Naproksen sodyum ve rofekoksib`in klinik etkilerinin gömülü mandibular 3. molar cerrahisi sonrasında karşılaştırılması

Abstract

Günümüz oral cerrahi uygulamaları arasında en sık olarak yapılan işlem gömülü mandibular 3. molar dişlerinin cerrahi olarak çekimidir. Bu işlem sonrası hastalarda sıklıkla ağrı, yanakta şişlik ve ağız açıklığında azalma gibi komplikasyonlar görülebilir. Postoperatif dönemde görülen ağrının azaltılmasında ve enflamatuar cevabın önlenmesinde prostaglandin sentezini inhibe eden analjezik ve antienflamatuar özellikteki ilaçlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu amaçla en sık olarak kullanılan nonsteroid antienflamatuar ilaçları hastalar genellikle ağrı başladıktan sonra almaktadırlar. Bunun tersine, en şiddetli ağrının beklendiği dönemde henüz ağrı başlamadan profilaktik amaçla ağrının önlenmesi en doğru yaklaşım yöntemidir.Bu çift-kör, rastgele ve karşılıklı çalışmanın amacı mandibular 3. molarların cerrahi çekiminden sonra görülen ağrı, şişlik ve trismusun giderilmesinde naproksen sodyum ve rofekoksib'in etkilerini karşılaştırmaktadır. Sistemik olarak sağlıklı, yaş ortalaması 26 olan 4 erkek 11 kadın toplam 15 hasta çalışma grubunu oluşturdu. Bu hastalar, sağ veya sol gömülü mandibular 3. molar dişinin çekiminden 1 saat önce ve operasyon sonrasında 5 gün boyunca ilaçlardan birini, diğer taraftaki dişin çekiminden 1 saat önce ve operasyon sonrasında 5 gün boyunca diğer ilacı aldılar.Hastaların çekilen panoramik radyografileri üzerinde, cerrahi çekimi yapılacak olan gömülü mandibular 3. moların gömüklük dereceleri belirlendi. Operasyon öncesi ve 48 saat sonrasında hassas kumpas ile ağız açıklığı ölçüldü. Postoperatif 12 saat boyunca ağrı ve ilaç kullanımına bağlı oluşan yan etkiler, hastaya verilen anket formları vasıtasıyla değerlendirildi. Ağrının şiddeti, standart subjektif ölçüm olarak 4 noktalı tanımlayıcı skala üzerine kaydedildi.Bu çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde, her iki ilacın da postoperatif ağrıyı istatistiksel açıdan anlamlı derecede (p<0.01) azalttığı ancak ilaçlar arasında bir fark bulunmadığı (p>0.01) belirlendi. Ancak operasyondan sonraki ilk ilaç alımına kadar geçen süre naproksen sodyum grubunda ortalama 8 saat 17 dakika ile rofekoksib grubundaki ortalama 18 saat 22 dakikadan anlamlı ölçüde daha az bulundu (p<0.01).Ağız açıklığı ölçümleri değerlendirildiğinde ise her iki ilaç arasında anlamlı bir fark bulunmadı (p>0.01).Bu klinik çalışmada kullanılan ilaçların alımından sonra oluşan yan etkilerin hepsi geçici olup, ilaç kullanımı bittikten sonra ortadan kalktı. Ancak naproksen sodyum kullanımına bağlı oluşan gastrointestinal yan etkilerin rofekoksib kullanımına kıyasla daha fazla olduğu görüldü. Bunun dışında, özellikle dişhekimliğinde rofekoksib kullanımına bağlı olarak gelişebilen yan etkilerden biri olan alveolit hiçbir hastada tespit edilmedi.Sonuç olarak, hem naproksen sodyum hem de rofekoksib'in gömülü mandibular 3. molar dişlerin cerrahi çekimi sonrasında kullanılabileceği belirlendi. Bunun yanında, uzun etki süreli analjezik ve antienflamatuar özelliği bulunan ve klinik açıdan kullanışlı olan rofekoksib, diğer nonsteroid antienflamatuar ilaçlara kıyasla daha az yan etki gösteren yeni bir ilaç olarak değerlendirilebilir.Anahtar kelimeler: naproksen sodyum, rofekoksib, gömülü 3. molar cerrahisi, analjezik etki.

Among today?s oral surgery applications, surgical removal of the impacted third molars is the most frequent operation. Postoperative complications include pain, swelling of the cheek and reduction in the mouth opening. The nonsteroid antiinflammatory drugs which reduce the postoperative pain and inhibit the prostoglandin synthesis to prevent the antiinflammatory reaction, are widely used. The patients usually commence to take these mostly used nonsteroid antiinflammatory drugs after the pain started. On the contrary, the most suitable approach is to take analgesic drugs before the pain starts for prophylaxis purposes.The aim of this double-blind randomised cross-over study is to compare the effects of naproxen sodium and rofecoxib on postoperative pain, swelling and trismus relief following surgical removal of impacted mandibular third molars. The study group consisted of 15 patients (4 male, 11 female mean age 26) who were all systemically healthy. 1 hour before surgical removal of the left or right impacted third molar one of these drugs the patient received and continued for 5 days. Similar regimen was followed for the remaining mandibular third molar, except using another drug.Orthopantomographs were taken to assess the degree of impaction of the impacted mandibular third molars to be removed. Maximal mouth opening ability was measured between the edges of the maxillary and mandibular central incisors with a vernier gauge preoperatively and 48 hour postoperatively. Postoperative pain and side effect of the drugs were recorded by the patients on a specially prepared questionnaire. The intensity of pain was recorded on a four-point descriptive scale as a standard subjective measure.When the results of this study were evaluated, it was found that both of the drugs reduced the postoperative pain significantly, (p<0.01) however, there was no difference between these drugs in reducing the pain (p>0.01). On the other hand, statistically significant difference was found when the average time between the completion of the operation and the first drug taken was evaluated (p<0.01) (naproxen sodium group 8 hours and 17 minutes, rofecoxib group 18 hours and 22 minutes). No difference was found between these two drugs for mouth opening measures statistically significant (p>0.01).The side effects related to the drugs used in this clinical study were all reversible. All of these were disappeared after the patients stopped taking drugs. The numbers of gastrointestinal side effects caused by using naproxen sodium were higher than that of rofecoxib. Remarkably, alveolitis, a side effect of rofecoxib usage in dentistry, was not observed in any of the patient.It was concluded that both naproxen sodium and rofecoxib could be used as analgesic and antiinflammatory drugs after surgical removal of the impacted third molars. Moreover, rofecoxib could be considered as a new, clinically useful analgesic and antiinflammatory drug with well tolerated and a long duration of action and less side effect compared to the other NSAI drugs.Key words: naproxen sodium, rofecoxib, impacted third molar surgery, analgesic effect.