Impact of a pharmaceutical care program and evaluation of the quality of life in type 2 diabetic patients at A nursing home setting

Abstract

Çalışmanın amacı, huzurevinde kalmakta olan tip 2 diyabet hastalarına eczacı tarafından verilen farmasötik bakım hizmetlerinin etkisinin değerlendirilmesi ve hastaların diyabetle-ilişkili yaşam kalitelerinin belirlenmesidir. Bu çalışma Darülacaze Kayışdağı Tesisi'nde bakım görmekte olan ve çalışma hakkında bilgilendirildikten sonra çalışmaya katılmayı kabul eden, en az bir aydır, bir veya daha çok sayıda antidiyabetik ilaç kullanmakta olan 39 tip 2 diyabet hastasını (n=39) kapsamaktadır. Prospektif tasarımdaki çalışmamızda, ilk görüşmede hastalardan alınan bilgiler doğrultusunda hasta profili kaydı oluşturulmuş, hastaların yaşam kalitesi, ilaç bilgi düzeyleri ölçülmüş, ilaç uyuncu çalışma başında ve sonunda Morisky Uyum Ölçeği ile belirlenmiş ve hastanın ilaç bakım ihtiyaçları değerlendirilmiştir. Ayrıca, hastalara toplam 3 ay boyunca her 15 günde bir eczacı tarafından sözlü ve yazılı hasta eğitimi verildi. Bu dönemde, her hastanın diyabet için aldığı ilaca özel hazırlanan hasta eğitim broşürleri kullanıldı. HbA1c, açlık kan glukozu, sistolik ve diyastolik kan basıncı gibi sürekli değişkenlerin başlangıç ve son ölçümleri arasındaki farkın önemi, eşleştirilmiş örnekler T-testi ile test edilirken, kategorik değişkenler için Ki-kare testi (McNemar) kullanılmıştır. Bu çalışmada yapılan farmasötik bakım programı, HbA1c ortalamasındaki anlamlı düşüş (p<0.05), uyunç skorlarında (p <0.01) ve ilaç bilgisi skorlarında yükselme (p <0.001) ile belirlenen olumlu sonuçlar gösterdiği için klinik sonucu iyileştirmede etkili olmuştur. Diyabetle ilişkili yaşam kalitesinin, ilaç kullanımı ile ilgili sosyal destek varlığı, yardım gerektiren ciddi hiperglisemi veya hipoglisemi atakları yaşama durumu, retinopati, nefropati ve kardiyovasküler hastalık varlığı ile ilişkili olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca, hastanın yaşının da yaşam kalitesiyle ilişkili olduğu gösterilmiştir.Anahtar Sözcükler: tip 2 diyabet; eczacı, eğitim; ilaç bilgisi, ilaç uyuncu; yaşam

The aim of this study was to evaluate the effect of pharmaceutical care services provided by the pharmacist to patients with type 2 diabetes residing at a nursing home as well as to assess diabetes-related quality of life of the patients. The patients with type 2 diabetes residing at the who have been prescribed at least one antidiabetic drug one month prior to the commencement of the pharmaceutical care program were first informed about the study and those who agreed to participate in the study (n=39) were included. During this longitudinal study, patients' data was collected and a patient record was created at the first interview; also, quality of life of the patients was assessed at the first interview. Drug knowledge level and patients' adherence to therapy were assessed at the initial and at the final interview. During the 3-months pharmaceutical care period, the pharmacist provided the patients oral and written education every 15 days. Written education included provision of patient education brochures that were prepared specifically about the drugs each patient was taking for diabetes. The significance of the difference between the initial and the final measures of the continuous variables such as HbA1c, fasting blood glucose, systolic and diastolic blood pressure was tested by paired-samples T-test, while Chi-square test (McNemar) was used for the categorical variables. The pharmaceutical care program showed positive results such as a significant decrease in HBA1C levels (p <0.05), an increase in adherence scores (p <0.01) and an increase in medication knowledge scores (p <0.001); and diabetes-related quality of life was found to be correlated with the presence of social support, absence of severe hyperglycaemia or hypoglycaemia, absence of retinopathy, nephropathy and cardiovascular disease. Moreover, the age of patient's has been shown to associated with their quality of life. Keywords: type 2 diabetes; pharmacist; education; drug information; drug adherence; quality of life; pharmaceutical care