Esansiyel (primer) hipertansiyonlu olgularda anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) gen polimorfizmi ve hedef organ hasarına olan etkisi

Abstract

ÖZET Giriş: Esansiyel hipertansiyon yüksek prevalaslı, kronik seyirli bir hastalıktır. Araştırma çalışmaları, tedavi edilmeyen hipertansiyonun, kalp yetersizliğini, koroner kalp hastalığını, hemorajik ve trombotik inmeyi, böbrek yetersizliğini, periferik arter hastalıklarını, aort diseksiyonunu ve ölüm oranını artırdığını açıkça göstermektedir. Sinsi bir seyir gösteren, sık görülen bir hastalık olan hipertansiyonun komplikasyonlarının önlenmesi ve mümkünse oluşan komplikasyonların geriye döndürülmesi çok önemli toplum sağlığı problemidir. Hipertansif hastalarda genel kardiyovasküler riskin belirlenmesinde hedef organ hasarının önemi nedeniyle organ tutulumu lehine kanıtlar dikkatlice araştırılmalıdır. Bu çalışmada esansiyel hipertansiyonlu hastalarda ACE gen polimorfizmi ile hipertansiyona bağlı gelişen end-organ hasarı arasındaki ilişki araştırılmıştır. Metod: Çalışmaya 75 esansiyel hipertansiyonlu hasta ve 46 gönüllü kontrol alındı. Çalışmaya alınan tüm hastaların muayeneleri yapıldı, EKG, ekokardiyografileri çekildi. Fundoskopik bakı ile göz dibi değerlendirmeleri yapıldı. Biyokimyasal parametrelerine, serum ACE seviyelerine ve ACE genotiplerine bakıldı. D alleline sahip olmanın hipertansiyon gelişimine etkisinin olup olmadığını belirlemek üzere çalışmaya 46 kişilik kontrol grubu da alındı. İstatistiksel yöntem olarak Chi-square ve Anova yöntemleri uygulandı. Sonuçlar: Yapılan istatistiksel değerlendirme sonucunda; esansiyel hipertansiyonlu hastalarda ACE gen polimorfizmi ile böbrek ve göz tutulumu arasında anlamlı ilişki saptandı. Kardiyak tutulum ile ACE gen polimorfizmi arasında istatistiksel açısından anlamlı ilişki saptanmadı. Hasta ve kontrol grupları karşılaştırıldığında, DD allelinin hipertansiyon gelişiminde etken olmadığı sonucuna varıldı. Ancak `DD` alleline sahip bireylerde, II alleline sahip bireylere göre tutulan organ aysısının daha fazla olduğu saptandı. Tartışma: Sonuç olarak; bu çalışmada, esansiyel hipertansiyonlu hastalardan DD ve İD genotipine sahip olanların (D alleline sahip bireyler), hedef organ hasarı açısından diğerlerine göre (II genotipine sahip bireyler) daha fazla risk altında oldukları saptandı. Çalışmamızda; D allelinin hipertansiyon gelişiminde rolü olmadığı ancak hipertansiyonlu vakada end-organ hasarının derecesini ve sayısını artıran bir faktör olduğu saptanmıştır. Hipertansif hastalarda hastalığın seyri açısından DD genotipine sahip olmanın bir risk faktörü olduğu ve hastalığın başında bu genetik yatkınlığın genetik çalışmalar ile tespit edilip koruyucu yöntemlerin geliştirilebileceği ve daha etkin tedavi yöntemlerinin erken dönemde uygulanması gerektiği düşünülmektedir.