Gazilerde travma sonrası gelişim ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Giriş: Travma sonrası gelişim travmatik olay sonrasında bireyde ortaya çıkan olumlu yöndeki karakter gelişimi olarak tanımlanmaktadır. Araştırma gazilerde travma sonrası gelişimi etkileyen faktörlerin incelenmesi amacı ile yapılmıştır.Yöntem: Araştırmamız İstanbul ve Ankara illerinde Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit, Dul ve Yetimleri Derneğine kayıtlı olan 57 erkek gazi ile gerçekleştirilmiş olup, kesitsel ve tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından sosyo-demografik özellikleri belirlemek amacıyla oluşturulan `Veri Toplama Formu`, `Travma Sonrası Büyüme Envanteri`, `Olayların Etkisi Ölçeği`, `Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği`, `Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği` ve `Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği` ile toplanmıştır. Bulgular: Katılımcıların Travma Sonrası Büyüme Envanteri puanları hesaplandığında `Benlik Algısında Değişim` alt boyutundan 30,9, `Yaşam Felsefesinde Değişim` alt boyutundan 16,7 ve `Başkalarıyla İlişkilerde Değişim` alt boyutundan 12,1 puan aldıkları tespit edilmiştir. Gazilerde travma sonrası gelişimin gaziliğin kendilerinde bıraktığı hasar türünden, travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinden kaçınma ve rahatsız edici düşüncelerden, stresle başa çıkma tarzlarından iyimser ve kendine güvenli yaklaşım şeklinden ve önemli bir oranda katılımcıların algıladığı sosyal destekten etkilendiği belirlenmiştir.Sonuç ve öneriler: Türkiye popülasyonunda gazilerin travma sonrası gelişim yönünden incelendiği az sayıdaki çalışmadan biri olan araştırmamızda, gazilerde orta düzeyde gelişim tespit edilmiştir. Bu gelişimin gazilerin algıladığı sosyal destekten, stresle başa çıkma tarzlarından, travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinden ve bazı demografik özelliklerinden etkilendiği tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Gaziler, Travma sonrası gelişim, Travma sonrası stres bozukluğu, Stresle başa çıkma, Algılanan sosyal destek

Introduction: Post-traumatic growth is defined as the positive character development that occurs in an individual after a traumatic event. The aim of the study was to investigate the factors affecting posttraumatic growth in veterans.Methods: Our study was carried out with 57 male veterans at association of `Turkiye Harp Malulu Gaziler, Sehit, Dul ve Yetimleri Dernegi` in Istanbul and Ankara and it is a cross-sectional and descriptive study. The data of the study was collected by Data Collection Form which was established by the researcher to determine socio-demographic characteristics, Posttraumatic Growth Inventory, Effect of Events Scale, Coping with Stress Scale, Hospital Anxiety and Depression Scale and Multidimensional Perceived Social Support Scale.Results: When the Post-Traumatic Growth Inventory scores of the participants were calculated, it was found that the participants scored 30.9 points from the Change in Self-Perception, 16.7 points from the Change in Life Philosophy, and 12.1 points from the Change in Relations with Others sub-dimension. It was determined that post-traumatic growth in veterans was affected by the type of damage left by the event, avoidance and disturbing thoughts of post-traumatic stress disorder symptoms, optimistic and self-confident approach coping styles, and a significant proportion of participants perceived social support.Conclusions and recommendations: Posttraumatic growth in terms of the veterans population in Turkey was examined in our study is one of the few studies and moderate development in veterans determined. It was determined that this development was affected by the social support perceived by veterans, their coping styles, symptoms of post-traumatic stress disorder and some demographic characteristics.Key words: Veterans, Posttraumatic growth, Posttraumatic stress disorder, Stress management, Perceived social support