Yoğun bakımda takip edilen hematolojik onkoloji hastalarında skorlama sistemleri ile mortalite değerlendirilmesi

Abstract

Yoğun bakım üniteleri takip edilen hasta çeşitliliği nedeniyle multidisipliner yaklasım gerektiren ünitelerdir Takip edilen hastalarda prognozu önceden belirlemek, tedavilerini yönlendirmek, klinik çalışmalarda hastaları gruplandırılmak için çesitli skorlama sistemleri geliştirilmiştir. Hastaların prognozunu öngörmek için geliştirilen ilk skorlama sistemi Acute Physiology and Chronic Health Evaluation (APACHE)' dir. Daha sonraki yıllarda Simplified Acute Physiology Score (SAPS), Sequential Organ Failure Assessment (SOFA), Mortality Probability Models (MPM) gibi skorlama sistemleri kullanıma sunulmuştur. Hematolojik onkoloji hastalarının yoğun bakım ünitelerine kabulu sıklıkla geniş teknolojik ve maddi kaynak kullanımını gerektirir. Bu nedenle hematalojik onkoloji hastalarının yoğun bakım ünitelerine kabulu onkologlar ve anestezistler için etik ikilemlere yol açar. Hastaların tedavilerinin düzenlenmesi, hasta ve hasta yakınlarının mortalite, morbidite yönünden bilgilendirilmesi açısından prognozu öngörmek önem kazanmaktadır. Yapılan çalışmaların bazıları skorlama sistemlerinin mortaliteyi belirlemede değerli prognostik faktörler içerdiğini göstermekle birlikte bazı çalışmalarda anlamlı sonuçlar elde edilmemiştir. Çalışmamızda yoğun bakım ünitesinde izlenen kemik iliği nakli yapılan ve yapılmayan hematolojik onkoloji hastalarında akut fizyoloji ve organ yetersizliği skorlarının mortaliteyi belirleme gücünü değerlendirmeyi amaçladık. . Bu skorlardan APACHE II, III, IV, SAPS III, SOFA değerlendirmeye alındı ve mortalite belirleme güçleri karşılaştırıldı.Retrospektif olarak 2005 -2010 yılları arasında Yeditepe üniversite hastanesi yoğun bakım ünitesinde takip edilen hematoloji-onkoloji hastalarının kemik iliği nakli yapılan (Grup1,n:25) ve yapılmayan (grup 2, n:25) hasta dosyaları tarandı. Bu hastaların, skorların niteliğine göre günlük olarak ya da yoğun bakıma kabul edildikleri ilk 24 saateki değerler kullanılarak skorlar hesaplanıp kaydedildi ve mortaliteyi değerlendirme gücü istatistiksel olarak değerlendirildi. İstatistiksel değerlendirmede SPSS 17.0 (SPSS Inc. Chicago, Ill, USA) programı kullanıldı.Grup 1'deki hastaların SOFA 1. Gün değerinin (p < 0,05), SOFA 3.gün değerinin (P < 0,01), vazopresör ihtiyacının (p < 0,05), aPTT değerinin (p < 0,05), Kan kültüründe üreme olmasının (p < 0,05) ve Grup 2 `deki hastalarda APACHE III değerinin (p < 0,05), SOFA 3.gün değerinin (p < 0,05), vazopresör ihtiyacının (p < 0,001) ve kreatinin değerinin (p < 0,05) yoğun bakım ünitesinde exitus olma ile korelasyon gösterdikleri saptanmıştır.Anahtar kelimeler: APACHE II, APACHE III, APACHE IV, SAPS III, SOFA, Hematolojik onkoloji hastaları

The intensive care units require multidisciplinary approach because of the variability in the patients that are followed-up. Various scoring systems have been developed to determine prognosis in the patients to follow-up from the beginning, to regulate their treatment and to group patients for the clinical trials. Acute Physiology and Chronic Health Evaluation (APACHE) is the first developed scoring system to predict the prognosis of the patients. In the following years, other scoring systems such as Simplified Acute Physiology Score (SAPS), Sequential Organ Failure Assessment (SOFA), Mortality Probability Models (MPM) have been presented for use. Admission of haematological oncology patients to the intensive care units frequently requires use of extensive technological and physical resources. Therefore; admission of haematological oncology patients to the intensive care units lead to ethical dilemmas for oncologists and anaesthesists. The prediction of prognosis becomes important with respect to regulation of patient therapy and informing the patients and their relatives about mortality and morbidity. As though, some of the studies have shown that scoring systems include valuable prognostic factors in predicting mortality, nevertheless, significant results have not been obtained in some studies. In our study, we aimed to evaluate the capability of the acute physiology and organ insufficiency scores with respect to prediction of mortality in the hematological oncology patients who were transplanted or nontransplanted bone-marrow and followed-up in the intensive care unit. The scores APACHE II, III, IV, SAPS III and SOFA were evaluated and their predictive capabilities were compared.The patient files of the patients who were transplanted (Group 1, n=25) or nontransplanted (Group 2, n=25) bone-marrow and followed-up in the intensive care unit of the Yeditepe University Hospital between the years 2005 to 2010 have been reviewed retrospectively. The scores of the patients were recorded on a daily basis or in the first 24 hours following admission to intensive care unit depending on their specifications and their predictive capabilities with respect to mortality have been evaluated statistically. The SPSS 17.0 (SPSS Inc. Chicago, Ill, USA) software was used in the statistical evaluation.It has been detected that SOFA 1st day value (p < 0,05), SOFA 3rd day value (P < 0,01), vasopressor requirement (p < 0,05), aPTT value (p < 0,05), presence of reproduction in the blood culture (p < 0,05) of the Group I patients and APACHE III value (p < 0,05), SOFA 3rd day value (p < 0,05), vasopressor requirement (p < 0,001) and creatinin value (p < 0,05) of the Group II patients shown correlation with exitus in the intensive care unit.Key words: APACHE II, APACHE III, APACHE IV, SAPS III, SOFA, haematological oncology patients