Grafik iletişimde sosyo-ekonomik değişkenlerle güdü kaynakları arasındaki ilişki

Abstract

62 BÖLÜM III ÖZET, YARGI ve ÖNERİLER özet Araştırmada; grafik iletişimin etkili gücünden `İletişim-Etkileşim` yoluyla yararlanılması düşünülmüş tür. Toplumda Enerji Tasarrufu bilincini yaratmada esas alınacak sloganların seçimi, bireyin güdü kaynaklarını test etmekle saptanmağa çalışılmıştır. Toplumda Enerji Tasarrufu bilincinin oluşturulma sı, bireyin güdülenmesi ile gerçekleşebilir. Bu güdülen- mede Grafik Sanatların uyaran olarak kullanılması düşünü lebilir. Grafik iletişiminin özellikle gözönünde bulundu rulduğunda, Enerji Tasarrufu bilincinin yaratılmasında etkili olması beklenmektedir. Bu yapılırken araştırma bulgularına dayalı olarak Enerji Tasarrufu konusunda bi reyin ülke ve kendi ekonomisine katkısından hareket edi lebilir, ya da bireyin akılcı duygularına hitap edilebi-. lir, daha başka güdü kaynaklarından yararlanılabilir. Güdü kaynaklarının etkinliği ve bu etkilenmede cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, görev statüsü, medeni hal, ailenin fert sayısı, gibi sosyo-ekonomik değişkenler fark lılık yaratmakta mıdır? Bu sorulara yanıt aramak için Es kişehir Anadolu Üniversitesi çalışanlarından 100 denek üzerinde anket düzenlenmiştir. Örnekleme giren 100 denek,63 Basit Tesadüfi Örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırmada deneklere sosyo-ekonomik düzeylerinin belirlenmesi için sekiz soru sorulmuştur. Ayrıca, güdü kaynakları dışında, grafiğin etkinliğini yansıtan diğer değişkenler kontrol altına alınarak verilen dört afişin en çok etkilenene `1` sonrakine `2` vermek suretiyle 1, 2,3 ve 4 şeklinde numaralanması deneklerden istenmiştir. Elde edilen ham veriler için (Chi-Kare) testi kul lanılmıştır. Sosyo-ekonomik değişkenler ile tercihler ara sındaki ilişkilerin saptandığı araştırmanın bulguları şun lardır: 1- `Enerji Tasarrufu Ulusal Refahtır` ve `Enerji Tasarrufu Bütçenize Katkıdır` afişlerinde araştırmaya konu edilen güdü kaynaklarıyla, sosyo-ekonomik değişken lerin ilişkili olmadıkları saptanmıştır. 2- 100 denekten 54`ü ulusal çıkar, 32'si bireysel çıkar afişine 1. sırada yer vermişlerdir. 3- 34 kadın ve 44 erkekten oluşan 78 denek `Ener ji Tasarrufu Dinin Gereğidir` afişine son sırada ver ver mişlerdir. Bunlardan öğrenim durumuna göre 25'i lise me zunu, 41' i ise yüksekokul mezunudur. 4- Öğretim elemanlarının tümü 3. ve 4. tercihlerini din olgusunu içeren afişe vermişlerdir. 5- `Enerji Tasarrufu Aklın Yoludur` afişine yüksek okul mezunu deneklerin hiçbirisi son sırada yer vermemiş lerdir. Yine görev statüsü bakımından yönetici ve öğretim elemanlarının son tercihlerini bu afişe yapmadıkları göz lenmiştir.64 Toplumda Enerji Tasarrufuna katkıda `bulunma bilin cinin nasıl oluşturulabileceği konusunda yapılan bu araş tırma sonucuna göre sosyo-ekonomik' değişkenler ile güdü kaynakları arasındaki ilişkinin toplumda sıklıkla anlam lı bir fark oluşturmadığı gözlenmiştir. Ankette, Eskişe hir Anadolu Üniversitesi çalışanlarından oluşan 100 kişi lik grubun tercih sıralamasında ulusal çıkara hitap eden afişin ön sırada yer aldığı belirlenmiştir. Yargı Araştırma sonucunda, toplumun önce ulusal, daha sonra bireysel çıkarını ön planda tutmasıyla `Ekonomik Yetersizlik` gündeme gelmektedir. Hatta ekonomik yeter sizliğini bir kenera itip, öncelikle ulusal çıkarını dü şünen toplumumuzun bu davranışı daha da ilgi çekici gö rülmektedir. Başka bir deyişle, ulusal refahın sağlanma sıyla, bireysel çıkar da gerçekleşmiş olacaktır. Öte yan dan topluma din baskısı ve akılcı düşünce yoluyla Enerji Tasarrufu yaptırılabilirinin zor olacağı yargısına va rılmıştır. Öneriler Araş/t ırraa bulguları göz önünde bulundurulduğunda grafik iletişimden akılcı bir biçimde yararlanılması an cak grafiklerin kullanılacağı yerlerin ve o yerdeki ço ğunluğun öğrenim durumları ve görev statüleri ile ilgili olması gerekecektir. Başka bir deyişle, yüksekokul ve li se mezunları ile öğretim elemanlarının çoğunlukta olduğu bir toplum kesiminin din baskısı içeren bir grafik çalış-