Palonosetronun kanserli hastalarda EKG parametreleri üzerinde akut dönemde etkileri

Abstract

Kanser tedavisinde antiemetik olarak kullanılan 5 HT3 reseptör antagonistlerinin kardiyak yan etkileri üzerine yapılmış çok sayıda çalışma vardır. Grubun eski üyeleri olan dolasetron, ondansetron, granisetron ve tropisetron ile yapılmış çalışmalarda elektrokardiyografi (EKG)' de QT sürelerinde uzama yapabilecekleri ileri sürülmüştür. Grubun son üyesi olan palonosetronun kardiyak yan etkilerine dair az sayıda çalışma vardır. Palonosetron uygulaması sonrası erken dönemde QT sürelerinde, nabız ve tansiyon parametrelerindeki değişikliklerin irdelenmesinin amaçlandığı bu çalışmada kanser tanısı konan ve antiemetik tedavi olarak palonosetron alan 101 hasta değerlendirilmiştir. Hastalar palonosetronu, antiemetik tedavi için standart olan 0,25 mg dozunda almışlardır. Standart 12 derivasyonlu EKG ölçümleri bazal, palonosetron uygulanması sonrası 30. dakika ve 60. dakikalarda gerçekleştirilmiş, eş zamanlı arteryel tansiyon, nabız ölçümleri de yapılarak veriler toplanmıştır. Yaş ortalaması 54 ±13 olan 51'i kadın, 50'si erkek toplam 101 hastadan elde edilen EKG' lerde ölçülen QT, RR mesafesi kullanılarak Bazzet formülü yardımıyla düzeltilmiş QT (QTc) ve QT dispersiyonları (QTd) hesaplanmıştır. Yapılan değerlendirmede tüm hasta grubunda ilaç uygulanışı sonrası 30. ve 60. dakikalarda elde edilen düzeltilmiş minimum, maksimum QT (QTcmax ve QTcmin), QT dispersiyon değerlerinde bazal ölçümlere kıyasla herhangi bir farklık olmadığı saptanmıştır. Bununla birlikte ilacın uygulanması sonrası 30. ve 60 dakikalarında nabız değerlerinin bazal ölçümlere kıyasla azaldığı saptanmıştır. Bazal değerlere kıyasla 30. dakikada düştüğü saptanan fakat istatistiksel olarak anlam kazanmayan arteryel tansiyonların 60. dakikada, 30. dakikada elde edilen tansiyon değerlerine kıyasla daha yüksek ölçüldüğü ve istatistiksel anlamlı bir değişim gösterdiği görülmüştür. Yapılan alt grup analizlerinde, hastaların vücut yüzeyleri dikkate alındığında palonosetronun 130 mg/m2 üzerindeki dozlarda alan grupta QTc, nabız (NBZ) ve tansiyon değerlerinin 30. dakikada düştüğü, bunun yanında 60. dakikada arttığı görülmüştür. Ortaya çıkan bu sonuçlar erken dönemde 5HT3 yoluyla Bezold-Jarish refleksine benzer bir refleksle nabızların ve tansiyon değerlerinin düşmesine, ilacın 30 dakika sonra inhibitör etkisinin ortaya çıkması ve ayrıca 5HT3 dışı serotonin reseptörlerinin inotropik ve kronotropik etkileri sonrası tansiyon ve nabızların yükselmesine bağlanmıştır. QTc değerlerinde başlangıçta olan azalma, olasılıkla ilk 30 dakikadaki sinir uçlarında 5HT3 aracılıklı salınan katekolaminlere sekonder artan kardiyak uyarılabilirliğe bağlanmış, 30 dakikadan sonra ise palonosetron ile 5HT3 reseptörü ve bu reseptörlere bağlı iyon kanallarının inhibisyonu sonucu QTc değerlerinin uzadığı düşünülmüştür. Sonuç olarak, klinik anlamlılık oluşturmasa da, palonosetronun kardiyak parametreler üzerinde etkili olabileceği gösterilmiştir. Bu etkiler özellikle diğer 5HT3'lere kıyasla daha az riskli gibi görünse de, QT üzerinde etkili olan ilaçların birlikte kullanımında ve uzun QT sendromlu hastalarda antiemetik tedavi planlanırken daha dikkatli davranılması gerektiğini düşündürmektedir.Anahtar kelimeler: Palonosetron, QT dispersiyonu, düzeltilmiş QT

There are many trials on the side effects of serotonin receptor antagonists used as antiemetic therapy in patients receiving chemotherapy. The cardiac side effects, especially QT prolongation, of the former members of 5HT3 receptor antagonists have been demonstrated in some studies. In the literature there is few data about palonosetron related cardiac side effects. In this study, we aimed to determine the acute effects of palonosetron on QT interval, heart rate and systemic blood pressure. 101 cancer patients who received palonosetron for prevention of emesis were included. In addition to 12-lead ECG recordings, heart rate and blood pressure measurments were performed before and after the palonosetron administration. The mean age of patients was 54 ±13 years. Fifty one female and 50 male patients were enrolled to this study. By using Bazzet Formula, corrected QT interval (QTc) and QT dispersion (QTd) were calculated. In whole patients group, there were no differences in QTc, QTd measurements, but heart rate showed significant decrease. Compared with the basal measurements, systolic blood pressure decreased nonsignificantly at 30 minute and significantly increased at 60 minute after palonosetron administration. In subgroup analysis, in patients who received palonosetron over a dose of 130 mg/m2, decrease of QTc, heart rate and systolic blood pressure at 30 minute and increase of these parameters at 60 minute of palonosetron administration have been demonstrated. Early decrease of blood pressure and heart rate was thought to be related with the 5HT3- related Bezold-Jarish like reflex of cardiovascular system. After the emergence of palonosetron inhibitory effects on 5HT3 receptors and also by the chronotropic and inotropic effects of serotonin receptors other than 5HT3, systolic blood pressure and heart rate have increased. There was no clear explanation of the early decrease of QTc at 30. minute but it was thought that it could be as a result of the cardiac excitability through increased catecholamine release after the stimulation of nerve endings via 5HT3 receptors in first 30 minutes. After the emergence of palonosetron inhibitory effects on 5HT3 receptors and on 5HT3 related ion-channels after 30 minutes, QTc values have increased. As a result it was demonstrated that although not clinically significant, palonosetron can affect the QT intervals, blood pressures and heart rates. Even though there is a lower risk of QT prolongation in comparison with other 5HT3 receptor antagonists, caution should be taken when this drug is administered to treat emesis in the situation of concomitant use of QT prolonging drugs and in patients with long QT syndrome.Key words: Palonosetron, QT dispersion, corrected QT