Hematoloji ve onkoloji günübirlik tanı-tedavi merkezine başvuran 4-6 yaş grubu çocuklara intravenöz girişim sırasında dinletilen müziğin ağrı, anksiyete ve fizyolojik göstergeler üzerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

ÖZETDemir,İH.(2018).Hematoloji ve onkoloji günübirlik tanı-tedavi merkezine başvuran 4-6 yaş grubu çocuklara intravenöz girişim sırasında dinletilen müziğin ağrı, anksiyete ve fizyolojik göstergeler üzerine etkisinin belirlenmesi,Yeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.Giriş: Tanı ve tedaviye yönelik yapılacak tıbbı işlemlerden en çok çocuklar olumsuz etkilenmektedir. Özellikle venöz katater takılması ve venöz kan alma uygulamaları, çocuğa en çok ağrı veren ve korkutan işlemlerdir.Bu işlemler çok kısa sürmesine ve çok ağrılı olmamasına rağmen çocukların farklı ortamda bulunmaları ve işleme yönelik bilgilerinin olmaması anksiyete ve ağrıdüzeylerinin artırmasına neden olmakta ve çocuklar hem emosyonel hem fizyolojik birçok sorunlar yaşamaktadırlar.Amaç: Hematoloji ve onkoloji günübirlik tanı-tedavi merkezine başvuran 4-6 yaş grubu çocuklara intravenöz girişim sırasında dinletilen müziğin ağrı, anksiyete ve fizyolojik göstergeler ( nabız, oksijen saturasyonu ) üzerine etkisini belirlemek amacıyla planlanarak, uygulanmıştır.Gereç ve Yöntem:Araştırmanın örneklemini İstanbul'da bir devlet hastanesininhematoloji-onkoloji tanı-tedavi birimine gelen, 4-6 yaş arası çocuklardan Mart-Haziran 2017 tarihleri arasında salı ve cuma günleri başvuran 52 çocuk oluşturmuştur ve çocuklar her bir gruba ( deney grubu ve kontrol grubu) geliş sırasına göre randomize olarak atanmıştır.İşlem öncesi ve işlem uygulanırken ki 5.dakikada deney grubundaki çocuklara pentatonik müzik dinletilmiş ve kontrol grubu rutin uygulamaya bırakılmıştır. Verilerin toplanmasında, işlem öncesinde araştırmacı tarafından hazırlanan4-6 yaş grubu çocuk hastaları ve aileleri tanıtıcı bilgi formu, işlem öncesi ve sırasında FLACC Ağrı Ölçeği uygulanmış ve fizyolojik parametreler ölçülmüş, işlem öncesi ve sonrasında ise Venham Anksiyete Ölçeği uygulanmıştır.Veriler; SPSS 23.0 programında, tanımlayıcı istatistiksel analizler (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, minimum-maksimum değer), Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilkinson, , Man Whitney-U , Wilcoxon test ve bağımsız t test kullanılarak, %95'lik güven aralığında ve p<0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir.Bulgular:Araştırma sonucunda; deney grubu ve kontrol grubundaki çocukların tanıtıcı özellikleri arasında istatiksel fark olmadığı saptanırken, ebeveynlerin tanıtıcı özelliklerinden babanın yaşı ve anne eğitim durumu dışında kalan diğer özellikler açısından aralarında istatiksel olarak fark olmadığı saptanmıştır (p>0.05). Deney grubunun nabız değeri invaziv işlem uygulansa bile müziğin etkisi ile düştüğü, kontrol grubunun nabız değeri sıra ortalamasının yükseldiği ve istatiksel olarak anlamlı bir farkın olduğu görülmüştür(p<0.05).Deney grubunun saturasyon değerleri sıra ortalamasının arttığı, kontrol grubunun ise düştüğü bulunmuştur ve hem grup içi hem de gruplar arası değişimin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı bulunmuştur (p>0,05).Deney grubunun ağrı puanı sıra ortalamasının kontrol grubuna göre müziğin etkisi ile işlem sırasında düştüğü, kontrol grubunun ağrı puan sıra ortalamasının arttığı ve aralarında istatiksel olarak farkın olduğu görülmüştür( p<0.05). Anksiyete puanı sıra ortalamalarına göre deney grubunun işlem sırasındaki anksiyete puanı sıra ortalaması kontrol grubuna göre müziğin etkisiyle düştüğü, kontrol grubunun anksiyete puanı sıra ortalamasının arttığı ve aralarında istatiksel olarak farkın olduğu görülmüştür( p<0.05). Sonuç ve öneriler: Ağrılı tıbbi işlemler öncesi ve sırasında müzik (pentatonik müzik) dinletilerek çocukların dikkatinin başka yöne çekilmesi; işleme bağlı ağrıyı ve anksiyeteyi azalttığı, fizyolojik parametrelerdeki değişimi düzenlediği (nabzı düşürdüğü) görülmüştür. Pentatonik müziğin, çocuk servislerinde etkisinin anlatılması ve özellikle invaziv girişimlerde kullanımının yaygınlaştırması,farklı yaş gruplarında fazla sayıda örneklemin olduğu çalışmalarda etkinliğinin araştırılması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Ağrı, anksiyete, dikkati başka yöne çekme, pentatonik müzik

ÖZET (İngilizce)Demir, İH. (2018). Determination of the effect of music on pain, anxiety and physiological signs during the intravenous administration of 4-6 years old children who applied to the hematology and oncology daily diagnostic and treatment center. Yeditepe University Institute of Health Sciences, Department of Nursing, Master Thesis. Istanbul.Introduction: Most children are negatively affected by medical procedures for diagnosis and treatment. In particular, venous catheter placement and venous blood collection applications are the most painful and frightening processes for the child. Although these procedures are very short and not very painful, the presence of children in different settings and the lack of knowledge about the process increase the level of anxiety and pain, and children experience many emotional and physiological problems.Aim: This researh was conducted to determine the effect of music during the intravenous challenge on the pain, anxiety and physiological signs (pulse, oxygen saturation) of the 4-6 year old children who applied to hematology and oncology daily diagnostic and treatment center Materials and Methods: The sample of the study consisted of 52 children who were admitted to the hematology-oncology diagnosis and treatment unit of a state hospital in Istanbul, between 4 and 6 years of age and between March-June 2017 on Tuesdays -Firdays.Children(experimental group and control group)were randomly assigned according to the order of arrival. At the 5th minute, children in the experimental group were listened to pentatonic music while the procedure was being performed and the control group was routinely applied. In the collection of the data by theform that was prepared by the researcher , the FLACC Pain Scale was administered and the physiological parameters were measured before and during the procedure, and the Venham Anxiety Scale was administered before and after the procedure .Data were evaluated in SPSS 23.0 program using the descriptive statistical analyzes (number, percentage, mean, standard deviation, minimum-maximum value), Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilkinson, Man Whitney-U, Wilcoxon test and independent t test, 95% confidence and p <0.05 significance level.Results:there was no statistically significant difference between children and parents characteristics ( father's age and mother's education status out). It was seen that the control group had higher pulse rate rank averages and a statistically significant difference (p <0.05) when the experiment group had fallen with musical influence even with pulse value of invasive procedure. The mean value of the saturation values of the experimental group was found to be higher than that of the control group and it was found that the change was not statistically significant both within the group and between the groups (p> 0,05). It was seen that the average score of the pain score in the experimental group was lower during the procedure than the control group (p <0.05) and that the average score of the pain group of the control group was increased and statistically significant among them. According to the average scores of the anxiety points, the anxiety score of the experimental group dropped by the music according to the control group, the average level of anxiety score of the control group increased and the statistical difference between them was found to be statistically significant (p <0.05). Conclusion and Recommendations: The music (pentatonic music) is played before and during painful medical procedures and the children's attention is drawn to another direction; decreased pain and anxiety due to the procedure, and regulated the change in physiological parameters (reduced pulse rate)1. It is suggested to investigate the effectiveness of pentatonic music, to explain the effect in children's services and to spread the use especially in invasive interventions, when there are a large number of samples in different age groups.Keywords: Pain, anxiety, distraction strategy, pentatonic music