Türkiye`de ilaç geri ödeme sistemine genel bakış ve alternatif geri ödeme modellerine geçiş sürecinin değerlendirilmesi

Abstract

Türkiye'de İlaç Geri Ödeme Sistemine Genel Bakış ve Alternatif Geri Ödeme Modellerine Geçiş Sürecinin DeğerlendirilmesiAmaç: Bu çalışmanın amacı dünyada farklı şekillerde uygulanan alternatif ilaç geri ödeme modellerine Türkiye'nin geçiş sürecini analiz etmek ve gelinen durumu ortaya koymaktır. Bununla birlikte, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) ciddi bütçe yükü oluşturan yurt dışından temin edilen ürünlerin Türkiye'de piyasaya verilmeleri durumundaki maliyetlerini karşılaştırmalı olarak incelemek ve elde edilen sonuçlardan yola çıkarak ilaç geri ödeme sistemi üzerine değerlendirmeler yapmaktır. Yöntem: Alternatif modellere geçiş sürecini değerlendirmek amacıyla doküman analizi yöntemi ile mevzuat değişiklikleri incelenmiştir. Sayısal analiz yöntemiyle, Yurt Dışı İlaç Listesi'ndeki 2016 yılı kutu sayıları SGK Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi'ndeki fiyatlar ile çarpılarak en yüksek maliyetli ilk 10 ürün örneklem alınmıştır. Örneklemdeki ürünlerin yurt dışından temin edilme ile bulunan kaynak fiyatları doğrultusunda Türkiye'de piyasaya verilme durumunda oluşacak tahmini kamu maliyetleri karşılaştırılmıştır.Bulgular: Alternatif geri ödeme modelleriyle ilgili ilk düzenlemeler 2014 yılında başlamıştır. Geçiş sürecindeki en önemli gelişmelerden biri, Alternatif Sağlık Hizmeti Alım Komisyonu'nun (2015) oluşumudur. Türkiye'de ilk defa Hepatit C tedavisinde kullanılan ürünler Alternatif Geri Ödeme Komisyonu değerlendirmeleri sonucu geri ödeme kapsamına alınmıştır. Bugüne kadar alternatif modellerle 24 ürün Sağlık Uygulama Tebliği EK-4/A Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi'ne ve 17 ürün EK-4/C Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi'ne eklenmiştir. EK-4/A'ya eklenen ürünlerden 12'sinin model kapsamında kamu indirim oranı gizli tutulmuştur. Yurt dışından temin edilen ürünlerin, Türkiye'de ruhsat alarak geri ödeme kapsamına alınmaları durumunda ise, 1 kutunun SGK'ya maliyeti, yurt dışından temin edildiği duruma kıyasla %50 ve üzeri oranlarda daha düşük olabilmektedir. Sonuç: Alternatif modellerin hayata geçirilmesi, bütçe yükünü kontrol altına alarak öngörülebilirliği sağlayabilmekteyken, değer katan ilaçların da geri ödenmesini garanti edebilmektedir. Yurt dışından temin edilen ürünlerin maliyetinin azaltılmasına yönelik ilave alternatif çözümlere ihtiyaç duyulmaktadır. Anahtar kelimeler: İlaç Maliyetleri, Sağlıkta Geri Ödeme, Geri Ödeme Mekanizmaları

General Overview of the Drug Reimbursement System and the Evaluation of the Transition Period to Alternative Reimbursement Models in TurkeyObjective: The main objective of this study is to investigate the transition period to alternative drug reimbursement models, which have been already implemented in different manners in the World and to reveal the current status of the subject in Turkey. In addition, it is to analyze the costs of products procured from abroad which constitute a serious budget impact to Social Security Institution (SSI) in comparison with the costs in case they are marketed in Turkey and to make evaluations on drug reimbursement system based on the obtained results. Method: Amendments in the regulations were investigated by document analysis method to evaluate the transition period to alternative models. The pack numbers and the prices for 2016 provided by Imported Drug List and SSI Imported Drug Price List, respectively were multiplied by quantitative analysis to demonstrate the top 10 products as a sample which have highest costs. The estimated public costs for the sample products when they are procured from abroad and when they are marketed in Turkey by calculating the available source prices were compared. Results: The first regulations related to alternative reimbursement models was initiated in 2014. One of the most important developments during transition period was the formation of Commission on the Procurement of Alternative Healthcare Services (2015). Products used in the Hepatitis C treatment were firstly received reimbursement approval as a result of Alternative Reimbursement Commission's assessment. 24 products and 17 products were added to Health Implementation Notification Annex-4/A List of Reimbursed Drugs and Annex-4/C Imported Drug Price List, respectively by alternative models until today. The institutional discounts were confidential for 12 products among the ones added to Annex-4/A. The pack cost of products to SSI may be at least 50% lower when they receive registration and reimbursement approval in Turkey compared to the case that they are procured from abroad.Conclusion: Establishing alternative models may provide predictability for controlling the budget burden as well as ensuring the reimbursement of added-value products. The alternative solutions are needed to reduce the costs of imported drugs. Key words: Drug Costs, Health Insurance Reimbursement, Reimbursement Mechanisms