A study on the development of shopping avenues in the context of spatial characteristics: Bahariye Avenue as a case study

Abstract

Bu tez çalışmasında, alışveriş mekânları ve alışverişin geçirdiği değişime paralel günümüzde önemi yeniden artan alışveriş caddeleri incelenmiştir. Alışveriş caddeleri, insan-insan etkileşimi, yani sosyalleşmeye olanak tanıdıkları için, oldukça önemlidir. Değişen teknolojik olanaklar ile alışveriş de biçim değiştirmiş ve kentten kopuk, içe kapalı, alışveriş merkezi gibi yapılarda veya internet üzerinden yapılmaya başlanmıştır. Alışverişin bu değişimi, kentlinin birbiriyle etkileşimine imkân tanıyan alışveriş caddelerinin yok olmasına sebep olmaktadır. Bu sebeple alışveriş caddelerinin önemi daha da artmaktadır. Alışveriş caddeleri içerdikleri farklı alışveriş fonksiyonları ile birbirinden farklılaşır. Alan çalışması olarak yukarıda açıklanan kullanım çeşitliliğine sahip bir cadde olan İstanbul'un Anadolu yakasındaki, Kadıköy, Bahariye Caddesi seçilmiştir. Bahariye Caddesi, erken dönemlerinde konutlardan oluşan bir cadde iken, ulaşım olanaklarının gelişmesi ve yakın çevrede artan farklı işlevler sonucunda, konut, işyeri ve alışveriş fonksiyonlarının cadde üzerinde arttığı görülmüştür. Kültürel mekânların (sinema, tiyatro vb.), kişisel ofislerin (muayenahane, dershane vb), yeme-içme mekânlarının (restoran, cafe vb.) ve her türlü küçük ticaretin caddenin gelişiminde önemli bir yeri olmuştur. Bu tez çalışması üç ana bölümde ele alınmıştır. İkinci bölüm, alışveriş mekanlarının açık ve kapalı mekanlar olarak sınıflandırıldığı ve tarihsel süreçle çalışıldığı bölümdür. Üçüncü bölüm, kentsel mekan olarak alışveriş caddelerinin mekansal karakterini saptamak için uygulanan kuramsal çerçevenin incelendiği bölümdür. Dördüncü bölüm, alan çalışması için seçilen Bahariye Caddesi'nin detaylı olarak ele alındığı bölümdür. Kadıköy ve Bahariye Caddesi'nin tarihinin ortaya konulması ile başlayan bölümde, sırasıyla, Bahariye Caddesi algısal, fiziksel ve sosyal özellikleri bakımından incelenmiştir. Bu incelemeler planlar ve kesitler üzerinden yapılan analizler, kullanıcılar ile yapılan röpörtajlar ve anket çalışması ile desteklenmiştir. Tüm bu inceleme ve araştırmalar ışığında elde edilen sonuçlar ve değerlendirmeler son bölümde ortaya konmaya çalışılmıştır.

This thesis study analyzes the shopping spaces and the shopping avenues that regained importance nowadays in parallel to the change in the act of shopping went through. Shopping avenues are quite important as they enable human to human interaction, namely socialization. Shopping has changed its form, transformed into enclosed shopping malls disconnected from the city and then along with the changing technological opportunities changed to online shopping. This change in shopping results in the disappearance of shopping avenues that help urban people communicate with each other. This increases the importance of shopping avenues further. Shopping avenues differ in regards to the different shopping functions they inhibit. Bahariye Avenue in Kadıköy situated in the Anatolian side of Istanbul which has a variety of utilization as described above is selected as a case study. While it used to be an avenue consisting of dwellings in the early periods, later on as a result of improvements in transportation and functions in the surrounding, offices and shopping functions increased. Cultural spaces, personal offices (clinics, prep. school, etc.), food & beverage spaces such as restaurants and cafes, and every small-scale trade space have a crucial impact on the development of this avenue. This thesis study is classified into three main sections. Second section classifies shopping spaces as indoor and outdoor spaces and examines the historical process. Third section examines the theoretical framework applied to identify the spatial character of shopping avenues as urban spaces. Fourth section approaches Bahariye Avenue selected as a case study in detail. The section starting with the history of Kadıköy and Bahariye Avenue examines the perceptual, physical and social characteristics of Bahariye Avenue, respectively. These examinations are supported with analyses on plans and sections, interviews with users and a survey study. Results and assessments obtained in the light of these examinations and investigations are revealed in the final section.