Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`nde yaşayan genç bireylerin akdeniz diyetine uyumlarının belirlenmesi determination ofadaptation to The Mediterranean diet of young individuals living in the Turkish Republic of Northern Cyprus

Abstract

Araştırma, KKTC'de yaşayan bireylerin Akdeniz diyetine uyum düzeylerini belirlemek ve diyete uyumda etkili olan faktörleri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda KKTC'de ikamet eden 18-65 yaş aralığındaki 422 katılımcıya anket uygulanmıştır. Uygulanan veri toplama aracında Genel Bilgiler Formu, Beslenme Alışkanlıkları Formu, Besin Tüketim Sıklık Formu ve Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi Formu yer almaktadır. Araştırmaya katılanların %76,8 ile çoğunluğu KKTC uyruklu ve %54 ile çoğunluğu kadınlardan oluşmaktadır. Örneklemin %51,2'si normal kilolu, %38,4'ü fazla kilolu, %10,4'ü obezdir. Akdeniz diyet kalitesi açısından yapılan değerlendirmede katılımcıların %57,1 ile çoğunluğunun diyetinin optimal olduğu, %31,3'lük katılımcı grubunun diyetine müdahale edilmesi gerektiği, %11,6'lık katılımcı grubunun yaptığı diyetin çok düşük kalite indeksli olduğu görülmüştür. Örnekleme dahil edilen kadınların Akdeniz diyet kalitesi erkeklerden daha yüksek iken; diyet kalitesi uyruğa, medeni duruma ve öğrenim durumuna göre farklılaşmamaktadır. Bununla birlikte diyet kalitesi küçük yaş gruplarında, normal kilolu olanlarda ve son 6 ay içerisinde kilo değişimi yaşayanlarda yüksektir. Birlikte yaşanan kişi açısından yapılan değerlendirmede ailesi ile yaşayanların diyet kalitesi arkadaşları ile yaşayanlardan yüksek bulunurken; diyet kalitesi yemeği pişiren kişiye göre farklılaşmamaktadır. Sigara ve alkol kullanımı açısından yapılan değerlendirme kullanan ve kullanmayan gruplar arasında diyet kalitesinin farklı olmadığı belirlenmiştir. Diğer taraftan diyet kalitesi ana ve ara öğün sayısına göre farklılaşmazken, öğün atladığını belirten kişilerin diyet kalitesi düşük bulunmuştur. Araştırma bulguları genel olarak değerlendirildiğinde KKTC'de yaşayan bireylerde Akdeniz diyetine bağlı kaldığına dair kanıtlar dikkat çekmektedir. Akdeniz diyetinin iyi belgelenmiş sağlık yararları göz önüne alındığında bölge halkının diyete uyum düzeylerinin uzun vadede sağlık problemlerinin önüne geçilmesi için koruyucu bir faktör oluşturacağı düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: Akdeniz diyeti, diyet kalitesi, KKTC

This study aims to determine the adaptation level of the individuals living in TRNC to the Mediterranean diet and revealing the factors affecting the adaptation to the diet. For this purpose, 422 participants between 18-65 years of age living in the TRNC were surveyed. The data collection tool contains General Information Form, Nutritional Habits Form, Food Consumption Frequency Form, and Mediterranean Diet Quality Index Form. 76.8% of the respondents were TRNC nationals and, 54% were women. 51.2% of the sample is average weight, 38.4% is overweight, and 10.4% is obese.In the evaluation of Mediterranean diet quality, 57.1% of the participants were found to have an optimal diet, 31.3% of the participants had required intervention in their diet, and 11.6% of the participants had a very low-quality index. While the Mediterranean diet quality of women included in the sample was higher than that of men, the quality of diet does not differ according to nationality, marital status, and educational status. However, dietary quality is high in younger age groups, those with average weight, and those who have experienced weight changes over the past six months. The dietary quality of people living with their families was found to be higher than those living with their friends. Furthermorethe quality of the diet does not differ according to the person cooking the food. In terms of smoking and alcohol use, the dietary quality was not different between the groups using and not using alcohol. On the other hand, while the quality of diet did not differ according to the number of primary and intermediate meals, the dietary quality of those who stated that they skipped meals was identified as low.When the findings of the study are evaluated in general, there is evidence that individuals living in the TRNC adhere to the Mediterranean diet. Considering the well-documented health benefits of the Mediterranean diet, it is thought that dietary adaptation levels of the people of the region will be a protective factor in preventing long-term health problems.Keywords: Mediterranean diet, diet quality, TRNC.