Obsesif kompulsif bozukluk`un eşlik ettiği şizofreni hastalarında klinik ve nöropsikolojik özellikler: karşılaştırmalı bir çalışma

Abstract

Amaç:Bu çalışmanın amacı OKB'nin eşlik ettiği şizofreni hastaları ile OKB'nin eşlik etmediği şizofreni hastalarını sosyo-demografik, klinik ve nöropsikolojik özellikler açısından karşılaştırmaktır.Yöntem:Çalışmaya Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Toplum Ruh Sağlığı Merkezi'nde ayaktan tedavisini sürdüren şizofreni hastalarından oluşturulmuştur.Çalışmaya 29 şizofreni ve 44 Şizofreni-OKB hastası sosyodemografik, klinik özellikler, sosyal işlevsellik ve yaşam kalitesi, nöropsikolojik özellikler yönünden karşılaştırılmıştır.Hastalara psikotik semptomların şiddetinin değerlendirilmesi için PANSS, klinik özelliklerin değerlendirmek için klinik global izlem ölçeği, depresyon özelliklerin değerlendirilmesi için Calgary şizofrenide depresyon ölçeği, ilaç yan etkilerini değerlendirmek için ekstrapiramidal belirtiler değerlendirme ölçeği, sosyal özellikleri değerlendirmek için sosyal işlevsellik ölçeği, yaşam kalitesini değerlendirmek için şizofrenide yaşam kalitesi değerlendirme ölçeği, obsesif-kompulsif belirtileri değerlendirmek için Y-BCOS ölçeği, nöropsikolojik işlevleri değerlendirmek için Rey sözel-işitsel bellek ölçeği, Stroop testi, Sözel akıcılık testi, Wechsler görsel bellek ölçeği, İz sürme testi B uygulanmıştır.Bulgular:Çalışmaya toplam 29 şizofreni ve 44 Şizofreni-OKB hastası alınmıştır.İki grup arasında cinsiyet yönünden anlamlı fark saptanmıştır.Ancak yaş, toplam eğitim süresi, toplam çalışma süresi, aylı toplam gelir, medeni durum, sosyal güvence açısından anlamlı fark saptanmamıştır.Klinik özellikler yönünden gruplar karşılaştırıldığında hastalık başlangıç yaşı, toplam hastalık süresi, ilk psikotik bulgunun ortaya çıkması, hastane yatış sayıları ve yatış süreleri, intihar grişimi öyküsü olması, şiddet davranışının olması, yasal sorun yaşama, ailede psikiyatrik hastalık öyküsü ve sigara kullanımı yönünden aralarında anlamlı istatistiki faklılık saptanmamıştır. Ancak şizofreni-OKB grubunda olan hastaların daha çok sayıda ve dozda ilaç kullanımı olduğu, daha çok ilaç kombinasyonu kullanıldığı bulunmuştur. Toplam PANSS skorlarına yönünden karşılaştırıldığında şizofreni-OKB grubunda bulunan hastaların daha çok pozitif psikotik bulgu, negatif psikotik bulgu ve genel psikopatolojik puanlarının anlamlı şekilde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Global klinik izlem ölçeğine bakıldığında hastalık şiddeti puanlarının anlamlı şekilde daha yüksek olduğu ancak düzelme ve ilaç yan etki şiddeti yaşama yönünden aralarında anlamlı istatistiki farklılık saptanmamıştır. Her iki grupta olan hastalar calgary depresyon ölçeği puanları yönünden karşılaştırıldığında aralarında anlamlı istatistiki farklılık saptanmamıştır. Ekstrapiramidal yan etkiler değerlendirildiğinde şizofreni-OKB grubunda olan hastaların anlamlı olarak daha fazla yan etki yaşadıkları görülmüştür. Sosyal işlevsellik yönünden iki grup arasında anlamlı istatistiki farklılık saptanmazken, yaşam kalitesi ölçeği puanlarına bakıldığında şizofreni grubunda olan hastaların puanları anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Her iki grup arasında yapılan nöropsikolojik testlerde anlamlı istatistiki farklılık saptanmamıştır.Sonuç:Bu çalışmada şizofreni kliniğine eşlik eden obsesif-kompülsif bulguların hastalığın kliniğine, işlevselliğe ve nöropsikolojik alanlara olan olası olumsuz etkileri araştırılmasıdır. Bu aradaki ilişkinin şizofreninin bir bileşeni veya komorbidite olup olmadığı sorusu hala açık değildir. İleride yapılacak olan prospektif, klinik örneklemi daha çok temsil etme özelliği olan çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bu çalışmalar sonucunda tedavisi zor olan ve kişinin hayatında büyük yıkımlar oluşturan şizofreni hastalığının doğası daha iyi anlaşılabilir ve etkin tedavi seçenekleri oluşturulabilirAnahtar Kelimeler: Şizofreni, Obsesif-Kompulsif belirtiler, Klinik özellikler,Sosyal işlevsellik, Nöropsikolojik özellikler

Objective:İn this research we aim to compare socio-demographic, clinical, noropshycological aspects in schizophrenia patients with and without OCD comorbidity.Methods:In this research we recruit schizophrenia patients in Society Mental Health Center Outpatient Clinic of Ege University Medical Faculty Psychiatry Department.29 schizophrenia without OCD and 42 schizoohrenia with OCD assessed socio-demographic, clinical, social functionality, quality of life, noropshycological aspects. Severity of pshychotic semptoms evaluated with PANSS,clinical course with CGI, depression symptoms CDSS, drug side effects with Extrapyramidal Symptom Rating Scale, social functionality with Social Functionality Scale , quality of life with Asessment of Quality of Life in Schizophrenia, obsessive-compulsive symptoms with Y-BCOS, noropshycological functionality with the Rey Auiditory-Verbal Learning test,Stroop test,Verbal Fluency Test, Wechsler Visual Memory Scale,Trail Making Test B.Results:We include in this study 29 schizophrenia and schizophrenia with Obsessive-Compulsive Disorder patients. Significant differences were found between two groups in terms of gender whereas there were not found differencation in age, total education time, monthly income, marital status, social ensurance. As clinical feautures compared there was not significant differancation in age of onset disease, total duration disease, emergence of the first psycthotic symptom, number and duration of hospitalization, suicide attempt history, violence acting, having a legal problem, pshychiatric family history and smoking between the groups. But released that patients in Schizophrenia-Obsessive-Compulsive Disorder group has more drug and dose use and more drug combination. İf compared due to the total PANSS scores patients in Schizophrenia with Obsessive-Compulsive Disorder group has more positive pshycotic sympthoms, negative pshycotic sympthoms and significantly higher total pshycopatologic scores. Due to CGI found that disease severity scores was significantly high whareas there was not significantly statistical differencation between recovery and drug side effects. Extrapyramidal side effects when evaluated, it was seen that have significantly more side effects in patients with schizophrenia with Obsessive-Compulsive Disorder group. In terms of social functioning there was no significant statistical differencation between two groups, considering the quality of life scores of patients with schizophrenia group were significantly higher. There was not detected statistically significant differences in neuropsychological tests between the two groups.Conclusion:In this study, comorbid obsessive-compulsive symptoms in schizophrenia the possible negative effects on clinical presentation of the disease, neuropsychological areas and functioning were searched. It is still unclear whether this relationship a component of schizophrenia or a comorbidity. Necessery to be held more prospective works, with the ability to represent clinical sample in the future. As a result of these studies can be better understood and effective treatment options for sch which is difficult to treat and creates devastations in person's life.Key Words: Schizophrenia, Obsessive-Compulsive Disorder, Clinical Features, Social Functioning, Noropsychological features