Hızlı üst çene genişletme sonrası sıçanların midpalatal sutur alanına uygulanan farklı molekül ağırlıklı Hyaluronik Asitin kemik oluşumuna etkisinin histomorfometrik olarak incelenmesi

Abstract

Üst çene kemiği çeşitli nedenlerden dolayı alt çene kemiğine göre transversal yönde dar kalabilmektedir. Ortodontik tedavi sırasında bu durum tedavi edilebilmektedir. Üst çenenin transversal yön anomalilerinin tedavi yöntemlerinden birisi, hızlı üst çene genişletmesidir. Bu tür olgularda, tedavi sonrası elde edilen sonuçların kalıcı olabilmesi için uzun süreli pekiştirme tedavisine ihtiyaç duyulmaktadır. Yeterli pekiştirme sürecinin tamamlanmadığı durumlarda üst çenenin tekrar daralmasıyla nüks gerçekleşebilmektedir. Genişletilmiş midpalatal sutur alanında maksimum stabilite sağlanarak tedavi ve pekiştirme sürecinin kısaltılabilmesi amacıyla bu alanda kemik oluşumunun hızlandırılması gerekmektedir. Kemik oluşumu mekanizmasında rol oynayan materyaller vardır. Bunlardan biri de hyaluronik asittir. Midpalatal alanda etkinliği henüz denenmemiş olan, yüksek molekül ağırlıklı hyaluronik asit, kemik oluşumuna yönelik sağladığı yararlar ile bilinen bir maddedir.Çalışmamızın amacı, hızlı üst çene genişletmesi uygulanan sıçanların midpalatal sutur alanına enjekte edilen farklı molekül ağırlıklı hyaluronik asit çözeltisinin bu alandaki kemik oluşumu üzerine etkilerini histomorfometrik olarak incelemektir.Bu amaçla ortalama ağırlıkları 215,42±36,37 gr olan, 10-12 haftalık 24 adet erkek Spraque Dawley sıçanı kullanılmıştır. Sekizerli gruplara ayrılan 3 grup sıçanın üst çenesi heliksli genişletme apareyi kullanılarak transversal yönde genişletilmiştir. Genişletmenin 5. gününde heliksli genişletme apareyi çıkarılarak retansiyon apareyi uygulanmıştır. Yüksek ve düşük molekül ağırlıklı hyaluronik asit ile serum fizyolojik solüsyonu midpalatal sutur alanına bölgesel olarak 0,05 ml (50 µl) enjekte edilmiştir. Enjeksiyonu takip eden 10. gün sonunda sıçanlar sakrifiye edilmiş ve üst çeneleri kesilerek alınmıştır. Histomorfometrik inceleme için alınan ve trimlenen enjeksiyon sahalarından keser dişlerin uzun eksenine paralel olacak şekilde, dişlerin kesici kenarlarından apekslerine doğru 10 μm kalınlığında uzunlamasına seri kesitler alınmıştır. Hematoksilen-eozin ile boyanan kesitler foto mikroskobu Nikon® Eclipse (Eclipse Ni-E; Nikon®, Tokyo, Japan) ile analiz edilmiş, hacim ölçümleri ''Image J®'' (US National Institues of Health, Bethesda, MA, USA) yazılım programı ile değerlendirilmiştir.Her grubun kemik alanı (µm²) ve kemik perimetresi (µm) ölçülmüş, osteoblast ve kapiller hücre sayımları yapılmıştır. Elde edilen osteoblast ve kapiller hücre sayılarının, kemik alanı (µm²) ve kemik perimetresi (µm) parametrelerine oranı değerlendirilmiştir. Histomorfometrik değerlendirmeler sonucunda, yüksek molekül ağırlıklı hyaluronik asit solüsyonu, düşük molekül ağırlıklı hyaluronik asit ve kontrol gruplarına kıyasla, midpalatal sutur alanında kemik yapımını arttırarak, istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek osteoblast ve kapiller hücre değerleri göstermiştir (p<0,05). Düşük molekül ağırlıklı hyaluronik asit ve kontrol grupları midpalatal sutur alanında kemik oluşumu açısından değerlendirildiğinde, istatistiksel olarak birbirlerine göre anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05).Çalışmamızda hızlı üst çene genişletmesi sonrası uygulanan yüksek molekül ağırlıklı hyaluronik asit solüsyonu ile midpalatal sutur alanında yeni kemik yapımı arttırılmıştır. Böylece retansiyon süresinin kısaltılabileceği, oluşabilecek nüks riskinin azaltılabileceği ve rütin üst çene genişletme sürecini takiben yüksek molekül ağırlıklı hyaluronik asit solüsyonunun midpalatal sutur alanına bölgesel olarak uygulanabileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Hyaluronik asit, Hızlı üst çene genişletmesi, Ortodonti, Histomorfometri, Nüks, Sıçan

Various factors may cause maxillary transverse deficiency. This can be treated with orthodontic treatment. Rapid maxillary expansion is one of the common treatment procedures for this anomaly. Long term retention period is needed to maintain achieved results after expansion of narrow maxilla. When the duration of retention is insufficient, this may cause relapse. To expedite treatment while maximizing stability, an alternative approach to accelerate sutural bone formation is required. High molecular weight hyaluronic acid is a well-known substance with its bone formation capability which hasn't been tested on midpalatal suture area. The aim of this study was to evaluate the histomorphometric effects of different molecular weight hyaluronic acid solutions on bone formation in response to expansion of the midpalatal suture, in rats. Average weight of 215.42±36.37 gr, 10-12 week old, 24 male Spraque-Dawley rats were used for this purpose. Three groups each consisting of 8, maxillas were subjected to transverse expansion with a helical-spring. On the 5th day of expansion, helical-springs were removed and replaced with retention wire. High and low moleculer weight hyaluronic acid and saline solution was locally injected 0,05 ml (50 µl) to the midpalatal suture. After the 10th day of injection, rats were sacrified and their maxillas were dissected. For the histomorphometric evaluation, dissected and trimmed blocks were longitudinally sectioned serially at 10 μm intervals parallel to long axes of incisor teeth. Sections which stained with Hematoxylin-eosin were analysed with photo microscope Nikon® Eclipse (Eclipse Ni-E; Nikon®, Tokyo, Japan) and evaluated with the image analysis software, ''Image J®'' (US National Institues of Health, Bethesda, MA, USA). Bone area (µm²), bone perimeter (µm), number of osteoblasts and number of capillary cells were measured for each group. Ratio of osteoblast cells and capillary cells to bone area (µm²) and bone perimeter (µm) parameters were evaluated.Histomorphometric evaluations revealed high molecular weight hyaluronic acid solution stimulated bone formation in midpalatal suture area and showed statistically higher osteoblast and capillary cell scores compared with the low molecular weight hyaluronic acid and control groups (p<0,05). There were no statistically significant differences in between low molecular weight hyaluronic acid solution and control groups (p>0,05).Results of the study suggest that local injection of high molecular weight hyaluronic acid solution in midpalatal suture area after rapid maxillary expansion stimulated new bone formation which, may shorten the retention period, may reduce the risk of relapse and may be beneficial in routine maxillary expansion procedures.Key words: Hyaluronic acid, Rapid Maxillary Expansion (RME), Orthodontics, Histomorphometry, Relapse, Rat