Türk üniversitelerinde öğretmen yetiştirme sistemlerinin öğretmenlik davranışlarını kazandırma yönünden etkililiği

Abstract

Bu araştırma, Türkiye'deki üniversitelerin Bğiti® Fakülte lerinde f öğretmen olmak User® yetiştirilen Öğrenciler ile başka fakültelerden öğretmenlik Sertifikası programlarına katılan öğ rencilere gerekli öğretmenlik davranışlarını kaşandırmak amacıy- la, uygulanmakta olan eğitim sistemlerinin etkililik düzeyini sap tamaya yönelik çalışmalar Üzerinde odaklanmaktadır..Araştırmanın amacı doğrultusunda toplanan veriler, geniş bir kaynak taramasına, usman görüşlerine ve ölçme aracı (anket-test) «ygul aması sonuçlarına dayanmaktadır, ölçme aracı, on iki soruluk »anket» bölümü ile öğretmenlik meslek bilgisi derslerine ilişki* davranışları ölçmek ü^ere geliştirilen yüs soruluk »test» bölü münden oluşmaktadır, Araç, 16 Eğitim Fakültesi arasından küme ör nekleme yöntemine gör® belirlenen dört fakültede, dördüncü sınıf ' öğrencileri ile Sertifika Programı öğrencilerinden oluşan toplam 589 de&eğe uygulanmış vt elde edilen bulgular, latat istiklal çösUn- 1 amel er sonucunda şu sonuçları ortaya koymuştun. Gerek Eğitim Fakültelerinde okuyan, gerekse Öğretmenlik Sertifikası programlarına katılan öğretmen', adaylar ısın, öğretmen lik meslek bilgisi bakımından gerekli temel ve ortak bilişsel dav ranış! ara, genelde birbirine koşut biçimde, orta düzeyde sahip bu lundukları anlaşılmıştır,. Her iki kümede yer alan adaylardan fen bilimleri dalla rında Öğrenim görenlerin öğretmenlik meslek bilgisi düşeyleri, be» şeri bilimler dallarında öğrenim görenlere oranla daha yüksektir,. Her iki kümedeki adayların, genelde, öğretmenlik mesleğine güdülenme dereceleri yükseldikçe, öğretmenlik meslek bilgisi düzey lerinin de yükseldiği izlenimi edinilmiştir. Ancak, Eğitim ?akUltelj adayların, Sertifika programlarındaki adaylara göre, öğretmenlik mesleğine daha iyi güdülendikleri söylenebilir.. Her iki kümedeki adayların ortaöğretimi bitirme derecele rinin yükselmesiyle, öğretmenlik meslek bilgisi düşeylerinin de yükseldiği görülmüştür.. Her iki kümede, genel ortaöğretim kurumlarını bitirmiş olaı lar,mesleki-teknik ortaöğretim kurumlarını bitirmiş olanlara güre, öğretmenlik meslek bilgisi bakımından daha başarılı bulunmuştur.Bunun yanında, genel ortaöğretim kurumlarını bitirmiş ©las Eğiti» Fakülteli adaylar, Sertifika programlarındaki genel ortaöğretim kurumu mezunu adaylara göre, öğretmenlik meslek bilgisi bakımın» dan daha başarılıdır.. Her iki kümede yer alan adaylardan, ÖSYM sınavlarında Eğitim Fakültelerini ön sıralarda tercih etmiş olanların, öğret- »enlik meslek bilgisi düzeylerinin de yüksek olduğu görülmüştür.. Her iki kümedeki öğretmen adaylarının, öğretmenlik meslek eğitimi programı çerçevesinde, kendilerine sunulan öğretim hizme tinin etkililiği konusundaki görüşleri ile öğretmenlik meslek bil gisi düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkinin bulunduğu ortaya çıkmıştır.

ABSTRACT The purpose of this research haa been to test the effectiveness of the teacher training systems in the education faculties of the universities in Turkey. The study has been focussed on the two types of programs which are offered by the universities. One of them is four year programs in the education faculties and the other one is 19 credit-hour teaching certificate programs given by the departments of education to the graduates and under graduates of some other faculties. The data collected in accordance with the purpose of the research depends on surveying the resources, the opinions of the specialists and the data obtained from the application of a questionnaire. The questionnaire consists of an investigatory section of twelve items and a test of a hundred multiple-choice questions designed to measure the acquired level of the trainee teachers in the education faculty. Pirst.the sampling group (589 teacher trainees consisting of the fourth year students and the ones of the certificate programs in four education faculties.) was selected among the students of 16 education faculties in accordance with the group sampling method. The implementation of the inventory (the ques tionnaire and the test) was administered to the sampling group. After having obtained findings, the data were analyzed statisti cally. The main results of the research were as follows:. It was confirmed that both the students of the education faculties and the students of the teaching certificate programs had parallel basic and common cognitive behaviomr at an average level.. In both group3,the depth of knowledge of educational theory and practice among the teacher trainees in the sciences pored to be higher than those in social sciences. » It was found that the teacher trainees' level of know ledge of educational theory and practice would be higher in accordance with their degrees of motivation in both groups. Moreover, it may be said that the students at the education fa culties were motivated more than the ones of the teaching cer tificate programs.. It was understood that the teacher trainees' level of knowledge of educational theory and practice would increase in relation to the grades of their graduation diplomas from the secondary schools in both groups.. The graduates of the ordinary secondary schools in both groups were found to be more successful in the field of educational theory and practice than the graduates of the vo cational and technical secondary schools. However, graduates of the ordinary secondary schools currently at the education faculties were more successful in the field of educational theory and practice than the same type of secondary school gra duates currently on teaching certificate programs.. In both groups, the ones who opted for the education faculties as their first choices in the entrance examinations of universities were found more successful in the field of educational theory and practice than the ones for whom those faculties were the last choices.. In both groups, the correlation between the opinions of the teacher trainees about the effectiveness of the tuition and the levels of the knowledge of educational theory and practice were significent.