ulaştırılmak üzere yarı mamul veya bitmiş ürünlerin depo içinde mesafe, ürüne ulaşım süresi, depo alan kullanımı gibi kriterleri göz önüne alarak en uygun lokasyonlara yerleşimini ifade etmektedir. Otomatik depolama ve çekme sistemleri içerisinde ise depo lokasyon atama operasyonları, sistemlerin özelliklerine göre oldukça karmaşık bir yapıya evrilmektedir.Depo lokasyon lokasyon atama problemi bu anlamda ürün tipi, depo karakteristikleri gibi özellikler sebebiyle karmaşıklığı arttıkça çözülmesi zor ve zaman alıcı bir yapıya dönüşmektedir. Bu tez kapsamında gerçek verilere dayalı ve gerçek bir sistem için önerilen uygulama kapsamında büyük ölçekli ve çok kriterli bir otomatik depolama ve çekme sistemi içerisinde depo lokasyon atama problemi için çözüm önerisi geliştirilmiştir. Bu amaç kapsamında, ürün frekans değerleri, ürün birliktelik değerleri, depo lokasyon ve ürün boyutları, depolama ve çekme makinesinin seyahat mesafesi gibi kriterler göz önüne alınmıştır. Bu kriterlerin tamamını bir arada ele alan çalışmaların olmaması, tezin özgünlüğünü oluşturmaktadır.

Especially with the paradigmal changes observed in the supply chain and logistics within the last decade, the increase in product diversity has also affected customer expectations and increased the need for fast, safe and cost-effective logistics services. In connection with this situation, the importance of warehouse points in the supply chain in logistics activities is more than ever.Assigning incoming products to a specific location within the warehouse is among the most important activities in terms of storage activities. Assignment of incoming products to appropriate locations provides space efficiency in the warehouse while facilitating the collection of products to be sent according to customer needs. Product assignment in storage centers means the placement of semi-finished or finished products within the warehouse to the most suitable locations, taking into account the criteria such as distance, product access time, and warehouse area efficiency to be delivered to the final or intermediate user. In automatic storage and retrieval systems, storage location assignment operations evolve into a highly complex structure according to the characteristics of the systems.In this sense, the problem of assigning a warehouse location to a location becomes difficult and time-consuming to solve as the complexity increases due to features such as product type and warehouse characteristics. Within the scope of this thesis, a solution proposal has been developed for the problem of storage location assignment in a large-scale and multi-criteria automatic storage and withdrawal system within the scope of the application recommended for a real system based on real data. For this purpose, criteria such as product frequency values, product association values, warehouse location and product dimensions, travel distance of storage and retrieval machines are taken into consideration. The absence of studies addressing all of these criteria together constitutes the originality of the thesis.