Hunlar`dan günümüze Türk sanatında hayvan figürü

Abstract

ÖZET Türk sanatında hayvan üslubu, kaynağını İç Asya'nın ilkel havuzunda bulmuş, kişiliğini ve üslup özelliklerini kazanmıştır. Hayvan üslubunun gelişmesinde, Hun toplumunun çevrelerini güzelleştirmek amacıyla eşyalarını, bozkırda yaşayan hayvanların, hareketli, dinamik ve üsluplaştırılmış figürleri ile süslemek istemesinde arayabiliriz. Fakat Hunların atalarının tabiatüstü kuvvetlere karşı eğilimleri, inançları nedeniyle desenlerin köklerini bu dini inançlara da bağlayabiliriz. Türklerin İslam dinini kabulünden sonra, sembolik, tılsımlı olağanüstü kuvvetleri olduğu kabul edilen, sfenks, siren çift başlı kartal, ejder gibi yaratıklar, tavus, aslan, kartal gibi sembolik hayvanlar İslam dünyasının yarattığı belirli bir ikonografik programla, ahşap, seramik, metal vb. el sanatlarının ana süs unsuru olmuştur. Türk sanatının her dalında önemli bir yer tutmuştur.

SUMMARY The animal style in the Turkish art, found its origin and gained its characteristics in the ancient mood of inner Asia. The development of the animal style can be searched in the desire of the Hun Empire to want to adorn their things with the figures of the dinomre and active animals which live in the steppe in order to enhance their environment. But the origins of the figures can be deperated on the religional beliefs because of the poverties and beliefs for the supernatural forces of Hun ancestors. After the acceptance of the religion of islam by Turks, some creats like; sfenks, siren, ejder and double headed eagle which are thought that have some supernatural and symbolic forces; and some symbolic animals like figer, eagle and peacock are become the main ornament element of the finearts like wood, metal and seramik. It became very important in every branch of Turkish art.