Performans değerleme bir uygulama örneği: Tusaş Motor Sanayii A.Ş. (TEI)

Abstract

ÖZET Performans değerleme, işletmede çalışanların belli bir dönem içinde iş ile ilgili performanslarının, davranışlarının ve yeteneklerinin, objektif kriterlerle, düzenli ve sistemli olarak değerlendirilmesi sürecidir. Bu süreç sonucunda, işletme, çalışanlarının eğitim ve gelişme ihtiyaçlarının belirlenmesinden, ücret yönetimine kadar pek çok amaca yönelik olarak kullanılabilecek bir veri tabanı oluşturur. Bu tez çalışmasında performans değerleme konusu iki bölüm halinde uygulamadan bir örnek kuruluş ile incelenmektedir. Çalışmanın birinci bölümünde, konu hakkındaki tanımlar ile birlikte, konunun günümüzdeki önemini yansıtan, verimlilik ve insan kaynakları ilişkisi, performans değerlemenin bu ilişki içindeki yeri ile birlikte anlatılmaktadır. Konunun işletmelerde genel olarak hangi amaçlar doğrultusunda uygulandığı, uygulama süreci, değerlemenin objektif kriterlerle yapılabilmesi için performans standartlarının saptanması ve bir performans değerleme çalışmasının taşıması gereken özellikler belirtilmektedir. Ayrıca, uygulamada karşılaşılan genel hatalar ve günümüz işletmelerinde uygulanan başlıca performans değerleme yöntemleri özetlenmektedir. İkinci bölümde, konunun Tusaş Motor Sanayii A.Ş.(TEI)'de uygulaması yer almaktadır. Günümüzde insan kaynakları yönetimi, dünyadaki gelişmelere bağlı olarak Türkiye'de de artarak önem kazanmaktadır. Yabancı ortaklı bir işletme olan TEI, bu özelliğinin de yardımıyla, konu ile ilgili gelişmeleri insan kaynaklarına verdiği önem ile en iyi yansıtan işletmelerden biridir. Üretim konusu, uçak motoru parçası üretimi, motor montajı ve testi olan TEI, havacılık sektöründe uluslararası pazarda önemli yeri bulunan bir işletmedir. Bu bölümde TEI tanıtılmış, işletmedeki insan kaynaklarının işletmenin genel başarısındaki rolü, çalışma koşulları ile birlikte incelenmiştir. Bu bilgiler, TEl'de bugüne kadarki performans değerleme uygulamaları ve son uygulama ile birlikte ele alınarak analiz edilmiştir.

ABSTRACT Performance appraisal is the evaluation process of employees' performances, behaviors and abilities related to their job, objectively, regularly and systematically, in a specific period of time. Organization constitutes a database, using for many purposes, from determination of employees' educational and developmental needs to salary management. In this thesis, the subject of performance appraisal has been examined in two chapters including an example of application. In the first chapter, with the definitions of the subject, productivity-human resources relationship, which reflects the significance of the subject, and the role of performance appraisal in this relationship has been explained. Objectives of the performance appraisal, the process of the performance appraisal, determining the performance standards for applying the performance appraisal as objectively and the qualifications of performance appraisal application have been described. Furthermore, the common mistakes, that are made in practice and the main methods using in today's organizations have been summarized. In the second chapter, Tusaş Engine Industries Inc. (TEI) has been reviewed as an example of application. Nowadays, due to the rapidly growth in the world business, human resource management is getting more and more considerable. As a joint-venture company, TEI is one of the good examples, to companies which are focusing on the human resource issue as required. TEl's main business is aircraft engine component production, engine assembly and the test of aircraft engines. In this chapter, TEI is introduced, the role of human resource in TEl's success is analyzed with working conditions and performance appraisal applications in TEI.