Farklı beyazlatma tekniklerinin beyazlatma etkinliğinin ve devamlılığının karşılaştırılması ile bu tekniklerin mine yüzey morfolojisine etkisinin in vivo değerlendirilmesi

Abstract

Bu randomize klinik çalışmada ofis ve home (ev) tipi beyazlatma tekniklerinin ayrı ayrı ve kombine kullanımlarının beyazlatma etkinliğinin karşılaştırılması ve beyazlatma sonrası 6. ayda beyazlatmanın devamlılığı ve mine yüzey morfolojisi üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Anterior 6 diş rengi A3 ve üzeri renkte olan, yaşları 18-35 (24,95±4,48 yaş) arasında değişen toplam 45 hasta beyazlatma tekniklerine göre 3 gruba ayrılmıştır (n=15). Grup ofis+home; %35'lik hidrojen peroksit içeren ofis beyazlatma sistemi ( Beyond Office max BEYONDTM Technology Corp. Nanchang) birer hafta ara ile her biri toplam 30 dakika ışık ile aktive edilerek 1 seans klinikte uygulandı, daha sonra 14 gün günde 2 saat kullandıkları %6 oranında hidrojen peroksit içeren Beyond stay white (BEYOND? Technology Corp. Nanchang)ile tedaviye devam edildi. Grup Ofis; %35'lik hidrojen peroksit içeren ofis beyazlatma sistemi (Beyond Office Max BEYONDTM Technology Corp. Nanchang) birer hafta ara ile her seansta 30 dakika uygulanan 3 klinik seans gerçekleştirildi. Home grubunda ise 14 gün boyunca günde 8 saat %15'lik karbamid peroksit içeren bir ev tipi beyazlatma sistemi (Opalescence PF %15 Ultradent) kullanıldı. Başlangıç diş rengi, tedavi sonunda elde edilen renk değişimi, 1., 3. ve 6.aylarda diş renginde meydana gelen geri dönüş spektrofotometre Vita Easyshade® (VITA Zahnfabrik H.Rauter GmbH&Co.KG, Germany) kullanılarak değerlendirildi. . Diş duyarlılığı çalışmaya katılan bireyler tarafından, 0 ile 10 arasında değerleri olan VAS skalası ile, bireysel olarak değerlendirildi. Gingival irritasyon derecesi ise `var', `yok' şeklinde gönüllü tarafından bireysel olarak değerlendirildi. Bununla birlikte aynı kontrol sürelerinde üst sağ santral dişlerden epoksi replika tekniği ile elde edilen mine yüzeyine ait örnekler yüzey morfolojisi açısından TÜBİTAK JEOL/JSM-6335F Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ile incelendi. Renk değerlendirilmesi beyazlatma öncesi, beyazlatmadan sonraki 1.hafta,1.ay,3.ay ve 6.aylarda spektofotometre (Vita Easyshade® VITA Zahnfabrik H.Rauter GmbH&Co.KG, Germany )ile yapılmıştır. Diş hassasiyeti Visual Analog Skalası (VAS) kullanılarak her bir bireye özgü olarak değerlendirilmiştir. Renk değişimi ve aylara bağlı olarak geri dönüşümün karşılaştırılmasında, ofis+home, ofis ve home gruplarında eşlendirilmiş varyans analizi (ANOVA, p<0.05), grup içi zamana bağlı karşılaştırmalarda Newman Keuls çoklu karşılaştırma testi (p<0.05), zamana bağlı gruplar arası karşılaştırmalarda ise Tukey çoklu karşılaştırma testi (p<0.05) kullanıldı. Grupların VAS değerlerinin karşılaştırılmasında Kruskal Wallis (p<0.05) testi kullanılırken, dişeti irritasyonu karşılaştırmalarında ki kare (p<0.05) testi kullanılmıştır. Ofis beyazlatma tekniğinin etkinliği (?E=12,56 ±3,18) home beyazlatma tekniğinin etkinliğinden (?E=14,57 ±4,2) istatistiksel olarak düşük bulunurken (p=0,002), ofis+home kombine tekniği ile aralarında (?E=13,5 ±3,91) istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Beyazlatmadan sonraki 6. ayda beyazlatma öncesine göre tüm beyazlatma tekniklerinde diş renginin, ?L, ?a, ?b, ?E renk parametrelerine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha açık renkte kaldığı saptandı (p<0.0001). beyazlatmadan sonra 6. ayda renk geri dönüşümü açısından ofis+home grubunda (?E=12,92 ±4,06), ofis grubunda (?E=11,93 ±3,46) ve home grubunda (?E=13,96 ±4,97) beyazlatmadan sonra 1. hafta değerlendirmelerine göre istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p=0,076; 0,079; 0,096) her 3 gruptada 6 ayın sonunda başlangıç rengine geri dönüş saptanmazken ofis ve home grupları arasındaki fark sabit kaldı (p<0,006). Her üç grupta da beyazlatma öncesi, beyazlatma sonrası 1. hafta ve 1. 3. ve 6. ay karşılaştırılmalarında mine yüzeyinde morfolojik farklılık saptanmadı. Gruplar arasında diş duyarlılığı ve gingival irritasyon açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (P>0.05). Her üç beyazlatma yönteminin kullanımına bağlı olarak diş rengi değişiminde istatistiksel olarak anlamlı faklılıklar saptandı. Home ve ofis grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı derecede renk farklılığı saptandı. Ofis+home ve home grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark görülmedi.Tüm beyazlatma uygulamalarında istatistiksel olarak anlamlı renk değişimi görülürken, beyazlatmanın etkinliği ve devamlılığı 6. ayın sonunda home (ev tipi) beyazlatma tekniğinin, ofis beyazlatma tekniğinden daha etkin olduğu saptandı.

The aim of this randomized clinical trial was to compare the whitening effect, longevity and morphological changes on enamel surfaces of in office (Beyond office max), at home (Opalescence PF; Ultradent) and combined bleaching treatments (office bleaching followed by at home bleaching). A total of 45 subjects with a mean shade of A3 and darker for the six maxillary anterior teeth at the age range of 18 to 35 (24,95±4,48 years) were randomly assigned to in office (Beyond Office max; 35% hydrogen peroxide, 30 minutes, three times over three weeks), at home (Opalescence PF; 15% carbamide peroxide, in trays 8 hours a day for two weeks) and combined bleaching (Beyond Office max; 35% hydrogen peroxide, 30 minutes followed by Beyond stay white; 6% hydrogen peroxide, in trays 2 hours a day for two weeks), treatment groups (n=15). Shade evaluation was done with a spectrophotometer (Vita Easyshade® VITA Zahnfabrik H.Rauter GmbH&Co.KG, Germany) and color parameters ?L, ?a, ?b, ?E before bleaching, at 1 week, 1 month, 3 month and 6 months post bleaching was evaluated. Tooth sensitivity was individually evaluated by the volunteers using Visual Analog Scale (VAS) ranging from 0 to 10 whereas gingival irritation was also self-evaluated as ?yes? or ?no?. For the determination of morphological changes on enamel surfaces, samples using epoxy replica technique from right upper central teeth, were prepared before bleaching and during the same control periods as the longevity evaluation and were examined by using scanning electron microscope. Statistical analysis of the repeated data of home+office, office and home bleaching techniques were performed using repeated ANOVA (p<0.05), multiple comparisons between the evaluation periods in the same group were done using Newman Keuls multiple comparison test (p<0.05), multiple comparison between different bleaching groups at the evaluation periods was done using Tukey multiple comparison test (p<0.05). Comparison of the VAS scores between bleaching techniques were done with Kruskal Wallis test (p<0.05), whereas comparison of the gingival irritation was performed using chi square test (p<0.05). Whitening effect of in office bleaching (?E=12,56±3,18) was significantly lower (p=0,002) than at home bleaching (?E=14,57±4,2) which was not different from combined bleaching treatment (?E=13,5±3,91) (p>0.05). At 6 month recall, tooth shade remained significantly lighter than before bleaching in all bleaching treatments according to the color parameters ?L, ?a, ?b, ?E (p<0.0001). Shade relapse at 6-month recall of in office (?E=11,93±3,46), at home (?E=13,96±4,97) and combined bleaching (?E=12,92±4,06) was not statistically different from 1 week post bleaching (p=0,079; 0,096; 0,076 respectively). None of the three groups relapsed to the initial color parameters at the end of 6 month and statistical difference between at home and in office treatments remained stable (p<0.006). None of the bleaching techniques caused morphological changes on enamel surfaces compared to before bleaching as well at the evaluation periods. Statistically significant differences between bleaching treatments in terms of teeth sensitivity and gingival irritation were not determined (p>0.05).All of the bleaching treatments caused significantly color changes however the whitening effect and longevity of the whitening effect at 6 month post bleaching of at home bleaching was superior than in office bleaching.