Beyin monoamino oksidaz aktivitesinde yaşa bağımlı değişiklikler ve Hiderjin`in etkileri

Abstract

ÖZET Çalışmamızda insan beyninde hafıza, bilinç ve duygulanım gibi yüksek serebral fonksiyonlarda önemli rolleri olan prefrontal, temporal korteks ve motor öğrenmeye katkıda bulunan serebellum bölgelerinde yaşlanma île MAO akfivitesindeki değişim ve Hideq'inin değişen akfiviteye etkisi incelenmiştir. İnsan beyninde 0-20 yaş (l.grup) 21-50 yaş (2.grup) ve 50 yaş üzeri (3.grup) olamak üzere üç grupta MAO aktivite değişikliklerine bakılmıştır. Prefrontal korteks yaşın artmasıyla birlikte MAO aktivitesî de artmaktadır (p<0,01). 1. grupta (41.4±8.3) nmol / mg protein/60 dlc olan MAO değerleri 2. ve 3. grupta sırasıyla (56.93±21.58) ve (48.33+1 5.31 ) nmol/ mg proteîn/60 dk. değerlerini almıştır. Temporal kortekste üç grubun ortalamaları sırasıyla ( 42.4 ±9.1), (53.1 1 ±16.43) ve (56.93±21.58) nmol/ mg protein/60 dk. bulunmuştur. Yaşa bağlı olarak akfivite artmıştır (p <0,05). Serebellum MAO aktivite ortalamaları ise (40.88 ±1 1.61 ), ( 49.85±23.35),(39.33±14.87) nmol/mg protein/60 dk. dır. Serebellum MAO aktivîtesinde yaşa bağlı bir değişim söz konusu değildir. Hideq'inin yaşla artan MAO aktivitesini incelemek amacıyla genç ve yaşlı Sprague - Dowley sıçanlara önce akut sonra kronik olarak hiderjin uygulanmış; korteks, bulbus olfaktoryus, hipokampus, hipatalamus, korpus striatum, serebellum ve karaciğerde MAO aktivitesî incelenmiştir. Akut olarak hiderjin uygulanan yaşlı sıçanlarda yalnızca serebellum MAO aktivitesî anlamlı bir şekilde azalmıştır (p<0,05). Kronik hiderjin uygulaması yaşlı sıçanların korteks ve hipotalamus MAO aktivitelerinin kontrollere göre azalmasına yol açmıştır (p<0,05). Hiderjin uygulanmayan yaşlı sıçanların korteks ve bulbus olfaktoryus MAO aktiviteleri anlamlı derecede yüksektir (p<0,05), ancak hiderjin uygulaması yaşlı sıçanların korteks MAO aktivitelerini düşürdüğünden hiderjin uygulanan genç ve yaşlı sıçanların korteks MAO akfivitelerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunamamıştır, yalnızca bulbus olfaktaryusta fark gözlenmiştir (p>0,05). Kronik hiderjin uygulaması genç sıçanlarda ise kontrollere göre bulbus olfaktoryus ve hipokampus MAO aktivitesini anlamlı şeklide düşürmüştür (p<0,05). Karaciğer 72MAO aktivitelerininde yaşlı sıçanlarda gençlere göre daha yüksek olduğu, hiderjin uygulamasının ise akfivitenin azalmasını sağladığı, ancak bu farklılığın anlamlı olmadığı saptanmıştır (p>0,05). Sonuç olarak, temporal ve prefrontal korteks MAO enzim aktivitesinin yaşla artmasının mental kapasitedeki azalmaya katkıda bulunduğunu, yaşlanmayla artan MAO aktivitesinin ise kronik hiderjin uygulamasıyla azaltılabileceğini söyleyebiliriz. Bu durum hiderjİnin yaşlanmaya bağlı mental değişiklikler için iyi bir seçenek olabileceğini göstermektedir. 73